Мектептегі қорларды тиімді пайдалану Елдік шолуы

4. БӨЛІМ ҚОРЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ 
«МЕКТЕПТЕГІ ҚОРЛАРДЫ ТИІМДІ ПАЙДАЛАНУ» ЕЛДІК ШОЛУЫ: ҚАЗАҚСТАН 2015 © ЭЫДҰ ЖӘНЕ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК БАНК, 2015 
топтарының  түрінде  ұсынылады  («ұқсас  контингенті  бар  отбасылар  мектебі»)  немесе  қосылған 
құндылықтардың  бейімделген  көрсеткіштері  көрсетіледі  (мысалы,  Англияда).  Оның  үстіне,  ҰБТ 
жоғары  оқу  орындарына  түсу  үшін  емтиханы  бола  тұрып,  жеке  мектептерді  бағалау  үшін 
келмейтінін  мойындау  керек,  себебі  оны  жоғары  білім  алғысы  келетін  оқушылар  ерікті  негізде 
тапсырады.  Осыған  байланысты,  мұндай  тестілер  мектептердің  өздерінің  оқушыларын  оқыту 
кезінде  жасайтын  қосылған  құндылықты  шынымен  көрсететіні  анық  емес.  Бұл  мектептер 
деңгейінде олардың жариялауға қызығушылыққа қатысты сұрақтарды туғызады. 
Оның  үстіне,  әрбір  мектептің  нәтижелерін  түсіндіретін  ақпаратты  мектеп  деңгейінде 
оқушылардың  оқудағы  жетістіктері  туралы  мәліметтермен  бірге  мектепті  аттестаттау  туралы 
есептерді  жариялау  шеңберінде  ұсынуға  болады.  Мектептердің  аттестаттау  туралы  есептері  ата-
аналар  және  кең  қоғам  үшін  мектептің  тиімділігіне  жалпы  көзқарас  беруі  мүмкін.  Алайда,  олар 
барлық  мүдделі  тараптар  үшін  маңызды  болуы  үшін  мектепті  аттестаттау  туралы  есептегі 
мазмұндау  бөлігі  анық  және  қарапайым  тұжырымдамаларды  қамтуы  тиіс  және  статистиканы 
немесе білім жүйесін тереңінен түсінуді талап етпеуі тиіс. 
 
                                                      
1
 TIMSS-2011 математикаға және бөлек табиғи ғылыми пәндерге берілетін, жылға сағаттардың саны туралы 
мәліметтерді қамтиды. Бұл мәндер мұғалімдер мен директорлар берген табиғи ғылыми пәндер мен 
математиканы оқытуға бөлінетін оқу аптасындағы  және оқу жылындағы  күндердің саны  туралы, 
бір  күндегі  оқу  сағаттарының  саны,  оқу  аптасындағы  сағаттардың  саны  туралы  мәліметтер 
бойынша  есептелінген.  PISA-2012  шеңберінше  оқушы  сабақтағы  минуттар  санын  және 
математика, оқыту тілі және табиғи ғылыми пәндер бойынша аптасына өтетін сабақтарды санын 
көрсетуге  тиіс  еді,  оның  негізінде  аптасына  минуттардың  саны  есептелінді.  Бұл  мәндер  бір  үш 
тілдік  мектептегі  сабақ  кестесіне  сәйкес  келеді,  ол  4.А2-қосымшасындағы  4.A.2.1  суретінде 
көрсетілген.  
2
  Бұл  сандар  Қарағанды  және  Солтүстік-Қазақстан  облыстарын  және  Алматы  қаласын  қарастырмайды, 
себебі мәлімет болмады.  

 
  
 
ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ 
Андерсон С. (1982), [Мектеп атмосферасын іздеу: зерттеуді шолу], Review of Educational 
Research,  52-том, № 3, 368-420 б.б.. 
Барбер М. и Муршед М. (2007), Әлемдегі ең тиімді мектептің білім беру жүйелері қалай 
көшбасшы болды, 
McKinsey&Company, 
http://mckinseyonsociety.com/downloads/reports/Education/Worlds_School
_Systems_Final.pdf.
 
Баргер Т. (2013), Негізгі мектепте оқу жетістіктерінің стандартталғанр тест нәтижелеріне «циклды 
жүргізудің» ықпалы .Жарияланбаған докторлық диссертация, Либерти Университеті, 
Линчберг, Вирджиния. 
Коен Дж., Э. Макгейб, Н. Мичелли және Т. Пикерал (2009), [Мектеп атмосферасы: зерттеулер, 
саясат, тәжірибе, мұғалімдер бағасы], Teachers College Record, Том 111, № 1,  180-213 б.б. 
Коллинс және Холтон (2004), [Басқарушы кадрларды даярлау бағдарламаның тиімділігі: 1982 
жылдан бастап 2001 жылға дейін зерттеулердің мета-талдауы], Human Resource 
Development Quarterly, Том 15, № 2, 217–248 б.б., 
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/hrdq.1099/abstract
. 
Дэниелсон С. (2001), [Мұғалімдерді талдаудың жаңа тенденциялары], Educational Leadership, Том 
58, № 5,  12-15 б.б. 
Дарлинг-Хэммонд Л. Және т.б. (2007), Мектеп басшыларын өзгермелі әлемге даярлау: басқарушы 
кадрларды даярлаудың үлгілік бағдарламалардың сабақтары, Стэнфорд университеті. 
Дэвис С., Л. Дарлинг-Хэммонд, М. Лапонте, Д. Мейерсон (2005), зерттеуді шолу, мектептердің 
басқарушы кадрларын зерттеу: табысты директорлардың дамуы, Білім көшбасшыларының 
Стэнфорд институты және Уоллес Қоры. 
Дей С., П. Саммонс, Д. Хопкинс, А. Харрис, К. Литвуд, К. Гал, Э. Браун, Э. Атариду, А. Кингтон 
(2009), Мектеп басшылығының оқушылардың нәтижелеріне ықпалы, № DCSF-RR108 
зерттеу туралы есебі, Ноттингем университеті. 
Динамжәне басқалар. (2011), [Австралиядағы жетекші кадрларды дайындау бағдарламасындағы 
олқылықтар ], School Leadership and Management, Том 31, no.2,.139-154 т.т. 
Фрайер, Р. (2014) [Мемлекеттік мектептерде басымдық мектептерінің ең үздік тәжірибелерін 
енгізу: Сынақтардың дәлелдері], Гарвард Университеті , Экономика Департаменті 
Гаморан А. (2010), [Оқушылардың бағдарламаларға және теңсіздікке бөлінуі: зерттеулердегі және 
тәжірибедегі жаңа бағыттар], The Routledge international handbook of the sociology of 
education, 213-228 б.б, Routledge Publishing, Оксфорд. 
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 30 қаңтардағы № 77 қаулысы. 
Громада және Шубридж (2015), [Оқушылардың оқу уақыты: әдебиетті шолу], Білім беру бойынша 
ЭЫДҰ  жұмыс құжаттар, ЭЫДҰ Publishing, Париж. 

4. БӨЛІМ ҚОРЛАРДЫ ПАЙДАЛАНУ 
«МЕКТЕПТЕГІ ҚОРЛАРДЫ ТИІМДІ ПАЙДАЛАНУ» ЕЛДІК ШОЛУЫ: ҚАЗАҚСТАН 2015 © ЭЫДҰ ЖӘНЕ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК БАНК, 2015 
Ханушек Э. А. және Л. Вуссманн (2005), [Оқушыларды бөлу үлгерім мен теңсіздікке әсер ете ме? 
Түрлі елдердегі айырмашылық туралы деректер ], NBER жұмыс құжаты, № W11124, 
EconomicJournal, Корольді экономикалық қоғам, Сент-Андрус.  
Харгривс А. және М. Фуллан, (2012),Кәсіптік капитал: әрбір мектепте оқытуды қайта 
ұйымдастыру, Teachers College Press and Ontario Principals' Council, Нью-Йорк және 
Торонто.  
Харрис А. (2012), [Басшылық ету функцияларын бөлу: директор рөлі үшін салдары ],Journal of 
Management Development, Том 31, № 1,  7-17 б.б., Emerald Group Publishing Limited, Бингли, 
Великобритания.  
Венштейн Дж. және М. Эрнандес (жариялануға дайындалуда), [Мектеп директорларының желілері 
мен тәлімгерлік: тәжірибе алмасуды нығайту үшін саясаттың бағыттары мен фактілер ], 
Білім беру бойынша ЭЫДҰ  жұмыс құжаттары, ЭЫДҰ Publishing, Париж. 
Хорган Г. (2009), [Бұл бала ақылдырақ, себебі ол бай: мктептегі кіші жастағы балалардың 
тәжірибесіне кедейліктің ықпалы е],InternationalJournalofInclusiveEducation, Том 13, № 4. 
Ақпараттық-талдау орталығы (АТО) (2014), ЭЫДҰ  шолуы «Мектептерде ресурстарды 
пайдаланудың тиімділігін арттыру саясаты: Қазақстан бойынша елдік негізгі баяндама», 
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Ақпараттық-талдау орталығы, 
Астана 
Ли В. Э., Д. Буркам, Д. Реди, Дж. Хонигман және С. Мизлс (2005), Бала бақшалар толық күнге 
немесе жарты күнше: балалар білімнің басым бөлігін қайдан алады ?, Американдық 
әлеуметтік қауымдастықтың жылдық жиналысында ұсынылған баяндама, Анахайм, 
Калифорния, 2002 жылдың тамыз айы, 2005 жылы қайта қаралған. 
Луфкин М және т.б.. (2007), [Техникалық білім мен жұмыстағы гендерлік теңсіздік], Білім арқылы 
гендерлік теңдікті арттыру бойынша құрал (2-нші редакция),S. Klein, Editor, 
LawrenceErlbaumAssociates, Лондон.  
Макбит Дж. Және т.б.. (2005), Күрделі жағдайларға әрекет ету: ерекше күрделі жағдайларда 
жұмыс істейтін мектептерді бағалау , Білім факультеті, Кембридж университеті. 
Махони Дж., Х. Лорд және Э. Каррил (2005), [ Сыныптан тыс бағдарламаларда қатысудың 
экологиялық сараптамасы мен сәтті емес балалардың мотивациялық ерекшеліктері және оқу 
жетістіктерін дамыту ], ChildDevelopment, Том 76, № 4,  811 – 825 б.б.. 
МаргоДж., М. Бентон, К. УизерсжәнеС. Сода (2008), Қолдарынан келетіндер ?, Institute for Public 
Policy Research (IPPR) Publications. 
Мартин, М. И.Муллис, И.,П.Фой, жәнеДж.Станко (2012), TIMSS 2011 Айналаны тану бойынша 
халықаралық нәтижелер. Халықаралық Білім Қауымдастығының TIMSS және PIRLS 
Халықаралық зерттеу орталығы, Линч Білім мектебі, Бостон колледжі, Бостон.  
McKinsey and Company (2010), Дүниежүзіндегі ең үздік жетістіктерге қол жеткізген білім 
жүйелері қалай жақсара береді, 
www.mckinsey.com/client_service/social_sector/latest_thinking/worlds_most_improved_schools
. 
Милановски А. және С. Кимбал (2003), [Цинциннаты мұғалімдерінің тиімділігін бағалаудың 
шеңберлі жүйелері Уошо], CPRE жұмыс құжаттарының сериясы, TC 03-07. 
МорганГ. жәнеР. Хокинс (2004), [Директорлар арасындағы ұрпақты ауыстыру ], Leadership 
Fellowship – Frank Farrell Award, NSW Department of Education and Training.