Оқулық Алматы, 012 Əож 37. Кжб 74. 00 Д 87

337
Казакова  А.Г.  Педагогика  профессионального  образования 
/А.Г.Казакова. – М.: Экон-Информ, 2007. - 550 с.
Энциклопедия профессионального образования : [в 3 т.] /Баты-
шев С.Я. и др. - М. : Рос. акад. образования : Ассоц. «Проф. образо-
вание», 1998.
Дудкина Е.И. Профессиональная педагогика /Е.И.Дудкина; М-во 
внутр. дел Рос. Федерации, Воронеж. ин-т. - Воронеж : ВИ МВД Рос-
сии, 2006. - 153 с.
Локалов В.А., Миронов А.С., Сопроненко Л.П., Тозик В.Т. Введе-
ние в профессионально-педагогическую специальность. Учебно-ме-
тодическое пособие. — СПб: СП. ГУ ИТМО, 2009. — 104 с. 
Балакирева  Л.А.  Введение  в  профессиональную  педагогику 
/Л.А.Балакирева; С.-Петерб. ин-т внешнеэкон. связей, экономики и 
права ИВЭСЭП. - СПб. : ИВЭСЭП, 1998. – 47 с.
Исаев И.Ф. Профессионально-педагогическая культура препода-
вателя. -М.: Издательский центр «Академия», 2002. - С.73-105.
Кузьмина Н.В. Профессионализм личности преподавателя и ма-
стера производственного обучения /Н.В.Кузьмина.– М.: Высш. шк., 
1990.– 119 с.
Введение  в  педагогическую  деятельность  /А.С.Роботова, 
Т.В.Леонтьева,  И.Г.Шапошникова  и  др.;  Под  ред.  А.С.Роботовой. - 
М.: Издательский центр «Академия», 2002. - 208 с.
Дубынина  М.Г.  Психология  профессионального  образования 
/М.Г.Дубынина; Федер. агентство по образованию, Сиб. гос. автомо-
бил.-дорож. акад. (СибАДИ). - Омск: Изд-во СибАДИ, 2008. -114 с. 
  Бухарова  Г.Д.  Общая  и  профессиональная  педагогика 
/Г.Д.Бухарова, Л.Д.Старикова. - М.: Академия, 2009. - 335 с.
Қосымша əдебиеттер:
Арынов  К.  Т.  Проблемы  устойчивого  развития  непрерывного 
образова¬ния: поиски решений //Білім. Образование, 2004, №2(16). 
- С. 85-93.
Таубаева  Ш.  Т.,  Лактионова  С.Н.  Педагогическая  инноватика 
как тео¬рия и практика нововведений в системе образования. - Ал-
маты: Ғылым, 2001.- С. 63-70.
Введение  в  педагогическую  деятельность:  Теория  и  прак тика: 
Учеб.  пособие  для  студ.  высш.  учеб.  заведений  /Н.Н.Никитина, 
Н.В.Кислинская. - 2-е изд., испр. - М.: Издательский центр «Акаде-
мия», 2006. - 224 с. ISBN 5-7695-2600-9
Федоров  В.  А.  Профессионально-педагогическое  образование: 

338
теория,  эмпирика,  практика. – Екатеринбург:  Изд-во  Урал.  гос. 
проф.-пед. ун-та, 2001. -С.76-93; 265-280.
Андриади И.П. Основы педагогического мастерства. - М.: Изда-
тельский центр «Академия»,- С. 17-27.
Булотова  О.С.  Педагогический  артистизм. - М.:  Издательский 
центр «Академия», 2001.-С.10- 18.
Зеер Э.Ф. Психология личностно-ориентированного профессио-
нального образования. – Екатеринбург: Изд-во Урал. гос. проф.-пед. 
ун-та, 2000. –177 с.
Кукушин B.C.  Введение  в  педагогическую  деятельность. – Ро-
стов н/Д: Издательский центр «МарТ», 2002. – 214 с.
Кубрушко  П.Ф.  Содержание  профессионально-педагогического 
образования. - М.: Высш. шк., 2001. – 165 с.
Педагогическое мастерство и педагогические технологии  /Под 
ред.  Л.К.Гребенкиной,  Л.А.Байковой. - М.:  Педагогическое  обще-
ство России, 2001. – 348 с.
Подласый И.П. Педагогика. Новый курс: Учебник для студентов 
пед. вузов: В 2-х кн. – М.: Гуманит. изд. центр Владос, 1999. - Кн.1: 
Общие основы. Үдеріс обучения. - С.240-253.
Развитие  профессионализма  инженерно-педагогических  работ-
ников  в  системе  дополнительного  профессионально-педагогиче-
ского  образования:  Коллективная  монография  /Науч.  руководитель 
И.П.Кузьмин, Науч. ред. И.П.Смирнов. - М.: ИРПО, 2001. – 459 с.
Семушина Л.Р., Ярошенко Н.Г. Содержание и технологии обуче-
ния в средних специальных учебных заведениях. - М., 2000. – 361 с.
Сластенин  В.А.  Профессионализм  педагога:  акмеологический 
подход //Педагогическое образование и наука. - 2002. - №4. – С.4-9.
Мижериков  В.А.,  Ермоленко  М.Н.  Введение  в  педагогическую 
деятельность. - М: Педагогическое общество России, 1999. –353.
Петров  Ю.Н.,  Маркова  С.М.  Организационно-педагогические 
основы управления непрерывным многоуровневым профессиональ-
ным образования. – Н. Новгород: ВГИПИ, 1999. – 172 с.
Вишнякова С.М. Профессиональное образование: Словарь. Клю-
чевые понятия, термины, актуальная лексика. – Москва: НМЦ СПО, 
1999. - 538 с. 
Маркова  С.М.,  Седых  Е.П.  Проектирование  модели  личности 
специалиста. – Н.Новгород: ВГИПА, 2004. – 158 с.
Кан-Калик.,  Никандров  Н.Д.  Педагогическое  творчество. - 
М.,1990.

339
Тест тапсырмалары
1. Кəсіби-педагогикалық кəсіптің негізгі қызметі:
А) кəсіптік оқыту жəне тəрбиелеу;
Ə) білім берушілік, тəрбиелік, дамытушылық;
Б) мəдени-жасампаздық, əлеуметтендіру;
В) бейімдеушілік, гуманистік;
Г) коммуникативтік, əлеуметтендіру.
2. Белгілі бір кəсіптік таным саласы бойынша шешім қабылдауға 
лауазымдық құқығы бар маман:
А) құзыр;
Ə) лауазым;
Б) дəреже;
В) əмбебаптық;
Г) нұсқаушы.
3.  Тиісті  кəсіп  саласы  бойынша  білім,  білік  жəне  дағдысы 
жоғары деңгейде қалыптасқан, оны сапалы атқара алатын маманның 
қабілеттілігі
А) құзыреттілік;
Ə) лауазымдық;
Б) дəрежелік;
В) нұсқаушылық;
Г) əмбебаптық.
4.  Жеке  тұлғаның  кəсіптер  əлемінде  бағдар  алуын  жəне 
бейімделуін,  нақты  мамандықты  иеленуін  қамтамасыз  ете  ала-
тын  əлеуметтік  жəне  педагогикалық  тұрғыдан  ұйымдастырылатын 
еңбекке əлеуметтану үдерісі:
А) кəсіптік білім беру;
Ə) кəсіби даярлық;
Б) кəсіби жарамдылық;
В) кəсіби бағдар беру;
Г) кəсіби өзін-өзі анықтау.
5.  Жеке  тұлғаның  кəсіби  іс-əрекетке  деген  өзіне  тəн  қарым-
қатынасының қалыптасу үдерісі:
А) кəсіби өзін-өзі анықтауы;
Ə) кəсіптік білімі;

340
Б) кəсіби іскерлігі;
В) кəсіби дағдысы;
Г) кəсіби кемелденуі.
6.  Кəсіби  ұстанымды  қалыптастыруда  маңызды  əдеттермен 
дағдыларды  ұштастыра  білу,  кəсіби  қызметті  білімділікпен  атқара 
білу
А) біліктілік
Ə) əдіскерлік
Б) іске асыру
В) ұйымдастыру
Г) тиімділігін арттыру
7.Оқытушы өз қызметін жоспарлауды неден бастайды?
А)  нақты  орындаушылар  мен  уақытын  көрсете  отырып, 
педагогикалық іс-əрекеттің негізгі түрлерін анықтаудан;
Ə) білім алушыларға талап қоюдан;
Б) өзі игеруі қажет сұрақтарды құрудан;
В) күн тəртібін құрудан;
Г) күнделікті  жоспар құрудан.
 
8. Педагогтың кəсіби іс-əрекетінің объектісі:
А) тұтас педагогикалық үдеріс;
Ə) білім алушыларды тəрбиелеу;
Б) оқыту үдерісі;
В) білім алушыларды əлеуметтендіру;
Г) сабақтар мен іс-шараларды өткізу.
9. Педагогтың іс-əрекетінің негізгі функциясы:
A) ұйымдастыру;
Ə) басқару;
Б) болжау;
В) мақсат қою;
Г) жоспарлау.
10. Педагогикалық шеберлік компоненті:
A) педагогикалық техника;
Ə) нəтиже;
Б) дағды;

341
В) оқу;
Г) іс-əрекет.
11. Идеал педагог – ол:
А) педагогты даярлаудың мақсатын айқын түсінуге мүмкіндік 
беретін абстрактылы образ;
Ə) үрдісті үлгілі деңгейде жүргізуші оқытушы;
Б) сабақта ғылыми идеяларды уағыздаушы оқытушы;
В) сыныпта үлгілі тəртіп орнатуға талпынушы оқытушы;
Г) білім алушыларын зерттеуші оқытушы.
12.  Жекелеген  өндіріс  салалары  бойынша  ғылыми-техникалық, 
əлеуметтік-экономикалық  бағыттар  бойынша  өндіргіш  күштердің 
дамуы, білім мен дағды жүйелері туралы мағлұмат
А) жалпы техникалық дайындық;
Ə) практикалық біліктілік;
Б) кəсіби дағды;
В) кəсіптік білім;
Г) кəсіби іскерлік.
13. Педагогикалық басшылықтағы авторитарлы тəсіл – бұл:
A)  жеке  дара  басшылық,  кез-келген  ұсыныс,  пікірді  жоққа 
шығару;
Ə)  топ  мүшелері  кез-келген  істі,  тапсырманы  талқылауға 
қатысады;
Б) ұжымдағы ретсіздік, əркім өз білгенін істейді;
В)  көңіл-күйі  мен  жағдайларға  байланысты  əртүрлі  басқару 
əдістерін қолданады;
Г) білім алушылар іс-əрекеттерін объетивті бағалауда əр түрлі 
басқару əдістерін қолданады.
14. Педагогикалық басшылықтағы демократиялық тəсіл:
A)  білім  алушылар  тапсырмалар  мен  жұмыс  барысын 
талқылауға белсенді қатысады;
Ə) ұжымдағы ретсіздік, əркім өз білгенін істейді;
Б)  жеке-дара  басшылық,  кез  келген  ұсыныс,  пікірді  жоққа 
шығару;
В)  көңіл-күйі  мен  жағдайларға  байланысты  əртүрлі  басқару 
əдістерін қолданады;
Г)  білім  алушы  дұрыс,  ойлы  пікір  білдірсе  де,  оны  жоққа 
шығарады.

342
15. Педагогикалық басшылықтағы либералдық тəсіл:
A) ұжымдағы ретсіздік, əркім өз білгенін істейді;
Ə)  білім  алушылар  тапсырмалар  мен  жұмыс  барысын 
талқылауға белсене қатысады;
Б)  жеке  дара  басшылық,  кез  келген  ұсыныс,  пікірді  жоққа 
шығару;
В)  көңіл-күйі  мен  жағдайларға  байланысты  əртүрлі  басқару 
əдістерін қолданады;
Г) гуманизм, альтуризм.
16. Оқыту үдерісін ұйымдастырудағы жетекші рөл кімге тəн?
А) оқытушыға;
Ə) жетекшінің оқу-тəрбие жөніндегі орынбасарына;
Б) педагогикалық кеңеске;
В) білім алушылардың əдістемелік бірлестіктеріне;
Г) мектеп оқу орны жетекшісіне.
17. Кəсіптік мектептің құрылымдық компонентіне жататын:
А) педагог-инженер;
Ə) дəрігер;
Б) оқытушы;
В) тарихшы;
Г) əдебиетші.
18.  Белгілі  бір  кəсіптің  адамға  қоятын  талаптарын,  ол  қызмет 
атқару  үшін  қажетті  жеке  тұлғалық,  моралдық  қасиеттер  сапасын, 
ойлау қабілетінің ерекшеліктерін анықтайтын құжат:
А) професиограмма;
Ə) монограмма;
Б) стенограмма;
В) фонограмма;
Г) аудиограмма.
19. Профессиограмманың құрамына кіретін:
А) кəсіп ауқымы;
Ə) дəреже; 
Б) лауазым;
В) қызмет;
Г) еңбек.

343
20.  Кəсіби  шеберліктің  шыңына  жетудін  жолдарын,  оның 
заңдылықтарын зерттейтін ғылым
А) акмеология;
Ə) физиология;
Б) филология;
В) археология;
Г) логика.
21.  Кəсіптік  білім  беруде  білім  алушыны  оқу  іс-əрекетіне 
белсендіруді сипаттайтын тұрғы:
A) іс-əрекеттік;
Ə) жеке тұлғалық;
Б) əлеуметтік;
В) мəдени;
Г) дүниетанымдық.
22.  Болашақ  ұрпаққа  еңбек  ету  жөніндегі  білімдерді  жеткізу 
бұл...
A) кəсіптік білім берудің мақсаты;
Ə) кəсіптік оқыту əдістері;
Б) кəсіптік тəрбие принциптері;
В) кəсіптік тəрбие мақсаты;
Г) жеке тұлға қалыптастыру мақсаты
23. Кəсіпке баулу педагогының кəсіптік бағдар беруге бейімділігі:
А) кəсіби-педагогикалық бағыттылығы;
Ə) кəсіби құзыреттілігі;
Б) кəсібиленуі;
В) педагогикалық креативтілігі;
Г) педагогикалық құндылықтары.
24. Маманның қандай да бір іс-əрекеттің мақсатын жүзеге асыру 
үшін жеткілікті білім, іскерлік, тəжірибе деңгейін көрсететін сипат-
тамасы:
А) кəсіби құзыреттілік;
Ə) кəсіби бағыттылығы;
Б) педагогикалық құндылықтары;
В) педагогикалық креативтілігі;
Г) кəсіби-педагогикалық мəдениеті.

344
25.  Кəсіпке  баулу  педагогының  педагогикалық  іс-əрекетінде 
өзін-өзі шығармашылықпен жүзеге асыра алуы:
А) кəсіби-педагогикалық мəдениеті; 
Ə) педагогикалық құндылықтары;
Б) педагогикалық креативтілігі;
В) кəсібиленуі;
Г) кəсіби бағыттылығы.

345
МАЗМҰНЫ
АЛҒЫ СӨЗ ..................................................................................3
КІРІСПЕ ......................................................................................6
I БӨЛІМ. 
КƏСІБИ ПЕДАГОГИКАНЫҢ ҒЫЛЫМИ-
ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ .......................................................15
1.1. Кəсіптік білім беру педагогикасының 
əдіснамалық негіздері ..................................................................15
1.2. Кəсіби педагогикадағы зерттеу əдістері .............................21
1.3. Кəсіптік білім беру жүйесін дамытудың 
негізгі бағыттары.  .......................................................................35
1.4. Шет елдердегі кəсіптік білім беру .......................................39
II БӨЛІМ.
КƏСІПКЕ БАУЛУ МАЗМҰНЫ ...............................................70
2.1. Кəсіптік білім берудің мемлекеттік стандарты ..................70
2.2. Кəсіпке баулу бағдарламаларын түзудің 
ғылыми-теориялық негіздері ......................................................78
2.3. Кəсіпке баулу мазмұнын сұрыптаудағы 
жалпы тəсілдер .............................................................................80
III БӨЛІМ.
КƏСІПКЕ БАУЛУ ФОРМАЛАРЫ МЕН ƏДІСТЕРІ ..........101
3.1. Кəсіпке баулу формалары мен əдістері 
жайлы түсінік ...............................................................................101
3.2. Кəсіптік оқытудың мақсаты мен 
мазмұнына байланыс-ты оқыту формаларын таңдау ...............105
3.3. Білім алушылардың білім, дағды жəне 
іскерліктерін бақылаудың ерекшеліктері ...................................123

