«Қазақстан Республикасының Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2007 жылғы 21 мамырдағы

214
Қазақстан Республикасының Заңына түсініктеме
тиісті жазбаша ұсыныс енгізіледі. 
Парламенттің  кезектен  тыс  сессиясында  оны  шақыруға 
негіз болған мәселелер ғана қаралады. Парламенттің кезек-
тен  тыс  сессиясын  Республика  Президенті,  ал  ол  болмаған 
жағдайда Мәжіліс Төрағасы ашады. 
22. 61-бапта:
1) 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«1. Заң шығару бастамасы құқығы Республика Президен-
тіне,  Парламент  депутаттарына,  Үкіметке  тиесілі  және  тек 
қана Мәжілісте жүзеге асырылады.»;
2) мынадай мазмұндағы 5-1-тармақпен толықтырылсын:
«5-1.  Мәжіліс  депутаттары  қараған  және  олардың  жал-
пы  санының  кемінде  үштен  екісінің  дауысымен  мақұлданған 
конституциялық заң жобасы Сенатқа беріледі, онда алпыс күннен 
асырылмай қаралады. Сенат депутаттары жалпы санының кемін-
де үштен екісінің дауысымен қабылданған жоба конституциялық 
заңға  айналады  және  он  күн  ішінде  Республика  Президентіне 
қол қоюға ұсынылады. Конституциялық заң жобасын тұтастай 
қабылдамауды Мәжіліс немесе Сенат Палата депутаттары жалпы 
санының көпшілік дауысымен жүзеге асырады.
Сенат  депутаттары  жалпы  санының  кемінде  үштен 
екісінің  дауысымен  конституциялық  заң  жобасына  енгізіл-
ген өзгерістер мен толықтырулар Мәжіліске жіберіледі. Егер 
Мәжіліс  депутаттардың  кемінде  үштен  екісінің  дауысымен 
Сенат енгізген өзгерістермен және толықтырулармен келіссе, 
конституциялық заң қабылданды деп есептеледі.
Егер Мәжіліс, Сенат енгізген өзгерістер мен толықтырулар 
бойынша дауыс беру кезінде олармен депутаттардың  кемін-
де  үштен  екісінің  дауысымен  келіспесе,  онда  Палаталар 
арасындағы  келіспеушіліктер  келісу  рәсімдері  арқылы 
шешіледі.»;

215
«ҚР Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»
3) 6-тармақ мынадай мазмұндағы сөйлеммен толықтырыл-
сын:
«Республика  Президентінің  заң  шығару  бастамасы 
тәртібімен  Парламент  Мәжілісіне  енгізілген  заңнамалық 
актілердің жобалары үшін мұндай қорытындының болуы та-
лап етілмейді.»;
4) 7-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«7. Үкімет енгізген заң жобасының қабылданбауына бай-
ланысты  Премьер-Министр  Парламент  Палаталарының 
бірлескен  отырысында  Үкіметке  сенім  туралы  мәселе 
қоюға  хақылы.  Бұл  мәселе  бойынша  дауыс  беру  сенім  ту-
ралы  мәселе  қойылған  сәттен  бастап  қырық  сегіз  сағаттан 
ерте  өткізілмейді.  Егер  сенімсіздік  білдіру  туралы  ұсыныс 
Палаталардың әрқайсысының депутаттары жалпы санының 
көпшілік  дауысын  ала  алмаса,  заң  жобасы  дауысқа  салын-
бай қабылданды деп есептеледі. Алайда Үкімет бұл құқықты 
жылына екі реттен артық пайдалана алмайды.».
түзету-
лер №
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ КоНСТИТУцИяСЫНЫҢ
61-БАБЫ
22.
Алдыңғы редакция
Қолданыстағы редакция
61-бап
1.  Заң  шығару  бастамасы 
құқығы  Қазақстан  Респуб-
ликасы  Парламентiнiң  де-
путаттарына,  Республика 
үкiметiне  берiледi  жəне  тек 
қана  мəжiлiсте  жүзеге  асы-
рылады. 
2. Республика Президентiнiң 
заңдар  жобаларын  қараудың 
басымдылығын белгiлеуге, сон-
дай-ақ осы жоба жедел қаралады 
деп жариялауға құқығы бар,
61-бап
1. Заң шығару бастамасы 
құқығы Республика Прези-
дентіне,  Парламент  депу-
таттарына, үкіметке тиес-
ілі жəне тек қана мəжілісте 
жүзеге асырылады.
2.  Республика  Прези-
дентiнiң  заңдар  жобаларын 
қараудың  басымдылығын 
белгiлеуге,  сондай-ақ  осы 
жоба  жедел  қаралады  деп 
жариялауға құқығы бар,
 

216
Қазақстан Республикасының Заңына түсініктеме
бұл  Парламент  заң  жоба-
сын  енгiзiлген  күннен  бастап 
бiр  ай  iшiнде  қарауға  тиiстi 
екенiн  бiлдiредi.  Парламент 
осы  талапты  орындамаса, 
Республика  Президентi  заң 
күшi  бар  Жарлық  шығаруға 
хақылы,  ол  Парламент  Конс-
титуция  белгiлеген  тәртiппен 
жаңа  заң  қабылдағанға  дейiн 
қолданылады.
3.  Парламент  аса  маңызды 
қоғамдық қатынастарды реттей-
тiн, мыналарға: 
1 )   ж е к е   ж ә н е   з а ң д ы 
тұлғалардың  құқық  субъ-
ектiлiгiне,  азаматтардың 
қ ұ қ ы қ т а р ы  
м е н 
бостандықтарына,  жеке  және 
заңды тұлғалардың мiндеттерi 
мен жауапкершiлiгiне; 
2) меншiк режимiне және өзге 
де мүлiктiк құқықтарға; 
3) мемлекеттiк органдар мен 
жергiлiктi өзiн-өзi басқару ор-
гандарын  ұйымдастыру  мен 
олардың  қызметiнiң,  мемле-
кеттiк  және  әскери  қызметтiң 
негiздерiне; 
4) салық салуға, алымдар мен 
басқа  да  мiндеттi  төлемдердi 
белгiлеуге; 
5) республикалық бюджетке; 
6) сот құрылысы мен сотта iс 
жүргiзу мәселелерiне; 
7)  бiлiм  беруге,  денсаулық 
сақтауға  және  әлеуметтiк 
қамсыздандыруға;
бұл  Парламент  заң  жоба-
сын енгiзiлген күннен бастап 
бiр  ай  iшiнде  қарауға  тиiстi 
екенiн  бiлдiредi.  Парламент 
осы  талапты  орындамаса, 
Республика  Президентi  заң 
күшi  бар  Жарлық  шығаруға 
хақылы, ол Парламент Конс-
титуция белгiлеген тәртiппен 
жаңа заң қабылдағанға дейiн 
қолданылады. 
3.  Парламент  аса  маңызды 
қоғамдық  қатынастарды  рет-
тейтiн, мыналарға: 
1 )   ж е к е   ж ә н е   з а ң д ы 
тұлғалардың  құқық  субъ-
ектiлiгiне,  азаматтардың 
қ ұ қ ы қ т а р ы  
м е н 
бостандықтарына, жеке және 
заңды тұлғалардың мiндеттерi 
мен жауапкершiлiгiне; 
2)  меншiк  режимiне  және 
өзге де мүлiктiк құқықтарға; 
3) мемлекеттiк органдар мен 
жергiлiктi  өзiн-өзi  басқару 
органдарын ұйымдастыру мен 
олардың  қызметiнiң,  мемле-
кеттiк және әскери қызметтiң 
негiздерiне; 
4) салық салуға, алымдар мен 
басқа да мiндеттi төлемдердi 
белгiлеуге; 
5) республикалық бюджетке; 
6) сот құрылысы мен сотта iс 
жүргiзу мәселелерiне; 
7)  бiлiм  беруге,  денсаулық 
сақтауға  және  әлеуметтiк 
қамсыздандыруға;