Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі тараз мемлекеттік педагогикалық институты

 

 

 

 

 

 

       

 

 

Тараз мемлекеттік педагогикалық институты 

Ф 15-38/2-1-051 

 

Элективті пәндер каталогы 

Академиялық мәселелер жӛніндегі департамент 

451 беттің 212 беті 

СМЖ «Оқу-әдістемелік»  

ҮК НҮ 07-2011 

Баспа 2. Дана №1 

Оқыту тілі: қазақ. 

Бағдарлама жетекшісі: аға оқытушы Мыңбаева М.. 

 

Гендерлік саясаттың негіздері. Основы гендерной политики. Gender policy basics. 

Пререквизиттер: Адам және қоғам; тарих  

Постреквизиттер: философия, әлеуметтану, саясаттану; психология 

Қалыптасатын құзыреттіліктер: мәдениеттің маңызын адамзаттың бар болуы ретінде түсіну қабілеті. 

Ол  үшін  базалық  мәдени  құндылықтарды  замануи  толеранттылық  принциптерді,  диалогтар  мен 

ынтымақтастықты ӛзінің іс-әрекеттері барысында жетекшілікке алу. 

Бағдарламаның  қысқаша  мазмұны:  Гендерлік  саясаттың  негізгі    ұғымдары    мен  анықтамалары. 

Қоғамның  гендерлік  жүйесі,  гендерлік  тәртіп  және  гендерлік  келісі  шарт.  Феминизм,  әйел  қозғалысы, 

гендер  және  қоғамның  әлеуметтік  аспектілері.  Гендерлік  саясаттың  тұжырымдары.  Қазіргі  қоғамның 

қызмет  етуіндегі    гендерлік  саясаттың  маңыздылығы.  Халыкаралық  және  мемлекеттік  гендерлік 

саясаттың  мақсаттары  мен  міндеттері.    Мемлекеттің  гендерлік  саясаттының  компоненттері. 

Қазақстандық қоғамның гендерлік саясатының ерекшеліктері. Гендерлік саясат категорияларының басқа 

да  ғылым категорияларыменен байланысы.  

Оқыту тілі: қазақ. 

Бағдарлама жетекшісі: аға оқытушы Мынбаева М.Б. 

 

Мәдениеттану. (Культурология. Culturology) 

Пререквизиттер: мектептегі Қазақстан тарихы, адам және қоғам, құқық негіздері. 

Постреквизиттер: философия, әлеуметтану, саясаттану. 

Қалыптасатын  құзыреттіліктер:  Ойлаудың  жоғарғы  мәдениеттілігі,  қазақ  тілі  мен  әдебиетінен 

кӛпсалалы әлемтанудың базалық мағынасы. Мамандыққа байланысты білімді кӛрсету мен қолдану. 

Бағдарламаның  қысқаша  мазмұны:  Мәдениет  ұғымының  мәні  мен  маңызы.  Мәдениет  ұғымының 

дамуы, тарихы. Мәдениеттің түрлері. Мәдениет және ӛркениет. Архаилық мәдениет Ежелгі мәдениеттер 

мен  ӛркениеттер.  Антика  дүниесінің  мәдениеті.  Батыс  мәдениеті  мен  ӛркениетінің  қалыптасуы  мен 

дамуының  басты  кезеңдері.  Ислам  мәдениетінің  әлемі.Қазақстан  мәдениетінің  тарихы.  Номадизм 

мәдениеттің типі ретінде. Қазақ мәдениетінің бастаулары. Дәстүрлі қазақ мәдениеті. XVIII ғ. орта тұсы 

мен XX ғ. басындағы қазақ мәдениеті. Кеңестік Қазақстан мәдениеті. Ұлттық мәдениет: ӛркендеу және 

даму  мәселелері.  Бұл  пәннің  тақырыптары  теориялық  материалдарды,  адамзат  баласының  мәдени 

жетістіктерін  игеруге,  мәдениеттің  қалыптасуы  мен  дамуының  әмбебаптық  заңдылықтары  мен  негізгі 

түрлерін  меңгеруге  және  әлемдік  мәдениеттің  інжу-маржанын  ӛз  беттерімен  түсініп-білуге,  кәсіби 

деңгейлерін одан әрі арттыруға ықпал етеді. 

Оқыту тілі: қазақ. 

Бағдарлама жетекшісі: п.ғ.к., доцент Таубаева С.Т. 

 

Дінтану. Религиоведение. Religion. 

Пререквизиттер: мектептегі Қазақстан тарихы, адам және қоғамтану негіздері. 

Постреквизиттер: философия, әлеуметтану, саясаттану. 

Қалыптасатын  құзыреттіліктер:  Ойлаудың  жоғарғы  мәдениеттілігі,  қазақ  тілі  мен  әдебиетінен 

кӛпсалалы әлемтанудың базалық мағынасы. Мамандыққа байланысты білімді кӛрсету мен қолдану. 

Бағдарламаның  қысқаша  мазмұны:  Діннің  ерекшелігі  философия,  социология,  мәдениеттану  т.б. 

қоғамдық  бағыттағы  пәндерде  оқытылады,  негізінде  тарихи  дінтанудың  тарихына  ерекше  кӛңіл 

бӛлінеді. Діндегі тәрбиеге басты назар аударып соған діни білімді негізде қалыптастыру керек. Білімгер 

әртүрлі  дінге  сенушілер  адамдармен  қарым-қатынас  жасай  білу,  рухани  таңдауды  дұрыс  таңдай  білу 

керек. 

Оқыту тілі: қазақ. 

Бағдарлама жетекшісі: аға оқытушы Т.Тұрғанқұлов 

 

Қазіргі қазақ тілі фонетикасы (Фонетика современного казахского языка. Phonetic of the Kazakh 

language) 

Пререквизиттері:  қазақ  тілі  фонетикасын  меңгеру  үшін  мектеп  бағдарламасындағы  фонетика  тарауы 

тіл біліміне кіріспе нормативтік немесе практикалық қазақ тілінің курсын меңгеруі керек. 

 

 

 

 

 

 

       

 

 

Тараз мемлекеттік педагогикалық институты 

Ф 15-38/2-1-051 

 

Элективті пәндер каталогы 

Академиялық мәселелер жӛніндегі департамент 

451 беттің 213 беті 

СМЖ «Оқу-әдістемелік»  

ҮК НҮ 07-2011 

Баспа 2. Дана №1 

Постреквизиттер:  Қазіргі  қазақ  тілі  фонетика  курсы  –  Қазіргі  қазақ  тілі  келесі  курсына  сӛйлеу 

мәдениеті, стилистика, диалектология, қазіргі қазақ тілі грамматика жалпы т.б. курстарына негіз болады. 

Қалыптасатын құзыреттіліктер: білім беру үдерісінің ерекшелігін, тәрбие міндеттерін және тұлғаның 

дамуын ескере отырып заманауи педагогикалық технологиялар құрастыра білу қабілетінің болуы, оқу-

тәрбие қызметінде негізгі ғылыми-зерттеу әдістерін қолдану қабілетінің болуы 

Бағдарламаның  қысқаша  мазмұны:  Қазіргі  қазақ  тілінің  дыбыстық  жүйесі,  дыбыстардың 

акустикалық-артикуляциялық базасы, буын, екпін, дыбыс үндестігі, басқа да фонетикалық құбылыстар 

талданады. 

Оқыту тілі: қазақ. 

Бағдарламаның жетекшісі:  Баймбетова А.А., ф.ғ.к. 

 

Қазақ тілінің фонологиясы (Фонология казахского языка. Phonology of the Kazakh language) 

Пререквизиттері:  қазақ  тілі  фонетикасын  меңгеру  үшін  мектеп  бағдарламасындағы  фонетика  тарауы 

тіл біліміне кіріспе нормативтік немесе практикалық қазақ тілінің курсын меңгеруі керек. 

Постреквизиттер:  Қазіргі  қазақ  тілі  фонетика  курсы  –  Қазіргі  қазақ  тілі  келесі  курсына  сӛйлеу 

мәдениеті, стилистика, диалектология, қазіргі қазақ тілі грамматика жалпы т.б. курстарына негіз болады. 

Қалыптасатын құзыреттіліктер: Пәндік құзыреттіліктерден пәннің тіл мәдениетімен байланысы үнемі 

назарға алынып отырады. Сонымен қатар бұл пән жоғары курстарда оқылатын қазіргі қазақ курстарын 

меңгеруге  негіз  болатындықтан,  дыбысты  тану  құзыреттілігі  қалыптасады.  Тіл  дамыту  жұмыстары, 

негізінен,  қазақтың  тарихын,  әдет-ғұрпы,  салт-дәстүрімен,  кӛркем  әдебиеттің  классикалық  үлгілерімен 

ұштастыра жүргізіледі. 

Бағдарламаның қысқаша мазмұны: Қазіргі қазақ тілі мектеп курсы негізінде фонетика, лексикология, 

морфология, синтаксиске сүйене отырып  ӛтеміз. Бұл пәннің тіл мәдениетімен байланысы үнемі назарға 

алынып  отырады.  Сонымен  қатар  бұл  пән  жоғары  курстарда  оқылатын  қазіргі  қазақ  курстарын 

меңгеруге  негіз  болады.  Тіл  дамыту  жұмыстары,  негізінен,  қазақтың  тарихын,  әдет-ғұрпы,  салт-

дәстүрімен, кӛркем әдебиеттің классикалық үлгілерімен ұштастыра жүргізіледі. 

Оқыту тілі: қазақ. 

Бағдарламаның жетекшісі: Баймбетова А.А., ф.ғ.к. 

 

Қазақ диалектологиясы 

Пререквизиттері:  Тіл  біліміне  кіріспе, қазіргі  қазақ  тілінің  фонетика,  стилистика,  морфология  курсы, 

арнаулы курс,  филологиялық пәндер. 

Постреквизиттері: Қазіргі қазақ тілінің лексикология, фразеология, терминология курсын оқып-үйрену 

нәтижесінде сӛздің лексикологиялық және диалектологиялық тұрғыдан зерттелуі, сӛз және оның шығу 

тарихы,  диалектілік  сипаты  қалыптасып,  қазіргі  қазақ  тілінің  лексикология  саласын  жете  білуге  негіз 

болады.  Қалыптасатын  құзыреттіліктер:  кәсіби  қызметті  қайта  қарау,  білім  берудегі  авторлық 

жаңашылдық идеяларды іске асыру, стандартты емес және альтернативті шешім таба білу біліктері мен 

дағдыларын меңгеруі; 

Бағдарламаның  қысқаша  мазмұны:Жоғары  кәсіби  білім  берудің  мемлекеттік  жалпыға  міндетті 

стандартында  кәсіби  біліктілігіне  қойылатын  талап  ретінде  меңгерген  теориялық  білімін  іс  жүзінде 

пайдалана алуға икемі болуы керектігі кӛрсетілген. «Қазақ диалектологиясы» курсын тыңдау барысында 

тілдегі  диалектілік  ерекшеліктерді  ӛз  бетіншеажырата  алу  дағдысына  айналады.  Мұндайда  ол 

диалектология бойынша алған біліміне қоса әдеби тілдің орфоэпиялық, орфографиялық, граматикалық 

лексика-  фразеологиялық  нормаларына  сүйенеді  және  әр  түрлі  сӛздіктер  пайдаланады.  Қазіргі  тілде 

сақталып  қалған  диалектілік  ерекшеліктер,  жазба  ескерткіштері  қазақ  тілі  сияқты  тілдердің  тарихын 

зерттеуде нақты материал болып табылады. Қазіргі қазақ тілі сӛйленістерінде кездесетін ерекшеліктерді 

зерттеу,  жетік  білу  -  әдеби  тіл  нормаларын  ғылыми  негізінде  дұрыс  қалыптастыру  үшін  де,  оны 

диалектілік  лексика  есебінен  саналы  түрде  байытып  отыру  үшін  де,  бұқара  халықтың  тіл  мәдениетін 

кӛтеруге әсерін тигізетіні сӛзсіз. 

Оқыту тілі: қазақ. 

Бағдарламаның жетекшісі:  Қазақбаева Камила 

 

Орфография, пунктуация (Орфография, пунктуация. Spelling, punctuation)