1 КТ1 '21 258-сурет. 393

тін қысымына пропорционал болады (бұл қысым үшін 
p — nkT
өрнегі күшінде қалады).
Еліді вакуум жағдайында газдың. жылу беру мәссле- 
сіне назар аударайық. Арасында ультрасиретілген газ 
бар температуралары 
Т\
және 
Т2
е^кі пластинканы алайық 
(258-сурет) Егер молекулалардың қатты дененің бетімен 
соқтығысы абсолют серпімді болса, онда молекулалар 
пластинкадан бастапқы жылдамдығына тең жылдамдық- 
пен (демек, энергиямен де) ыршып кетер еді. Осының пә- 
тижесінде молекулалар пластинкадан пластинкаға энер­
гия алып өте алмаған болар еді. Алайда мұндай коры- 
тынды тәжірибеге қайшы келеді. Демек, қабырға мен 
оған келіп соқтығатын молекулалардың арасындағы өз 
ара эсер серпімді соктығысу сипатында емес. Анығында 
процесс былай өтеді: молекула қабырғаға келіп сокқан- 
нан кейін, азғаитай уақыт оған жабысып қалғандай бо­
лады, содан кейін қабырғаны тастап, кез келген бағытта, 
орташа есеппен қабырғаның температурасына сәйкес ке- 
летін жылдамдықпен ұшып кетеді1
258-суретке қайта оралайық. Секунд сайын жоғарғы
пластинкаға келіп соғылатын -g- 
nvS
молекулалардың
әрқайсысы өзімен бірге-^- 
kT2
шамасында энергия әке-
ліп, 
~ Һ Т \
шамасына теп энергия алып кетеді. Демек,
молекуланыц 
әрбір соқтығысынан кейін пластинка
- ү - к ( Т \ ~ Т 2)
шамасындай энергия жоғалтады. Дәл осын-
дай энергия мөлшерін әрбір соқтығысудап кейін екінші 
пластинка да алады'. Сонымен, молекулалардың секунд 
сайын пластинкадан пластинкаға алып өтетін энергиясы
Я =
- T2 )S .
Осы өрнекті 
m N А-?а
көбейтіп жэне бөліп, мынаны 
аламыз:
1 Молекулалардыц қабыргамеп нз ара әсирінің симатын кврсегіл- 
гендей дәлірск анықтау, 

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: