68
В) гипотетикалық;
Г) модельдеу.
32. Кəсіптік білім мен тəрбие беру бойынша мақсатты бағытталған
педагогикалық үдеріс:
А) кəсіптік білім беру:
Ə) кəсіби жарамдылық;
Б) кəсіби бағдар беру;
В) кəсіби консультация;
Г) кəсіби даярлық.
33. Кəсіптік білім берудің негізгі қызметі:
А) экономикалық, əлеуметтік, педагогикалық;
Ə) реттеушілік, компенсаторлық, иодонистік;
Б) компенсаторлық, иодонистік;
В) көркемдік, иодонистік, реттеушілік;
Г) компенсаторлық, көркемдік, реттеушілік.
34. Адамның мақсатты бағытталған даярлық нəтижесінде
меңгерілген арнайы білімдер мен практикалық дағдылар кешенін
иеленген еңбек ету іс-əрекетінің түрі:
А) кəсіп;
Ə) жұмыс;
Б) еңбек;
В) əрекет;
Г) іс-əрекет.
35. Кəсіби педагогиканың салалары:
А) кəсіп;
Ə) жұмыс;
Б) еңбек;
В) əрекет;
Г) іс-əрекет.
36. Білім алушы мен инженер-педагогтың белгілі бір кəсіп бой-
ынша ғылыми-техникалық ілімді игеруі мен кəсіби білік, дағды
қалыптастырудағы бірлескен іс-əрекеті:
А) кəсіптік оқыту;
Ə) кəсіптік дағды;
69
Б) кəсіптік білім;
В) кəсіптік еңбек;
Г) кəсіптік жұмыс.
37. Қайсы бір кəсіп бойынша адамның алға жылжуы, атақ-
даңққа, мансапқа қол жеткізуі:
А) мансап (карьера);
Ə) кəсіби даярлық;
Б) кəсіби өзін өзі анықтау;
В) кəсіптік білім;
Г) кəсіби қайта даярлау.
38. Белгілі бір жұмысты немесе жұмыс топтарын орындау үшін
қажетті дағдыларды меңгеруді мақсат ететін кəсіптік оқыту жүйесі:
А) кəсіби даярлық;
Ə) кəсіптік білім;
Б) кəсіби дағды;
В) кəсіби консультация;
Г) кəсіби бағдар беру.
39. Адамның белгілі бір кəсіптің қоғамдық жарамды тиімділігіне
қол жеткізуге қажетті жəне жеткілікті психикалық жəне психо-
физиологиялық ерекшеліктерінің жиынтығы;
А) кəсіби жарамдылық;
Ə) кəсіби даярлық;
Б) кəсіптік білім;
В) кəсіби бағдар беру;
Г) кəсіби консультация.
40. Адамның кəсіпке сəйкестігіне алдын ала баға беруді
қамтамасыз ете алатын құралдар жүйесі;
А) кəсіби сұрыптау;
Ə) кəсіби бағдар беру;
Б) кəсіби өзін - өзі анықтау;
В) кəсіби даярлау;
Г) кəсіби консультация.
70
II БӨЛІМ.
КƏСІПКЕ БАУЛУ МАЗМҰНЫ
Жоспары:
2.1. Кəсіптік білім берудің мемлекеттік стандарты.
2.2. Кəспке баулу бағдарламаларын түзудің ғылыми-теориялық
негіздері.
2.3. Кəсіпке баулу мазмұнын сұрыптаудағы жалпы тəсілдер.
2.1. Кəсіптік білім берудің мемлекеттік стандарты
Қазақстан Республикасында кəсіптік білім жүйесі жеке
тұлғаның мүддесін, еңбек нарығының сұраныстарын жəне экономи-
ка мен əлеуметтік саланы дамытудың болашағын қанағаттандыруда
маңызды рөл атқарады. Кəсіптік білім беру жүйесінің қызметі мен
білім беру мазмұнын айқындайтын негізгі құжат 2007 жылғы 27
шілдеде №319-III [ҚР «Білім туралы» Заңына сəйкес білімдегі жаңа
бағыт-бағдар – оны стандарттау болып саналады
1
. Бұл өз кезегінде
Қазақстан Республикасында жалпыға міндетті білім көлемінің, білім
алушылардың білімдік траекториясының, білім бағдарламаларының,
олардың даярлық деңгейінің құрылымына жəне баға беру мазмұнына
қойылатын талаптарды белгілейді. «Стандарт» (ағыл. – standard -
норма, үлгі, мөлшер) мөлшер, үлгі, өлшем дегенді білдіретін ұғым.
Білім стандарты –
қоғамдық идеал көрініс табатын жəне нақты
жеке тұлғаның жəне сол идеалға қол жеткізу бойынша білім беру
жүйесінің мүмкіндіктері есепке алынатын білімділіктің мемлекеттік
нормасы ретінде қабылданатын негізгі параметрлер жүйесі.
Ал кəсіптік білім беру стандарты дегеніміз – бітірушілердің
жалпы кəсіптік білім даярлығына қойылатын талаптардың міндетті
жəне соған сəйкес келетін білім мазмұны, əдістері, формалары, оқу
құралдары мен бақылаудың деңгейі.
Білім беруді стандарттаудың негізгі объектілері оның құрылымы,
мазмұны, оқу жүктемесінің көлемі жəне білім алушылардың даярлық
деңгейі.
Білім
стандарттары
негізінде
оқу
жоспарлары,
оқу
бағдарламалары сияқты нормативтік құжаттар дайындалады.
1
ҚР «Білім туралы» Заңы- Алматы: ЮРИСТ, 2008.-252 С.
71
Қазақстан Республикасының білім стандарттарында мыналар
қарастырылады:
1. Мемлекеттің, білім алушыға əр бағыттар бойынша, міндетті
түрде жалпы білім беретін білім мазмұнының қажетті көлемдегі си-
паттамасы.
2. Белгіленген білім мазмұны бойынша білім алушының ең аз
мөлшердегі даярлығына қойылатын талаптар.
3. Оқу жылдары бойынша оқу жүктемесінің ең көп мөлшерде
мүмкін болатын көлемі.
Бүгінгі күні жалпы білім беретін мектептердегі оқу үдерісі
мемлекеттік базистік оқу жоспары негізінде жүзеге асырылады.
Еңбек технологиясы пəні оқытушының оқу жоспарының тұрақты
бөлігінде қарастырылғанындай, 1-11-сыныптар аралығында тех-
нология пəнін аптасына 2 сағат оқу жүктемесімен жүргізеді. Ал
оқу жоспарының жылжымалы бөлігіндегі жүктемелерге сəйкес,
мектептің педагогикалық кеңесінің шешімімен еңбек түрлерімен
шұғылдануға қосымша сағаттар бөлінуі мүмкін. Болашақта 12
жылдық білім үлгісіне кəсіптік білім мазмұнын жаңартумен қатар
жүзеге асыру қарастырылып отыр.
Бүгінгі таңда оқу жоспарын жасау, оны əрі қарай жетілдіру келесі
екі бағыт бойынша жүзеге асырылу үстінде:
– бұған дейін оқытылу көзделмеген, жаңа пəндердің енгізілуі.
Олар ғылым, техника, өнер, қоғамдық өмірдегі жаңа мазмұнды
көрсетеді;
– білім мазмұнының түрлі компоненттерін (міндетті жəне
элективті), дəстүрлі оқу пəндері циклдарын қандай мөлшерде жəне
көлемде оқытудың арасалмағын қарастыру бойынша ізденістер.
Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңында мектептерде
жеке оқу жоспарын құруға мүмкіндік берілген. Бұл оқу жоспарла-
ры мемлекеттік білім стандарттарына сəйкес келуі тиіс. Жеке оқу
жоспарлары жаратылыстану-математикалық немесе гуманитарлық
жəне т.б. бағыттағы белгілі бір мамандандыруға бағытталған міндетті
оқу пəндерін оқытуда, сондай-ақ кейбір пəндерді тереңдетіп оқытуда
басшылыққа алынады.
Кəсіптік бастауыш жəне орта білім берудің типтік оқу
бағдарламалары
тиісті
кəсіп саласы бойынша білім берудің жалпыға
міндетті мемлекеттік стандарты негізінде жүзеге асырылады. Əрбір
негізгі кəсіптік білім беру бағдарламасының ең аз көлемдегі мазмұны
(нақты кəсіп, мамандық бойынша) мемлекеттік білім беру стандарт-
тарымен реттеледі. 2010 жылғы мəлімет бойынша республикада 786
Достарыңызбен бөлісу: |
