Рахымбаев а. Б



жүктеу 1,91 Mb.
Pdf просмотр
бет13/26
Дата04.01.2022
өлшемі1,91 Mb.
#31709
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   26
менеджмент кітап.pdf 2

 
 
 
 
65


3.2. 
Басқарушының
 
стилі

типі
  
жəне
 
əдістері
 
 
Жетекшінің
 
жұмыс
 
стилі
 – 
басқару
 
процесінде
 
жетекшімен
 
қолданылатын
 
жəне
 
оның
 
іс
-
əрекеттеріне
 
адамдардың
 
қатынас
 
ерекшеліктерін
 
анықтайтын
 
қайталанатын
 
əдіс
 
пен
 
басқарушылық
 
əсер
 
ету
 
тəсілдерінің
 
жиынтығы

Басқа
 
жағынан

бұл
 
əлеуметтік
-
саяси

əлеуметтік
-
экономикалық

əлеуметтік
-
психологиялық
 
қатынастардың
 
адамдармен
 
жетекшілік
 
ету
 
процесіндегі
 
жеке
 
түрдегі
 
іске
 
асыру
 
формасы

Жетекшіліктің
 
стилінде
 
жетекшінің
 
ішкі
 
мəдениеті

білімі

тəжірибесі
 
көрініс
 
табады

Жетекшілік
 
стилі
 
ұжымның
 
психологиялық
 
климатына
 
елеулі
 
əсер
 
етеді

Стиль
 
жетекшінің
 
жеке
 
тұлғасымен
 
тығыз
 
байланыста
 
тіпті
 
оны
 
кей
 
кезде
 
басқарушылық
 
қызметтің
 
жазуы
» 
деп
 
те
 
атайды

Жетекшілік
 
стилінің
 
бірнеше
 
класификациясы
 
бар

Бірінші
 
жəне
 
көбірек
 
белгілі
 
классификация
 – 
бұл
 
авторитарлы

либералды

демократиялық
 
стильдер

Авторитарлы
  (
директивалы

стиль
 
жетекшінің
 
ролін
 
асыра
 
пайдаланумен
 
байланысты

Биліктің
 
орталықтандырылуымен

приверженностью
 
к
 
единоначалию
 
сипатталады

Жетекшіліктің
 
бұл
 
стилінде
 
қоластындағылардың
 
бастамасы
 
мен
 
өз
 
болуын
 
шектейтін
 
асыра
 
талап
 
қоюшылық
 
сипаттас

Жетекшілік
 
түсінік
 
беру
 
əдістері

пайымдаумен
 
емес

күштеу
 
əдістерімен
 
іске
 
асырылады

Өкінішке
 
қарай

қазіргі
 
заманғы
 
жас
 
басшылардың
 
көпшілігі
 
осылай
 
ойлайды
 
жəне
 
өткен
 
стильді
 
таңдайды

Бұл
 
стиль
 
үлкен
 
біліктілі
 
қызметкерлер
 
ұжымында
 
төмен
 
нəтиже
 
береді

Либералдық
 
стиль
 
басшының
 
өзіне
 
бағыныштылардың
 
жұмысына
 
араласпауымен
 
сипатталады

орындаушылардың
 
тапсырманы
 
орындамағаны
 
үшін
 
жауапкершлікті
 
талап
 
етпейді

жұмысын
 
бетімен
 
жіберген

өзіне
 
жауапкершілік
   
арқалайды

Кейде
 
бұл
 
стиль
 
бос
 
белбеулік
 
деп
 
аталады

Демократиялық
 
стиль
 
ұжымдағы
 
серіктестік
 
қатынастармен

бағыныштыларды
 
ұжымның
 
негізгі
 
қызмет
 
бағыттары
 
бойынша
 
шешімдерді
 
талқылауға
 
жəне
 
дайындауға
 
тартумен

құқықтар
 
мен
 