346
VI БӨЛІМ.
КƏСІПКЕ БАУЛУДЫҢ ПРИНЦИПТЕРІ 
МЕН ЖҮЙЕЛЕРІ .......................................................................138
4.1. Кəсіпке баулудың принциптері 
дидактикалық категория ретінде ................................................138
4.2. Кəсіптік білім принциптерінің бағыттылығы ....................144
4.3. Кəсіптік оқыту үдерісіндегі 
педагогикалық жобалау ...............................................................145
4.4. Кəсіпке баулудың жүйелері туралы түсінік ........................147
V БӨЛІМ.
КƏСІПТІК БІЛІМ БЕРУДЕГІ ИННОВАЦИЯЛЫҚ 
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАР ...........................166
5.1. Педагогикалық технологияларды 
жобалаудың əдіснамасы ..............................................................166
5.2. Педагогикалық технологиялардың жіктемесі ....................171
5.3. Кəсіптік білім берудегі ақпараттық жəне 
коммуникативтік технологиялар ................................................182
5.4. Кəсіптік білім берудегі модульдік жəне 
тұлғаға бағдарлы технологиялар ................................................192
VI БӨЛІМ.
КƏСІПТІК БІЛІМ БЕРУДЕГІ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ 
МЕНЕДЖМЕНТ ........................................................................204
6.1. Кəсіптік білім берудегі педагогикалық 
менеджменттің мақсаттары мен міндеттері ..............................204
6.2. Педагогикалық жүйені басқарудың жалпы 
принциптері жəне əдістері ..........................................................224
6.3. Педагогикалық жүйе қызметінің тиімділігін 
арттырудағы менеджер тұлғасының рөлі ..................................230
VII БӨЛІМ.
КƏСІПТІК БІЛІМ БЕРУ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДАҒЫ 
ТƏРБИЕ ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ТЕОРИЯСЫ 
МЕН ПРАКТИКАСЫ .....................................................................248
7.1. Гумандық  тəрбиенің қағидалары мен əдістері .......................248
7.2. Жеке тұлғалық бағдарлы тəрбие  ........................................264
7.3 Еңбек жеке тұлғаның негізгі сапаларын 
қалыптастыру құралы ..................................................................265

347
7.4. Кəсіптік оқу орындарындағы тəрбие үдерісін 
ұйымдастырудың ерекшеліктері.................................................270
VIII БӨЛІМ.
ЕҢБЕК ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖƏНЕ КƏСІПКЕ БАУЛУ 
МҰҒАЛІМДЕРІН ДАЯРЛАУ ЖƏНЕ ҚАЙТА ДАЯРЛАУ ..290
8.1 Кəсіпке баулу мұғалімдерінің (оқытушыларының) 
əдістемелік жəне арнайы дайындығына қойылатын 
талаптар ........................................................................................290
8.2. Еңбекке жəне кəсіпке баулу бойынша əдістемелік 
жұмыстар жүйесі .........................................................................321
8.3. Кəсіпке баулу мұғалімдерінің (оқытушыларының) 
даярлығы жəне олардың біліктілігін жетілдіру ........................325

348
Р. Қ. ДҮЙСЕМБІНОВА
КƏСІБИ ПЕДАГОГИКА
ОҚУЛЫҚ
Басуға 28.12.2012 ж. қол қойылды. Формат 60х901/16.
Қағазы офсеттік. Қаріп түрі «Times New Roman». Көлемі 21,75 б.т.
Таралымы 1300. Тапсырыс