407
айтарлықтай ҿзгерістері балалық шақта қалыптаса бастайды. Кҥні бҥгін бҧл процессті
бірнеше сатыға бҿледі:
Бірінші сатысы:
тамырдың ішкі эластикалық жайылмасында жарылудың немесе
«сызаттың» қалыптасуы.
Екінші сатысы:
осы мҥкістіктің бҧлшықет жасушаларымен толуы жҽне «бҧлшықет-
эластикалық жайылманың» қалыптасуы.
Үшінші сатысы:
тамырдың ҿзгерген аймағында коллаген, кальций, липоидтар
жиниақталады да, «эластикалық гиперпластикалық жайылма» қалыптасады. Тамыр
қабырғасындағы ҿзгерістер, ҽдетте қайта қалыптаспайды жҽне «...екіншісінің пайда болу
барысында, патогенетикалық драманың таза липоидты актасы атеросклероздың қортынды
морфологиясын жҽне клиникалық кҿрінісін береді» (Воронцов И.М., 1999).
Атеросклероз-тұқым қуалаудың мультифакториальды ауруы,
бірақ оның
аутосомды-доминатты моногенді детерминирленген тҥріде (отбасылық дислипидемия)
болады. Атеросклероздың қаупі, жақын туысқандарында 50 жасқа дейін жҥрек
ишемиялық ауруларының клиникалық кҿріністері айқын білінген, балаларға туады. Бҧл
топтағы балаларда қанның қҧрамындағы липоидті спектрінің айтарлықтай ҿзгерістері
анықталады.
Жалпы
холестерин
мҿлшері
айтарлықтай
жоғары
болады.
Атеросклеротикалық қатпарлардың пайда болуының алғашқы себептерінің бірі қабыну
процессі дегенде кҿзқарастар бар. Бҧнда қабынудың катализатор ролінде инфекциялық
агенттер (хламидия, цитомегаловирус жҽне басқалар) шығуы мҥмкін. Инфекциялық-
қабыну жҽне иммундық жауаптың нҽтижесі болып келеді:
- жоғарыда кҿрсетілген тамыр қабырғасындағы ҿзгерістер;
- атеросклеротикалық қатпарлардың (зақымдалған тамыр қабырғасында атерогенді тҿмен
тығыздықты липопротеиндер фракциясының жинақталуына ҽкелетін) қалыптасуы.
Қазіргі кезде қалыптасуында иммундық жҥйенің ерекшеліктерінің маңызы бар
екендігі талас тудырмайды. Тҿмен тығыздықтықты липопротеиндердің деңгейі мен
айналымдағы кішкене мҿлшерлі иммундық кешендер санының арасында тіке байланыс
анықталған; атеросклероз даму «қаупі» топқа кіретін балалар қанында, қҧрамына
холестерин кіретін айналымдағы иммундық кешендер, 2 есе артық болып келеді. Балада
атеросклероз даму қаупі болса (семіздік, артериальды гипертензия, липидтік алмасудың
бҧзылуы, қант диабеті, гипотиреоз, персистирленген «баяу» инфекция, шылым шегу жҽне
т.б.) ерте балалық шақтан бастап атеросклеротикалық аурудың алдын алу шараларын іске
асыру керек.
Достарыңызбен бөлісу: