«Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2007 жылғы 21 мамырдағы

226
Қазақстан Республикасының Заңына түсініктеме
2.  Республиканың  заңдары 
Республика  Президентi  қол 
қойғаннан кейiн күшiне енедi. 
3. Конституцияға өзгертулер 
мен  толықтырулар  әр  Па-
лата  депутаттары  жалпы 
санының  кемiнде  төрттен 
үшiнiң  көпшiлiк  дауысымен 
енгiзiледi. 
4.  Конституциялық  заңдар 
Конституцияда  көзделген 
мәселелер  бойынша  әр  Па-
лата  депутаттары  жалпы 
санының  кемiнде  үштен 
екiсiнiң  көпшiлiк  даусымен 
қабылданады. 
5.  Парламент  пен  оның 
Палаталарының  заң  ак-
тiлерi,  егер  Конституцияда 
өзгеше  көзделмесе,  Пала-
талар  депутаттары  жалпы 
санының көпшiлiк дауысымен 
қабылданады. 
6. Конституцияға өзгертулер 
мен  толықтырулар  енгiзу, 
конституциялық  заңдар 
қабылдау  немесе  оларға 
өзгертулер мен толықтырулар 
енгiзу мəселелерi бойынша 
кемiнде екi оқылым өткiзу 
мiндеттi.  
7. Республиканың заңдары, 
П а р л а м е н т   п е н   о н ы ң 
Палаталарының  қаулылары 
Конституцияға қайшы келме-
уге тиiс. Парламент пен оның 
Палаталарының  қаулылары 
заңдарға қайшы келмеуге тиiс. 
2. Республиканың заңдары Рес-
публика Президентi қол қойғаннан 
кейiн күшiне енедi. 
3.  Конституцияға  өзгертулер 
мен  толықтырулар  әр  Палата 
депутаттары  жалпы  санының 
кемiнде төрттен үшiнiң көпшiлiк 
дауысымен енгiзiледi. 
4. Конституциялық заңдар Кон-
ституцияда көзделген мәселелер 
бойынша әр Палата депутаттары 
жалпы  санының  кемiнде  үштен 
екiсiнiң  көпшiлiк  дауысымен 
қабылданады. 
5.  Парламент  пен  оның 
Палаталарының  заң  актiлерi, 
егер  Конституцияда  өзгеше 
көзделмесе,  Палаталар  депутат-
тары  жалпы  санының  көпшiлiк 
дауысымен қабылданады. 
6. Қазақстан Республикасының 
Конституциясына өзгерістер мен 
толықтырулар енгізу мəселелері 
бойынша кемінде екі оқылым 
өткізу міндетті.
7. Республиканың заңдары, Пар-
ламент пен оның Палаталарының 
қаулылары Конституцияға қайшы 
келмеуге  тиiс.  Парламент  пен 
оның Палаталарының қаулылары 
заңдарға қайшы келмеуге тиiс. 
8.  Республиканың  заң  және 
өзге  де  нормативтiк  құқықтық 
актiлерiн әзiрлеу, ұсыну, талқылау, 
күшiне  енгiзу  және  жариялау 
тәртiбi арнаулы заңмен және Пар-
ламент пен оның Палаталарының 
регламенттерiмен реттеледi. 

227
«ҚР Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»
8.  Республиканың  заң  және 
өзге  де  нормативтiк  құқықтық 
актiлерiн  әзiрлеу,  ұсыну, 
талқылау,  күшiне  енгiзу  және 
жариялау  тәртiбi  арнаулы 
заңмен  және  Парламент  пен 
оның  Палаталарының  регла-
менттерiмен реттеледi. 
62.6. 
Қазақстан 
Республикасының 
Парламенті 
Палаталардың бірлескен отырысында Президенттің ұсынысы 
бойынша Конституцияға өзгерістер мен толықтырулар енгі-
зеді (Конституцияның 53.1-бабына түсініктемені қараңыз).
24. 63-бап мынадай редакцияда жазылсын:
«63-бап
1.  Республика  Президенті  Парламент  Палаталары  төрағала-
рымен  және  Премьер-Министрмен  консультациялардан  кейін 
Парламентті немесе Парламент Мәжілісін тарата алады.
2. Парламентті және Парламент Мәжілісін төтенше неме-
се соғыс жағдайы кезеңінде, Президент өкілеттігінің соңғы 
алты айында, сондай-ақ осының алдындағы таратудан кейін-
гі бір жыл ішінде таратуға болмайды.».
түзету-
лер №
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ КоНСТИТУцИяСЫНЫҢ
63-БАБЫ
24.
Алдыңғы редакция
Қолданыстағы редакция
63-бап
1.  Қазақст ан  Ре спу-
бликасының  Президентi 
мына жағдайларда: Парла-
мент үкiметке сенiмсiздiк бiл-
дiргенде, Парламент Премьер-
министрдi тағайындауға екi 
мəрте келiсiм бермегенде,
63-бап
1.  Республика  Президен-
ті  Парламент  Палаталары 
төрағаларымен және Премьер-
Министрмен консультациялар-
дан кейін Парламентті немесе 
Парламент  Мәжілісін  тарата 
алады.

228
Қазақстан Республикасының Заңына түсініктеме
Парламенттiң  Палата-
лары  арасындағы  немесе 
Парламент пен мемлекеттiк 
өкiметтiң басқа тармақтары 
арасындағы  еңсерiлмейтiн 
келiспеушiлiк  салдарынан 
саяси дағдарыс болғанда Пар-
ламенттi тарата алады.
2.  Парламенттi  төтенше 
ж а ғ д а й   н е м е с е   с о ғ ы с 
жағдайы  кезеңiнде,  Прези-
дент өкiлеттiгiнiң соңғы алты 
айында,  сондай-ақ  осының 
алдындағы таратудан кейiн-
гi  бiр  жыл  iшiнде  таратуға 
болмайды.
2. Парламентті және Парла-
мент Мәжілісін төтенше неме-
се  соғыс  жағдайы  кезеңінде, 
Президент өкілеттігінің соңғы 
алты айында, сондай-ақ осының 
алдындағы  таратудан  кейінгі 
бір  жыл  ішінде  таратуға  бол-
майды. 
 
63.  Басқару  нысаны  Парламенттік  (республикалық  не 
монархиялық)  немесе  аралас  (республикалық)  елдерде 
заң  шығару  органдарының  өкілеттігін  тоқтату  институ-
ты  қолданылады.  Биліктің  заң  шығару  және  атқарушы 
тармақтарына  қатысты  дағдарыстан  шығу  жөніндегі  аса 
ерекше  тәсілі  ретінде  қолданылады.  Яғни,  Парламент  пен 
Үкіметте басымды ықпалы бар саяси партиялар мен блок-
тар  арасында  пәтуаға  қол  жетпеген  кезде  қолданылады. 
Саяси  қарама-қайшылықтардан  сыртқы  әсерлер  туын-
дайды,  оларға  Үкіметке  сенімсіздік  білдіру  рәсімі,  Пар-
ламент  мүшелерінің  Үкімет  бастамаларын  мақұлдамауы, 
Парламенттің  өз  қызметін  міндетті  кворум  және  басқа  да 
амалдармен тосқауыл қоюы жатады. 
Ол, мысалға, басқару партиясының өз сайлаушыларының 
қаншалықты  қолдайтындығын  тексеру  немесе  олардың 
сенімдеріне  ие  болу  үшін  және  Парламенттің  партиялық 
құрамын  елдегі  жаңа  саяси  ахуалға  сәйкес  келтіру  үшін 
болуы  мүмкін.  Бұл  жол  Үкіметтің  парламенттік  жа-