572
самостоятельно ли выполняет необходимые действия;
как реагирует на трудности: встретив трудности, бросает работу; готов бросить,
но если получает от взрослого помощь, продолжает выполнять задание; при
затруднениях обращается за помощью, а если помощи не получает, то отказывается от
работы; пытается преодолеть трудности самостоятельно, если не справляется, то
обращается за помощью; пытается преодолеть трудности самостоятельно, упорно
стремится к достижению поставленной цели;
как относится к результатам труда: огорчен, смущен, если результат недостаточно
качественный, не удалось достичь поставленной цели ( низкое качество результата,
невыполнение задания переживаний у ребенка не вызывает).
Беседуя с детьми, педагог предлагает им следующие вопросы:
Про какого человека можно сказать, что он ответственный человек?
Какого человека можно назвать настойчивым?
Есть ли в нашей группе ребята, про которых можно сказать, что они
настойчивые, ответственные? Почему вы считаете их такими?
Обращаясь к ребенку, воспитатель спрашивает: « Представь, что ты убираешь в
группе игрушки, а в это время за тобой пришла мама. Как ты поступишь?»
Более полные и объективные характеристики детей складываются у педагога
после бесед с родителями, которым задаются вопросы о том, как они оценивают
уровень развития настойчивости и ответственности у своих детей, как относятся к
участию ребенка в хозяйственно - бытовом труде семьи, как этот труд организуют,
какие при этом испытывают трудности.
2. Подготовка сообщения воспитателя на собрании.
3. Оформление стенда на тему « В труде воспитывается воля».
4. Изучение методической литературы.
Буре Р.С., Година Г.Н. «Учите детей трудиться» - М., 1983.
Буре Р.С. «Готовим детей к школе» - М., 1987.
«Воспитание дошкольника в труде» \ Под ред . В.Г. Нечаевой.- М., 1983.
«Детский сад и семья» \ Под ред. Т.А. Марковой.- М., 1986.
Кононко Е.Л. «Я сам»- Киев, 1983.
Список используемой литературы:
1. «Зерек бала» Программа воспитания и обучения детей младшего
дошкольного возраста (от 3 до 5 лет) Астана 2009.
2. Буре Р.С., Островская Л.Ф. «Воспитатель и дети». – М., 1985.
3. Буре Р.С., Островская Л.Ф. , «Учите детей трудиться». – М.,1983.
4. « Детский сад и семья» \ Под ред. Т.А. Марковой.- М., 1986.
5. «Воспитателю о работе с семьей» / Под ред, Н.Ф. Виноградовой.- М., 1989.
6. Буре Р.С., Година Г.Н. «Учите детей трудиться».- М., 1983.
7. Буре Р.С., «Готовим детей к школе».- М., 1987.
8. «Детский сад и семья» / Под ред. Т.А. Марковой.- М., 1986.
9. Кононко Е.Л. «Я сам».- Киев, 1983.
573
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ҰЙЫМ ТӘРБИЕШІЛЕРІНІҢ КӘСІБИ ҚҰЗЫРЕТТІГІ
п.ғ.к., доцент: Бейсенбекова Г.Б., 2-курс магистранты: Казанғапова С.О.
Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті, Қарағанды қаласы
Заманауи жағдайда мектепке дейінгі білім беру жүйесінің дамуы тәрбиеші
қызметкерлерді даярлау мен қайта даярлау мәселесі алға қойылса, ҚР білім беруді
дамытудың 2011–2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында: «баршаға
бірдей сапалы білімге қол жеткізу үшін коммуникативтік және кәсіптік құзыреттілікті
дамыту», – деп көрсетілді[1]. Қазақстан білім беру саласының әлемдік білім кеңістігіне
енуге деген талпынысы, білім беру парадигмасының өзгеруі, жаңа ұлттық модельдің
қалыптасуы болашақтың жаңаша ойлайтын, дүниеге көзқарас мәдениеті мен санасы
дамыған ұрпағын оқытып, тәрбиелейтін педагогикалық кадрларды дайындау сапасын
арттырудың қажеттігі заңды құбылыс. Соған орай, білім берудің негізгі мақсаты –
еліміздің әлеуметтік, экономикалық және саяси өміріне белсенді қатысуға дайын,
құзыретті тұлғаның қалыптасыру[2].
Мұғалім қоғам талабына сай өзін-өзі үздіксіз тәрбиелеп отыратын, ортамен,
адамдармен, балалармен, қарым-қатынасқа тез түсе алатын, ұйымдастырушылық
қабілеті жоғары, тәжірибесі мол, т.б. қасиеттерді жинақтағанда ғана оның бойынан
кәсіби құзыреттілігі анық байқалып тұрады.
Кәсіби құзіреттілікті анықтау туралы мәселе педагог, философ, физиологтардың,
арасында пікір қайшылықтары мен жаңа ойлар тудыруда. Тұлғаның кәсіби процесін көп
жағдайда оның біліктілігімен, кәсіптік құзыреттілігімен байланыста қарастырады.
Орыс ғалымдары В.А.Адольф, Н.В.Кузьмина, А.К.Маркова, Э.Ф.Зеер,
В.А.Сластенин, Т.Ф.Лошакова, т.б. педагогикалық зерттеулерінде педагог кадрлардың
кәсіби құзыреттілігі туралы мәселеге көп қызығушылық пайда болғанын айтады.
Д.Дьюи, У.Уоллер, М.Мид, К.Юнг, П.Сорокин, Ф.Знанецкий сынды философтар
кәсіби құзыреттілікті адамның ортаға үйренуіне қажетті әрекеттер түрі ретінде
қарастырады. Олар адамның мамандығы оның белгілі бір нәрсеге деген
қызығушылығын тудыратынын, көзқарасын қалыптастыратынын, мақсатқа жетуге
талпындыратынын, ортақ пікір алмасуға жетелейтінін айтады. Д.Л.Томпсон, Д.Пристли
кәсіби құзыреттілікті жүйелі түрде алынған білім мен жоғары моралдық нормалар мен
педагогтік кодексінің нәтижесі ретінде анықтайды[3].
Құзіреттілік бірінші орынға білімгердің ақпаратты сауаттылығын емес, оның
мәселені дұрыс шеше білу қасиетін қояды. Егер болашақ педагогтың құзыреттілігінің
қалыптасуын орта кәсіби білім беру жүйесінің аумағында қарастырсақ, онда білім,
білік, дағды мүмкіншілігі, яғни, бір сөзбен педагогикалық қызметке маманның
қаншалықты дайын екендігі туралы айтуға болады. Кәсіби құзіреттілік деп педагогтың
жеке бас сапалары мен оның психологиялық-педагогикалық және теориялық білімінің,
кәсіби біліктілігі мен дағдысының, тәжірибесінің бір арнада тоғысуы деуге болады.
Болашақ маман өз ісінің шебері, жақсы мұғалім болу үшін мамандығына қажетті
қабілеттерді және жалпы әлемдік мәдениетті, өз елінің мәдениетін, қарым-қатынас
мәдениетін, тіл мәдениетін игеріп, интеграциялық үрдістерді меңгеріп, әлемдік білім
кеңістігінің өресінен шыға алуға талпынуы керек.