ЗЕРТХАНАЛЫҚ САБАҚ ТАҚЫРЫБЫ:
САҢЫРАУҚҰЛАҚ ПРЕПАРАТТАРДЫҢ ТИТРІН АНЫҚТАУ.
Сабакка қажетті қүрал-жабдықтар мен материалдар. МБР-
1 микроскопы. Горяев камерасы, 1000 мл шыны сауыт (колба),
штативке орнатылған шыны түтік, петри табақшасы, өлшемді
шымшуырлар 10 және 1 мл, шыны таяқша, препараттық инелер.
спиртовка, зат және жабын шынылар.
Зерттелетін нысандары:
Вертициллум саңырауқұлақтарынан
алынган үлгілер (ашытқыдан және астықтан), бовериннің қүргақ
ұнтагы, энтобактерин, дендробациллин, битоксибациллин.
Саңырауқүлақ гірепараттарымен зерттеу жүргізу үшін оның
титр суспензиясының мөлшері тапсырмага сәйкес келу ксрек. Титр
деп 1 мл суспензияда 1 г күргақ үнтақ болады. Әсіресе өсімдік
қоргау бөлімінің биозертханаларда аз мөлшерде дайындалатын
препараттардың
титрін
үқыпты
қадағалау
кажет.
Мысалы:
Verticillium
(Cephalosporium)
Lecanii Vieg.
саңырауқүлақ препаратын
зерттеген кезде оны қолданар кезде суспензиясын өзгертіп тұру
қажет. Жылыжайдагы қияр өсімдігіндегі жылыжай аққанаты
эпизоотиына қарсы екі рет бүрку үшін оган қарсы үлкен титр -
1...2x10s. Жылыжайда спораның пайда болуына байланысты келесі
бүрку титрін 3 есеге азайтылады: З...7х107. Зертхана сабагында
өсірілген екі қоректік ортада-агарлы сыра суслосы немесе арпаның
сүйық ортасында вертициллиум препаратының титр анықтауга
болады.
Сыра суслосында дайындалгаи препараттың титрін анықтау.
Бөтелкедегі конидий мен мицелийді сусломен жуып тастау үшін,
оган бірнеше рет 100... 150 мл су қүйып, қоректік ортаның бетін
шыны түтік арқылы жүргізеді. Колбага дәкенің екі қабатын қою
арқылы сүзіп, араластырылган суспензияны қүйып 1 литрге
жеткізіп, сосын оны 1000 есеге араластырады. Қатты спораланған
суспензияны 10 немесе 100 есе араластырады. Шыны колбаға 1 мл
пипеткамен жақсы араластырылган суспензияны тамызып, оны
көлемін 10 немесе 100 мл жеткізеді. Сосын суспензияны қатты
сілкіп, оган шыны түтікпен екі тамшы Горяев камерасына - зат
шынысына тамызып, жабын шынымен жауып, жақсылап сүртіп
қояды. Артық ылгалды фильтрлік қагазбен сүртеді.
Оны
микроскоп столына қойып, Юх-окулярмен, 10х-обьективтің 40х
293
конидияларды
есептейді.
Егер
конидиялардың
саны
үлкен
квадратта 50-ден асса, онда суспензия көбірек қосып, ал жоқ болса
10 есе косып қарайды. Конидияның үлкен квадраттагы орташа
арифметикалық санын төмендегі
өрнек арқылы анықтайды:
Т=25х104 ар, мүндағы а-үлкен квадраттагы конидияның орташа
арифметикалық саны: р-араласуы (10; 100 есе т.б.)
Астық өніміндегі дайындалгаи препараттыц титрін аиыцтау.
Бөтелкенің ішіндегісін катты козгау арқылы екі қабат дәкесі бар
стақандагы шыны сүзгішке салады. Агып жатқан судың астында
колымызбен араластыра отырып. ондагы конидий мен мицелийді
жуамыз.
Стақандағы
жиналган
суспензияны
1
литр
суға
араластырамыз. Ал, калганын жогарыда айтылгандай жасаймыз.
Тапсырма:
Саңырауқүлақ препараттарымен зерттеу жүргізу
үшін оның титр әдісімен танысу және есептеу.
2Я4
|