«Экология және жер қойнауын пайдалану салаларындағы табиғи ресурстарды тиімді қолдану»

Топырақтың сапасын бақылайтын әдістер

жүктеу 0,85 Mb.

Pdf просмотр

бет	37/51
Дата	22.06.2023
өлшемі	0,85 Mb.
	#43050
түрі	Конспект

1 ... 33 34 35 36 37 38 39 40 ... 51

3.-геохимии-и-экогеохимии-каз

2. Топырақтың сапасын бақылайтын әдістер.
Топырақтың пестицид және минералдық тынайтқыштармен ластануын
бақылау.
Бақылау түрлері:
1
. Тұтастық
(біріңғай) – егер топырақта химиялық заттардың қалдықтары
көп мөлшерде анықталса, қауіпті масштабын және ластануының қауіпті
деңгейін анықтау үшін, бұл әдісті пайдаланады.
2.
Тандаулы
бақылау келесіге бөлінеді:
А. Ағынды - әр түрлі жана өрістерде жыл сайын өткізіледі.
В. Стационарлық – бір өрісте бірнеше жыл өткізіледі.
Стационарлық бақылау өнеркәсіптік және мониторингілікке бөлінеді.
Өнеркәсіптік – белгілі бір өрістерде жоғары уытты, улы химикаттарды
пайдаланады.
Мониторингілік – бақылауды топырақтағы және өсімдік өніміндегі
химикаттардың персистендігін және миграциясын анықтайды.
Жанармай мен оның өнімдерімен топырақтың ластануын бақылау.
Жанармай және оның өнімдері топырақтың химиялық, физикалық,
микробиологиялық қасиеттерін өзгеруіне әкеледі.
Топырақтың жанармаймен ластанғаны деп саналады, егер жанармай
заттардың концентрациялары, келесі өзгерістерге әкелсе:
1.
топырақ жүйелерінің экологиялық тепе-теңдігін өзгертсе;
2.
топырақтың сулы- физикалық қасиеттерін өзгертсе;
3.
топырақтағы органикалық заттардың бөлек фракцияларының
концентрацияларын өзгертсе;
4.
топырақтың өнімділік қабілеттілігін азайтса.
Бақылауды ұйымдастыру
.
Бақылаудың үш түрі болады.
1.
визуалдік
2.
инструменталдік
3.
биологиялық
Күнделікті топырақтың жағдайын анықтау үшін
визуалдік
әдісті қолданады.
Инструменталдік
әдіс токсиканттарды идентификациялайды және олардын
концентрациясын анықтайды
. Биоиндикациялық
әдіс патоген факторларының
әсерін – биологиялық әрекеттесу арқылы анықтайды.

44
Қолданылатын аспаптар мен құрал-жабдықтар.
Суды анықтау үшін жалпы және арнайы аспаптар мен құрал-жабдықтар
қолданылады. Иономерлер (портативтік және стационарлық) судың рН
анықтау үшін қолданылады. Зерттеулерде фотоэлектроколоримерлер (КФК-
56М, КФК-2, КФК-3), спектрофотометрлер (СФ-26, СФ-46), дозиметрлер,
радиометрлер және тағы басқа спектрлік аспаптар қолданылады.

жүктеу 0,85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 33 34 35 36 37 38 39 40 ... 51