И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

жүктеу 28,35 Mb.

Pdf просмотр

бет	212/251
Дата	25.05.2022
өлшемі	28,35 Mb.
	#38762

1 ... 208 209 210 211 212 213 214 215 ... 251

-
(ж оги ры
т е м п .)
деңгенлерінің
мейлінше ар-
е-нын орташа мәніне, ал өте аз бөлігінікі ғана е-нан
едәуір артық болатындай түрде таралған. Сондықтан,'4
молекулалардың айтарлықтай үлесі айналмалы немесе
тербелмелі козғалысқа араласуы үшін, олардың орташа
энергиясы соларға сәйкес эпер-
гиялардың мүмкін
ара кашықтыгынан
тық болуы керек.
Молекуланың е, орташа энер-
гиясының мәні айналмалы қозга-
лыстың мүмкін деңгейінің мәні-
нен де едәуір аз болатын менлін-
ше төменгі температураны алайық
(234-суреттегі ең төменгі пунктир
сызықты караңыз). Сонда бар-
лык молекулалардың тек азған-
тай бөлігі ғана айналмалы козға-
лыска келеді, сондыктан газ мо
лекулалары түгелдей ілгерілеме-
лі козғалыста болады. Темпера-
туранын аз өзгерісі тек ілгері-
лемелі козғалыс энергиясының
өзгерісін ғана тугызады, осыған
-----£
( о р т а т е м п . )
—
£ ( т в л т /г /
О
темп.)
сәикес жылу сыйымдылық
3/:R-
ге тең болады (233-суреттегі ки-
сықтыц
/ —
1'
учаскесін
қара-
234-сурст.
ныз).
1 Шыидыгынла да, айналмалы дсіисіілсрінііі арасы ор түрлі бо
лады. Алайда бұл қарастырылып отырган мәссле үіиін ескорусіз.
346

Тсмпсратураның өсуі е-ныц өсуімен қатар жүреді дс,
осының салдарынан молекулалардың айналмалы қоз-
галысқа араласатын бөлігі дс арта түседі. Бүл проческе
233-суреттегі қисықтыц
V —2
учаскесі сәйкес келеді.
Молекулалар түгелдей айналмалы қозғалысқа келген-
лен кейін
2—2'
горизонталь учаскесі басталады. Бүл
учаскегс сойкес келетін тсмпературалар да с-ныц мәпі
тербелмелі энергия деңгейлерінің ара қашықтыгынан
мейлінше аз, осының салдарынан молекулаларды тер-
белмейді деуге болады. Температураны одан әрі арттыр-
ганда молекулалар көптеп тербелмелі қозғалысқа келе
бастайды, бұған жылу сыйымдылығыныц қисығындағы
2'—3
өту учаскесі сәйкес келеді. Ақырында жеткілікті
жорары температурада молекулалар түгелдей тербел-
мелі қозғалысқа келеді де, осыған байланысты жылу
Т
сыйымдылық — /?-ге тец болады.
Осы айтылған жылу сыйымдылықтың классикалық
теориясына қайта оралып, оның нәтижелері жеке темпе
ратура интервалдары үшін шамамен дұрыс деп айта
аламыз, сонымен қатар оның әрбір ннтервалына моле-
куланыц еркіндік дәрежесіпің бір саны еойкес келсді.

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 208 209 210 211 212 213 214 215 ... 251