И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

(
102
.
6
)
^
dU
 
>
Lv==4 T
болатыпдыгы шығады.
Демек, түрақты көлемде идеал газдыц киломолінің 
жылу сыйымдылығын алу үшін газдың ішкі энергиясы- 
ның (102.1) өрнегін температура бойынша дифферен- 
цналдау керек. Дифференциалдап, былай жазамыз:
Cv— -ү -R’
(Ю2.7)
Осы өрнектен көріи отырғанымыздай, тұрақты көлемде 
идеал газдың жылу сыйымдылығы газ күйінің параметр- 
леріне, олардың ішінде температураға, тәуелсіз түрақты 
шама болып шықты.
(102.7)-ні ескерсек, идеал газдың ішкі энергиясының 
өрнегі төмендегіше болады:
U KU= C v T
(102.8)
Егер газды қыздыру тұрақты қысымда өтетін болса, 
онда газ ұлгаяды да сыртқы денелерге оң жұмыс жа- 
сайды. Демек, бұл жагдайда газдың температурасын бір 
градусқа арттыруга тұрақты көлем кезіндегіге Караган­
да жылу көбірек керек болады, өйткені жылудың бір 
бөлігі газдың істейтін жұмысына кетеді. Сондықтан, тұ- 
рақты қысымдагы жылу сыйымдылық тұрақты көлем- 
дегі жылу еыйымдылықтан артық болуы керек.
Газдың киломолі үшін термодинамиканың бірінші 
бастамасының (96.4) теңдеуін жазайық:
d 'Q p - d U ^ + p d V w
(102.9)
Бұл өрнектегі t/'Q-дың жаиындагы 
р
индекс жылудың 
газга 
р
түрақты болган жағдайында берілетіндігін көр- 
сетеді. (102.9)-ды 
dT-
ге бөліп, бір киломоль газдың тұ- 
рақты қысымдагы жылу сыйымдылығының өрнегін та- 
бамыз:
с р
=
^
+
р
[ Ч
г
- )
р
 
<1021°)
1 Дәлірек айтсак, бұл өрнек 
С v =
^түрінде жазылады. Осы-
лай ж азу 
U
және 
Т
бойынша дифференциалдағанда көлемді түрақты 
деп ееептеуді білдіреді. Идеал газ жағдаііында 
U
шамасы 
Т
бойьш- 
ша алыяган функция болып табылады [(102.1)-ді қараңыз], демек, 
(102.6) өрнек қатаң сақталады.

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: