39
Қазіргі бастауыш білім беру жүйесі/
Система современного начального образования
2(6) 2018
жетік меңгереді. Топтағы балаларға тіл
үйрету жеңілге түседі. Балабақшадағы
білім беру жəне тəрбиелеу бағдарламасы-
ның алдына мынадай міндеттер қояды.
Баяндалатын тақырыпты баланың жас
ерекшелігіне сай түсінікті тілмен жеткізе
білу, қойылатын сұрақтың дəл, нақты
болуын қадағалау, айтылуы қиын жаңа
сөздердің үлгісін дұрыс бере білу, сабақта
тақырыпқа байланысты əдістерді дұрыс
пайдалана білу. Баяндаған немесе оқыған
шығармалардың əсерлі болуы шығарма
мазмұнына орай дауысты өзгертіп құбыл-
тып отырып, шығармадағы автордың ойына
өзінің пікірін білдіру жəне сол пікірді 40 бала-
ларға жеткізе білу, əрбір кейіпкердің ерек-
шелігін мүмкіндігіне қарай бейнелі сөздермен
жеткізу т.б. Балаларды қоршаған дүниемен
таныстыру кезінде
Тəжірибелік сабақ.
Тақырыбы: Балабақшада балаларды
байланыстырып сөйлеуге үйрету
Мақсаты: Қатесіз дұрыс сөйлеге көңіл бөлу.
Тапсырма 1. Тыңдаушыларға берілетін
тапсырмалар.
1. Əдіс дегеніміз не?
2. Педагогикалық сөздіктен анықтамасын
жазып келу.
3. Сауалнама, модуль дегенді қалай
түсінесіздер
4. Балаларды байланыстырып сөйлеуге
үйретудің əдістері:
а) баяндау;
ə) бақылау;
б) топсаяхат;
в) сауалнама, əңгімелесу;
г) модульдік тапсырма беру;
5. Баяндау іс-əрекетінің құрылысы …
_____________ _____________
6. Бақылау іс-əрекетіне қойылатын талап-
тар.
●
●
●
7.
8.Балаларды байланыстырып сөйлеуге
үйретуде лексикалық жаттығудың алатын
орны, оның түрлері.
9.Логикалық сөздік тапсырмалар орындату
арқылы балалардың байланыстырып сөйлеуін
үйрету, оның бағыттары.
10. Балаларды байланыстырып сөйлеуге
үйретуде ойынның ролі жəне оларды жікте.
11. Мектепалды даярлық тобына арнап
проблемалық жағдаят құрастыр.
12. Бұлтты, жаңбырлы, суық, мөлдір, ашық,
бұлыңғыр деген сөздерді қандай сөздерге
қосып айтуға болатынын жəне ол қай əдісте
жүзеге асырылады?
13. Қоршаған дүние негізінде балалардың
байланыстырып сөйлеуін қалыптастыру үшін
сауалнама əзірле.
14.. Топсаяхатты ұйымдастырудың жолда-
ры, бір сабақ жоспары.
15. Бақылау іс- əрекетіне бір сабақ жоспа-
ры.
16. Бейнелі сөздер деген не?
17.Ойындар, олардың түрлері мен ерекше-
л і к т е р і . О й ы н . К е м п і р қ о с а қ ( қ и м ы л-
ды).Ойынның педагогикалық маңызы: есте
сақтау қабілеті дамиды. Түстерді есіне жақсы
сақтауға ажыратып, сипаттап айта білуге
үйренеді.
Тапсырма 2. «Екі шындық бір өтірік»
əдісінің өткізу жолымен таныстыру (қызыл жəне
көк түсті карточкаларды үлестіру).
Тапсырманы орындайды. Айтылған пікірдің
жалған немесе шындығын анықтайды.
Қорытынды бөлім: «Төрт тəсіл əдісімен»
ойларын қорыту.
Пайдаланылған əдебиеттер:
1. Ф.Жұмабекова. Мектепке дейінгі педаго-
гика. Астана-2012
2. Балаларға міндетті мектепалды даярлы-
ғы тұжырымдамасы
3. Аймауытов Ж. Психология. – Алматы:
Рауан, 1995.
4. Жұмабаев М. Педагогика. – Алматы:
Рауан, 1993.
5. Тихеева Е.И. Развитие речи детей.–М.:
Просвещение,1981.6. Жарықбаев Қ., Қалиев С.
Қазақ тəлім тəрбиесі (оқу құралы). – Алматы:
Санат, 1995.
6. Баймұратова Б. Мектеп жасына дейінгі
балалардың тілін дамыту методикасы. –
Алматы: Мектеп, 1991
40
www.aktobe-orleu.kz
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ
АҚПАРАТТЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЖУРНАЛЫ
äàìó
äàìó
ЖАҚЫПБАЕВА Ғ. Ж.,
Ақтөбе облысы Ырғыз ауданы Мамыр негізгі мектебінің бастауыш сынып мұғалімі
Баланың алғашқы жазуы – пиктография-
лық жазудан (заттың суретін салу арқылы
жазу) одан кейін екінші символикалық жазуы -
идеограммалық жазуға (сөздің, ойдың суретін
салу арқылы жазу) көшіру процесі жазу
механизміне үйретеді. Баланы нағыз жазуға
үйрету жазу дағдысын қалыптастырумен
келмейді, заттардың суретін салудан сөз
суретін салуға көшу кезеңі арқылы үйренеді.
Жазба тіл дағдысына үйретудің жолын
жоғарыда атап өтілгендей, тіл сабағын бейне-
леу өнері сабағымен интеграциялау. Мұндай
интеграция тек тілді ғана дамытып қана
қоймайды. Табиғи тілдің басқа өнер тілімен
ортақтығын ашып, тіл бейнелілігін арттырады.
Мысалы, Əліппе сабағында Ы.Алтынсариннің
əңгімелері талданған соң жазу сабағында
əңгіменің негізгі идеясын білдіретін үзіндісі
жазылып, одан кейінгі бейнелеу өнері сабағын-
да оқушылар өздері əңгіме мазмұнына сурет
салады. Соңында осы əңгімеге бөлінген екі-үш
сабақтарда əңгіме сахналанады да, соңғы
жұмыс мазмұндама аяқталады. Барлық жұмыс
бір мəтінді баланың саналы меңгеруіне бағыт-
талады.
Жаңа əріпті жəне сол əріпті қатыстырып
сөз, сөйлем жазуға үйренеді. Барлық əріп
таңбасын дұрыс əрі көркем жазудың үлгісі
көрсетіледі.
Ə р і п п е н ж а з у д ы ү й р е т у м ы н а д а й
тəртіппен орындалады:
1. Дыбыстың баспа жəне жазба əріптері
көрсетіледі, ол əріптер салыстырылады.
2. Əріптің жазылу үлгісімен таныстырыла-
ды.
3. Əріп тақтаға жазылып көрсетіледі жəне
ОҚУШЫНЫҢ ЖАЗУ
ДАҒДЫСЫН ДҰРЫС ҚАЛЫПТАСТЫРУ