міндеттерді
 
өзара
 
бөлісумен

қабылданған
 
шешімдерді
 
орындаған
 
кездегі
 
бағыныштылардың
 
дербестігі
 
мен
 
бастамашылдығын
 
дамытумен

өзара
 
бақылауды
 
кеңейтумен
 
сипатталады

Басшының
 
стильімен
 
жұмысты
 
жетілдіруге
 
болады

Жақсы
 
басшы
 
– 
жақсы
 
психолог

Огайо
 
жəне
 
Мичигана
 
университеттерінде
  (
АҚШ

жүргізілген
 
зерттеулер
 
басшылық
 
стилін
 
анықтаудың
 
матрицалық
 
əдісін
 
жасауға
 
əкелді
. 1996 
ж

Р

Блейк
 
пен
 
Дж

С

Моутон
 
жасаған
 
 
66


басшылық
 
стильдерінің
 
матрицасы
 
басқаруға
 
екі
 
қатынастың
 
əр
 
түрлі
 
комбинацияларының
 
өзара
 
үйлесуін
 
береді

адамдарға
 
қамқорлықпен
 
жəне
 
өндіріс
 
үрдісіне
 
күш
 
сала
 
отырып
 
басшылық
 
жасау

Матрица
 
дегеніміз
 – 
əр
 
қайсысын
 9 
бөлікке
 
бөлген
 2 
шкаланың
 
қиылысуы
 
болып
 
табылады

Тігінен
 
ұжымды
 
басқарудағы
 
адамдарға
 
қамқорлық
 
дəрежесі

ал
 
көлденеңінен
 
өндірістік
 
үрдіске
 
басшылық
 
жасау
 
дəрежесі
 
қойылады

Барлығы
 81 
ұстын
 (9
х
9), 
яғни
 
басқару
 
стилінің
 81 
нұсқасы
 
алынады

Компанияны
 
басқару
 
кезінде
 
мінез
-
құлық
 
нұсқауларының
 
əрқайсысын
 
аталған
 
матрицадан
 
алынған
 
кез
 
келгенімен
 
салыстыруға
 
болады

Р

Блейк
 
пен
 
Дж
 
С

Моутон
 
матрицаның
 5 
шеткі
 
жəне
 
неғұрлым
 
тəн
 
ұстынын
 
сипаттады

1. 
Авторитарлық
 
басшылық

Бұл
 
ұстын
 
басшысы
 
өндіріс
 
туралы
 
қамқорлық
 
болып
 
табылатын
 
жəне
 
ешқандай
 
əлеуметтік
 
қызметті
 
мүлдем
 
жүзеге
 
асырмайтын
 
менеджерлерге
 
тəн

Олар
 
қызметті
 
жанама
 
нəтиже
 
деп
 
таниды
.
Олардың
 
есептеуінше

басқару
 
шешімдерінің
 
сапасы
 
ол
 
қабылдаған
 
бағыныштылардың
 
қатысу
 
дəрежесіне
 
тəуелді
 
емес

Осындай
 
менеджерлерге
 
тəн
 
оң
 
белгіне
 
жоғары
 
жауапкершілік
 
деңгейі

еңбекқорлық

ұйымдастырушылық
 
дарын

зайаткерлік
 
тəн

Бірақ
 
мұндай
 
басшылар
 
мен
 
бағынушылар
 
арасында
 
үнемі
 
қашықтық
 
сақталады

тікелей
 
байланыс
 
пен
 
өзара
 
түсіністік
 
жиі
 
қалыс
 
қалады

топтық
 
тəртіптің
 
қанағаттанарлық
 
деңгейі
 
ғана
 
сақталады

2. 
Əлеуметтік
 
басшылық
  (
либералдық
 
стиль
). 
Бұл
 
ұстын
 
өз
 
бағыныштыларына
 
айрықша
 
назар
 
аударатын
 
басшыларға
 
тəн

Мұндай
 
менеджерлер
 
табыс
 
негізін
 
ұжымдағы
 
сенім

өзара
 
түсіністік
 
ұстау
 
деп
 
санайды

3. 
Өндірістік
-
əлеуметтік
 
басқару
 (
ымырашылдық
 
стиль
). 
Бұл
 
ұстын
 
адамдар
 
туралы
 
қамқорлықтықты
 
өндіріс
 
туралы
 
қамқорлықпенүйлестіре
 
білетін
 
басшығы
 
тəн

Мұндай
 
менеджердің
 
есептеуінше

барлық
 
жағдайда
 
ымыра
-
жақсы
 
шешім

ол
 
нəтижелі
 
басқаруға
 
негіз

Шешім
 
қабылдау
 
үрдісіне
 
бақылау
 
жасау
 
өндіріс
 
үрдісіндегі
 
бақылауды
 
жүзеге
 
асыруға
 
жұмысшалар
 
үшін
 
өтемақы
 
болып
 
табылады

Мұндай
 
белгілердің
 
басшылардың
 
оң
 
белгісі
 
тұрақтылақ
,  
бастаған
 
ісіне
 
құлшыныс

ойлаудың
 
стандарттық
 
еместігі

алға
 
басушылық
 
көзқарастар

Бірақ

өкінішке
 
қарай

көзқарастардың
 
алға
 
басушылығы
 
басқару
 
стилінің
 
өзіне
 
тікелей
 
аз
 
таралады

4. 
Қарапайым
 
басшылық
 
немесе
    «
жұмыстағы
 
демалыс
» 
(
ұйымшылдықты
 
бұзу

берекені
 
кетіру

барлығын
 
уыстан
 
шығарып
 
алу
). 
Бұл
 
ұстын
 
өзінің
 
бағыныштыларына
 
да

өндірістік
 
үрдіске
 
де
 
салқын

сылғырт
 
қарайтын
 
басшыға
 
тəн

Оның
 
есептеуінше

 
67


басқарушы
 
үнемі
 
сырттай
 
сарапшының
 
немесе
 
маманның
 
жəрдеміне
 
жүгіреді

Ол

бəрінен
 
бұрын
, «
өз
 
портфелі
 
мен
 
креслосының
 
сақтаушысы
» 
ғана

5. 
Əміршіл
 
басшылық
 
немесе
 
«
бетпе
-
бет
» 
басшылық
 
«
демократтық

мұратшылдық
 
стиль
). 
Бұл
 
ұстын
 
адамдар
 
мен
 
өндіріске
 
ұқыптылықпен
 
қарайтын
 
басшыға
 
тəн

Ол
 
əлеуметтік
 
саясат
 
саласында
 
да

өндірісте
 
де
 
күштеуге
 
тырысады

Басшылық
 
стильдерінің
 
матрицасы
 
басшылық
 
стильдерін
 
зерттеуге
 
неғұрлым
 
танымал
 
қатынас
 
болып
 
табылады

Ол
 
басшыға
 
өз
 
ұстынын
 
бағалауға
 
ерекше
 
мүмкіндік
 
береді

Менеджменттің
 
əр
 
циклі
 
өзіндік
 
білім
 
мен
 
қабілетті

мінезін
 
талап
 
ететін
 
белгіленген
 
басқарушылық
 
мəнін
 
талап
 
етеді

Осындай
 
нақты
 
рөлдерге
 
арналған
 
барлық
 
мəліметтерге
 
не
 
басшылар
 
əр
 
түрлі
 
архетипті
 
құрайды

Бірінші
 
архетип
 – 
жетекші

екіншісі
 – 
əкім

үшіншісі
 – 
жоспаршы

төртіншісі
 – 
кəсіпкер

Жетекші
 
шешімдерді
 
жүзеге
 
асыру
 
үрдісіне
 
өз
 
мəнін
 
ойнайды

Мұнда
 
адамдармен
 
қарым
-
қатынас
 
жасау
 
қабілеті

əр
 
адамның
 
қарымын
 
тану
 
қабілеті
 
жəне
 
оны
 
толық
 
пайдалануға
 
қызығушылығын
 
бағалау
 
ерекше

 

жүктеу 1,91 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   26




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау