§ 103. Идеал газдыц аднабаталык. тецдеуі

муиы (103.1)-гс қоямыз. Нәтижесінде иольдсн срскшс 
m/ц көбейткішіне қысқартып, мынаны аламыз:
Cv d T + R T ~ =
0.
Алынған өрнекті былайша түрлендірсйік:
d r
R
d V
__ 0
Т
1 
c v 
V
Сонгы қатынасты
d ( \ n T +
түрінде жазуга болады, осыдан адиабаталық процесс 
кезінде
In 
1'
-j- 
-S
-— In И = const 
(103.2)
екендігі шығады.
Идеал газ үшін 
Ср—Су —R
екендігін ескерсек, 
R/.C v
қатынасын 
у
— 1-меи алмастыруға болады, мұндағы 
у = Cp / Cv
(103.2)-де осындай түрлендіру жүргізіп және 
алынған шаманы потенцирлеп,
T V t ~ ] =
const 
(103.3)
теңдеуіне келеміз.
Табылған қатыс 
Т
және 
V
айныійалыларда идеал газ- 
дыц адцабаталық теңдсуі болыгі табылады. Бұл теңдеу- 
р
ден идеал газдың тендеуіне сәй-
кес Г-ні 
Р
және 
V
арқылы өрнек- 
теп, 
р
және 
V
айнымалылары 
ЛдиаЪата
арқылы жазылған теңдеуге өтуге
болады:
\t_pv_
т R
изотерма
Т
= J—
1
235-сурет.
Г-ніц мәнін (ІОЗ.З)-ке қойып жә- 
—у
не 
р
және 
V
шамаларыныц тұ- 
рақты екенін ескере отырып, мы­
наны аламыз:
p V t
= c o n s t 1 
(103.1)
(103.4) қатысы 
р
және 
V
айнымалылары арқылы жа-
1 (103.2) — (103.4) фррмулаларындагы const моніпіц ор түрлі бо- 
латындмғы сөзсіз.
340

зылған идеал газ адиабатасыныц тецдеуі болып табы- 
лады. Оны П у а с с о н т е ц д е у і деи те атайды.
Адиабатаның (103.4) теңдеуін изотерманың (98.3) 
теңдеуімен салыстырудан адиабатаның изотермаға Ка­
раганда тезірек өтетінін көреміз. Изотерма меп адиаба­
та үшін 
-ныц бір гана (
р
, 
V)
пүктедегі мәнін есептеп
шыгарайық (235-сурет).
(98.3) -теңдеуін дифференциалдасақ, былай
pdV
+
Vdp —
0.
Осыдан изотерма үшін мынаны аламыз:

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: