Шеңбер бойымен қозғалысқа арналған есептер
1. Ұзындығы 12 шақырымды құрайтын айналма жолдың бір нүктесінен бір бағытта екі көлік қатар шықты. Бірінші көліктің жылдамдығы 101 км/сағ, ал старт басталғаннан кейін 20 минуттан кейін ол екінші көліктен бір айналым алға озды. Екінші көліктің жылдамдығын табыңыз. Жауабыңызды км/сағ-пен жазыңыз.
Шешуі.
Есептің шарты бойынша бізде екі көлік бір уақытта жолға шығады. Екі көліктің де жүретін қашықтықтары бірдей. Шартта бірінші көліктің жылдамдығы белгілі және оның екінші көлікті басып озатындығы берілген. Демек, бірінші көліктің жылдамдығы үлкен. Екінші көліктің жылдамдығы белгісіз шама.
1. Қозғалыс үшін кесте құрастырайық
|
S, км
|
V, км/сағ
|
1-ші көлік
|
12
|
101
|
2-ші көлік
|
12
|
х
|
2. Есептің шартында өлшем бірліктердің км/сағ түрінде берілуі келтірілген. Сондықтан, өлшем бірліктерді айналдырып аламыз:
20 мин = сағ
3. Ережеге сәйкес, егер екі дене радиусы R болатын шеңбердің бойымен бірдей бағытта және тұрақты жылдамдықтықтарымен қозғалатын болса, онда олардың кездесу аралығындағы уақыт келесі формуламен есептеледі:
Осы бойынша есепті құрастырайық:
км/сағ
Жауабы: 65 км/сағ
2. Ұзындығы 8 шақырымды құрайтын айналма жолдың бір нүктесінен бір бағытта екі көлік қатар жүрді. Бірінші көліктің жылдамдығы 114 км/сағ, ал старт басталғаннан кейін 20 минуттан кейін ол екінші көліктен бір айналым алға озды. Екінші көліктің жылдамдығын табыңыз. Жауабыңызды км/сағ-пен жазыңыз.
Шешуі:
Есептің шарты бойынша бізде екі көлік бір уақытта жолға шығады. Екі көліктің де жүретін қашықтықтары бірдей. Шартта бірінші көліктің жылдамдығы белгілі және оның екінші көлікті басып озатындығы берілген. Демек, бірінші көліктің жылдамдығы үлкен. Екінші көліктің жылдамдығы белгісіз шама.
1. Көліктер бір уақытта жүрді, ал бірінші көлік жүргеннен 20 минуттан кейін екінші көліктен бір айналым алға озды. Бұл осы 20 минутта, 20 мин = сағатта ол 1 айналым артық, яғни 8 км артық жүрді деген сөз.
2. Бір сағатта бірінші көлік екіншісінен км артық жүреді. Демек, сағатына км/сағ жылдамдық. Екінші машинаның жылдамдығы біріншіден 24 км/сағ-аз, 114 - 24 = 90 км/сағ.
Жауабы: 90 км/сағ
Достарыңызбен бөлісу: |