1.
Педагогика
тарихындағы
дидактикалык
теориялардың
дамуына
тоқталыңыз.
2. Дидактиканың негізгі категорияларына талдау жасаңыз.
3. Дидактика - жеке әдістеменің негізі дегенді калай тұсінесіз?
4. Оқытудың здіснамалық негізіне тоқгалыңыз.
5. Окытудың максаты мен міндеттеріне талдау жасаңыз.
8
тақы ры п. ҚАЗІРГІ МЕКТЕПТЕГІ БІЛІМ МАЗМҰНЫНЫҢ
ҒЫЛЫМИ НЕГІЗІ
8.1. «Білім мазмуны» ұгымы.
Қазақстан Республикасы 2015
жЫлга дейінгі білім беруді дамытудың тұжырымдамасында «
білім
берудің негізгі міндеті - білімдік шогырландыруда нәтижеге бағыт-
талган құзыреттілік тұргыға көшу»,- деп атап көрсетілген. Қазіргі за-
манғы білім парадигмасына сэйкес білім беру жүйесін өзгерту, білім
мазмұнын жаңарту маңызды мәселеге айналып отыр.
Қазакстан Республикасы Біпім Заңында: «Білім беру мазмұны -
жеке адамның біліктілігі мен жан-жақгы дамуын қалыптастыру үшін
негіз болып табылатын білім берудің әрбір деңгейі бойынша білімдер
жүйесі. Білім беру мазмұны білім берудің мемлекеттік жалпыға мін-
детті стандарттары негізінде әзірленетін
білім беретін оқу бағдар-
ламаларымен айқындалады».
XX гасырдың 70-жылдарының екінші жартысынан бастап, жал-
пы орта білім беру мазмұны теориясын жасау саласында жаңа зерт-
теулер басталды. Білім беру мазмұны мәселесін терең зерттеу «білім
беру мазмұны» түсінігін нақтылауды талап етті. Бұл мәселені шешуде
И.Я. Лернер маңызды үлес косты.
Оның жасаған тұжырымдамасы
бойынша, білім мазмұны элеуметтік тэжірибеге сәйкес жэне білімдер,
дағдылардан басқа шығармашылык эрекет тэжірибесін жэне сезімдік
өмір тәжірибесін қамтиды. Білім мазмұнының атапмыш бөліктерінің
арақатынасы тарихи сипатта жэне коғам
дамуының талаптарына орай
өзгеріп отырады.
8.2. Біпім мазмунының теорияпары. Білім маімуны - педаго-
гикалық бейімделген әлеуметтік тэжірибе.
Көрнекті педагог, ака-
демик В. В. Краевский жаппы орта білім беру мазмұнын қоғамның
білім беруге қоятын талаптарының моделі деп қарастырды;
оның тео-
риясын жасау мен мэселелерінің әдіснамалык негіздерін ашып көрсет-
ті; білім мазмүнын қалыптастыру деңгейлерін анықтады: жалпы тео-
риялык түсінік; оқу пэні; оку материалы; оқыту үдерісі жэне тұлғаның
кұрылымы. Бұл тұжырымдама Педагогика ғылымдары академиясының
жалпы педагогика институтындағы В.В.Краевский жэне И.Я.Лернер
жетекшілік еткен топ даярлаған білім беру
мазмұны теорясының негі-
зіне алынды. Ғапымдар жалпы орта білім беру мазмұнын калыптас-
тырудың ұстанымдарын түзді. Біріншіден,
жалпы орта бічш берумаз-
236
мұныныц барлық бөліктермен және барлық деңгейлерде қогам талап-
тарына сәйкес ұстанымы.
Екіншіден,
оқытудың мазмұндық және
үдерістік жақтарының бірлігін есепке алу ұстанымы:
ұшіншіден,
білім беру мазмұнының қалыптастыру деңгейлерінде, оқыту үдерісін-
де іске асуының нақты қалыптарына жылжуда да құрылымдық
бірлігінің сақталу үстанымы.
Зерттеу барысында
жалпы орта білім
беру мазмұнының қалыптасу деңгейлері түсінігі
пайда болды.
Түсініктің жалпыдан жекеге жылжу логикасына сәйкес авторлар мына
деңгейлерді
аныктады:
жалпы теориялық түсінік деңгейі
(жас ұр-
пакка берілетін әлеуметтік тәжірибенің кұрамы, элементтер)
жэне ко-
ғамдык кызметтері туралы жинакталған жүйелі түсінік;
оку пғн і дең-
гейі;
жалпы білім беруде арнайы кызметтер атқаратын мазмұнның бел-
гілі бір бөлігі туралы кең таратылған түсінік; белгілі бір пэн бойынша
оқулықтарда, есептер жинағында жэне басқа оқу материалдарында
көрсетілген білім мазмұнының
элементтерін қамтитын
Достарыңызбен бөлісу: