Жылу қорғанысының релесі

136
1
1
Р
1
2
Пластинаны қыздырған кезде
1
(8.9,
а
-сурет) ол күш бағытын-
да иіледі, 
Р
жəне штифтке 
3 
əсер ете отырып, қозғалмалы серіппелі
түйістіргішті 
2 
қозғалыссыз түйістіргішпен 
4 
ажыратылғанға дейін 
жылжытады. Түйістіргіштердің 
2 
жəне 
4 
күйін өзгерте отырып, іске 
қосу тоғы бойынша реленің тағайындамасын өзгертуге болады. Биме- 
талды пластинаны салқындатқаннан кейін реле бастапқы күйіне келеді. 
Реленің пластинасын қыздыру тікелей немесе жанама тəсілмен жүзеге 
асырылады. Бұл құрылғының шапшаңдығы аз.
8.9, 
б
-суретте ұсынылған құрастырылымда аталған кемшілік жоқ. 
Биметалды пластина 
1 
түйістіргіштерді 
2 
жəне 
4 
тұйықталған күйде 
ұстайтын ілмектің қызметін атқарады. Қыздыру кезінде пластина иіледі 
де, серіппелердің 
5 
əсерімен ажыратылатын түйістіргіштерді босатады. 
Пластинаны бастапқы қалпына келтіру қолмен жүзеге асырылады.
Одан да үлкен шапшаңдыққа 8.9, 
в
-суретте көрсетілген құрасты- 
рылым жеткізілген. Табақты түйістіргіш
6
реленің түйістіргіштерін
оның қыздырылуы кезінде дамытылған 
Р
күші серіппемен дамытылған
күшінен артқанға дейін тұйықталған күйде ұстап тұрады.
Бұнымен бірге пластина 
Р
күштің əрекет ету жағына қарай секіре
иіліп реленің түйістіргіштерін ажыратады. Жүйенің бастапқы күйіне 
оралуы пластина суығаннан кейін автоматты түрде болады.
Сипатталған құрастырылымның бір түрі 8.9, 
г
-суретте ұсынылған 
құрылғы болып табылады. Осы жүйеде бір мезгілде пластина мен түй-
8.9
-сурет. Жылу релелерінің биметалды құрылғыларының схемасы (а- е):
1 
— биметалды пластина; 
2, 4 
— қозғалмалы жəне қозғалыссыз түйістіргіштер; 
3
— штифт; 
5, 6 
— серіппелер

137
істіргіштердің секіртпелі орын ауыстыруы болады. Жүйенің өзіндік 
қайтуы бар.
Жылу релесінің сипаттамасына қоршаған ауа температурасының 
əсерін болдырмау үшін оларда қосалқы биметалды пластинаны қолдану 
есебінен термоқарымта қарастырылған. 8.9, 
д
-суретте көрсетілген құра- 
стырылымда пластинаның бүгілуінің қарымтасы жүзеге асырылған, ал 
8.9, 
е
-суретте пластинаның күштің қарымтасын орындау нұсқасы ұсы- 
нылған.
Термобиметалды 
пластинасы 
бар 
жылу 
релелері 
электрқозғалтқыштардың статорлық орамаларын қозғалтқыштың іске 
қосылу режимінде де, технологиялық шамадан тыс жүктемелерінде де
Тізбектегі токтың номиналды токқа қатысты еселілігі асқын жүк- 
телген токтардың ұзақ өтуінен қорғау үшін кеңінен қолданады. Бұл реле 
жанама қозғалысты қорғау аппараттарына жатады, себебі, ол қорғала-
8.10-сурет. ТРН-10А релесінің уақыттық-токтық сипаттамасы:
1 
— жұмысын салқын күйде бастаған реленің уақыттық-токтық сипаттамасының 
аймағы (қозғалтқыштың қосылуы кезінде);
2 
— жұмысын ыстық күйде бастаған реленің уақыттық-токтық сипаттамасының 
аймағы (номиналды токпен қызыдырылғаннан кейін)

138
тын нысанның температурасының көтерілуіне емес, осы көтерілуді 
тудырған токқа əсер етеді. Жылу релелерінің кемшіліктері мыналар: 
реле бойымен өтетін асқын токтарға қарсы жылуға тұрақтылығының 
аздығы, қорғайтын сипаттаманың реттелмеуі, іске қосу уақытының 
ұзақтығы, энергияның елеулі жоғалтылуы, реленің іске қосылуының 
ток пен уақыт бойынша үлкен таралымы, салқындатылу қажеттігі. 
Жылу релесінің құндылығы мыналар: көлемінің кішілігі, салмағы мен 
құны, құрастырылымының қарапайымдылығы жəне пайдаланудағы 
сенімділігі.
Реленің негізгі қорғаныштық сипаттамасы уақыттық-токтық сипат- 
тама болып табылады, яғни, реленің іске қосылу уақытының номинал- 
ды токқа қатысты тізбектегі токтың еселігіне тəуелділігі (8.10 сурет).
Қазіргі заманғы магнитті қосқыштар жаңа буынның жылу реле- 
лерімен жабдықталады. РТЛ топтамасындағы реледе үшполюсты 
орындалу, қозғалтқыштың статорлық ораманың сымдарының үзілуі 
кезіндегі іске қосуды жеделдету, іске қосылмау тоғының баптауышы 
жəне ауыстырымсыз қыздыру элементтері. Реледе термоқарымта қара- 
стырылған. Ол жоғары тезəрекеттілікке ие, 200 А дейінгі номиналды 
токқа есептелген жəне ПМЛ топтамасындағы қосқыштарды жинақта- 
уға арналған. РТТ (ПМА топтамасындағы магнитті қосқыштар үшін) 
топтамасындағы реленің жоғарыдағыға ұқсас сипаттамалары бар жəне 
630 А дейінгі номиналды токқа есептелінген.

жүктеу 8,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: