Деректерді анықтау операторлары
Оператор
Әрекеті
CREATE TABLE ДҚ жаңа кестесін жасайды
DROP TABLE
ДҚ кестені жояды
ALTER TABLE
Қазіргі кестенің қҧрылымын
немесе аталған кесте
ҥшін көрсетілген тҧтастықтың шектеулерін
өзгертеді
CREATE VIEW
Кейбір SQL сҧранысына сəйкес келетін виртуалды
кесте жасайды
ALTER VIEW
Бҧрын жасалған
көріністі өзгертеді
DROP VIEW
Бҧрын жасалған көріністі жояды
CREATE INDEX Индекске кіретін атрибуттарға шапшаң қол
жеткізуді қамтамасыз ету ҥшін кесте ҥшін индекс
жасайды
DROP INDEX
Бҧрын қҧрылған
индексті жояды
SELECT [ALL|] (Кестелер немесе сҧраныс жолдарының тізімі)
FROM (Сҧранысқа негіз болатын кестелер немесе сҧраныстардың
тізімі)
5 . 2 -к ес те
Деректерді манипуляторлау операторлары
Оператор
Әрекет
DELETE
Негізгі кестеден сҥзгілеу талаптарына сəйкес келетін
бір немесе бірнеше жолдарды жояды. Операторды
пайдалану тҧтастықты сақтау принциптеріне сəйкес
келеді, сондықтан осы оператор ол дҧрыс синтаксиста
дҧрыс жазылған
болса да, əрқашан
дҧрыс
орындалмайды.
INSERT
Негізгі кестеге бір жол қосады. Оператордыңрҧқсат
берілген тҥрлендірулері, онда бірнеше жолдар бір
кестеден немесе сҧраныстан базалық кестеге
ауыстырылады.
UPDATE
Бір немесе бірнеше бағанның мəндерін сҥзгілеу
талаптарына сəйкес келетін бір немесе бірнеше
жолдарды жаңартады.
Сұраныстар операторы
Оператор
Әрекет
SELECT
Реляциялық алгебраның барлық операторларын
ауыстыратын жəне сҧранысқа сəйкес нəтижелі қарым-
қатынасты жасауға мҥмкіндік беретін оператор.
5 . 4 - к е с т е
Әрекеттерді (транзакцияларды) басқару операторлары
Оператор
Әрекет
CCOMMIT
Транзакцияға
біріктірілген кешенді, өзара байланысты
ақпаратты
өңдеуді аяқтайды
ROLLBACK
Транзакцияны орындау кезінде жҥргізілген
өзгерістерден бас тартады
SAVEPOINT
ДҚ аралық жағдайын сақтайды, оны бҧдан əрі қайтып
келетіндей белгілейді
5 . 5 - к е с т е
Деректерді әкімшіліктендіру операторлары
Оператор
Әрекет
ALTER
DATABASE
Дерекқордың негізгі объектілеріндегі жинақты, барлық
дерекқорға
қатысты шектеулерді өзгертеді
ALTER DBAREA
Бҧрын жасалған сақтау қорын өзгертеді
ALTER
PASSWORD
Барлық деректердің қорың базасын
CREATE
DATABASE
Жаңа дерекқорды жасайды
CREATE
DBAREA
Деректерді сақтаудың жаңа қорын қҧрады
DROP
DATABASE
Дерекқорды жояды
DROP DBAREA
Дерекқорды сақтау саласын жояды
GRANT
Дерекқорға немесе
оның жекелеген элементтеріне
қолжетімділік қҧқығын береді
REVOKE
Дерекқорға немесе оның жекелеген элементтеріне
қолжетімділіктен айырады
Кесте 5.6. Меңзерді басқару операторлары
Оператор
Әрекет
DECLARE
Сҧраныс ҥшін меңзерді анықтайды. Атауын
береді
жəне оған байланысты ДҚ сҧранысты анықтайды.
OPEN
Меңзерді ашады. Дерекқор объектісін ашады
FETH
Белгілі жазбаға меңзер белгілейді жəне оны оқиды
CLOSE
Меңзерді жабады.
Дерекқор объектісін жабады
PREPARE
SELECT нҧсқаулығына сəйкес сҧранысты орындау
жоспарын тҥрлендіреді
EXECUTE
Бҧрын тҥрлендірілген сҧранысты орындайды
[WHERE (Деректерді іріктеу шарты)]
[GROUPBY
(Сҧранысты орындау нəтижесінде шығарылатын
жолдардың тізімі)]
[HAVING (Сҧраныстағы деректерді топтастыру талаптары)]
[ORDERBY (Сҧраныстағы деректерді шығару реттелетін жолдардың
тізімі)]
SELECTALL нҧсқаулығы қҧрылымында қарастырылған шешуші сөз,
сҧраныс талаптарын қанағаттандыратын кестенің немесе сҧраныстың
барлық жазбаларынан тҧратын қорытындылаушы жинақты білдіреді.
Шешуші сөздер сҧраныста болмауы мҥмкін.
Орындалатын іс əрекеттер сипаттарына қарай SQL операторларын
келесі топтарға бөлуге болады:
• деректерді анықтау операторлары;
• деректерді манипуляциялау операторлары;
• сҧраныстар операторлары (тілі);
• əрекеттерді (транзакцияларды) басқару операторлары;
• деректерді əкімшіліктендіру операторлары;
• басқарудың операторлары (меңзерді басқару).
5.1- 5.6-кестеде SQL тілі операторларының тиісті топтары жəне
олармен орындалатын əрекеттер ҧсынылған.
5.3.
MS SQL Server 7.0
туралы жалпы мәлімет
Бағдарламалық қамтамасыз етуді əзірлеуде əлемдегі ең танымал
көшбасшы болып табылатын Microsoft корпорациясы дерекқор
нарығында ауқымды зерттеулер мен заманауи дерекқорды басқару
жҥйелеріне қойылатын талаптар жҥргізеді.
Осы ақпарат негізінде SQL Server тҧқымдасы корпорациясының жаңа
өнімін қҧру стратегиясы əзірленді. SQL Server 7.0 дерекқорды басқару
жҥйесінің
жаңа
нҧсқасы
шын
мəнінде,
көптеген
жаңа
технологиялардан тҧратын заманауи өнім болып табылады. SQL Server
ерекшелігі, оның жергілікті дерекқорларғағана емес, ондаған
кестелерге, жҥздеген қолданушыларға жəне деректердің миллион
деректеріне ие кəсіпорындар ауқымының дерекқорына арналғандығы
болып табылады. Екі жағдайда да сол бағдарламалық код
қолданылады. SQL Server 7.0 Windows NT операциялық жҥйесінің
басқаруымен жəне Windows 95/98 жҧмыс істей алады.
SQL Server жетінші нҧсқасында дерекқорды басқарудың жаңа
əдісін қоса, көптеген жаңа функционалдық мҥмкіндіктер, OLE DB 2.0,
ActiveX, COM технологияларына қолдау көрсету, Microsoft Search,
OLAP, Microsoft Repository жəне басқа өзгерістер іске асырылған.
Дерекқорды
басқарудың
заманауи
жҥйелерінің
көпшілігі
əкімшіліктендіруге кҥрделі жəне арнайы дайындық жəне жҧмыс
тəжірибесіне ие пайдаланушыларға арналған. SQL Server 7.0 -
ноутбуктан бірнеше процессорлық кластерге дейін масштабталатын
өнім болып табылады. Ол көптеген əкімшіліктерді жеңілдететін жəне
дерекқорларды өңдеу мен жҥргізу процесін жеңілдететін көптеген
жаңа шешімдер мен технологиялардан тҧрады.
Әр жолдағы байттардың ең көп саны – 8060 жетеді, ал кесте 1024
дейінгі бағаннан тҧруы мҥмкін. Деректердің жаңа тҥрлері пайда болды,
Unicode қолдауы іске асырылды, бҧғаттау жҥйесі жақсарды. Бҧғаттау
жҥйесі оңтайландырылған, енді ол тезірек бҧғаттауды жəне
синхрондау
ҥшін аздаған ішкі жоғалуды орындайды.
SQL Server динамикалық ӛздігінен басқару. SQL Server 7.0
конфигурацияның кейбір параметрлері ҥшін автоматты конфигурация
режимін қамтамасыз ете отырып, серверді əкімшіліктендіруді
жеңілдетеді. Сервер қандай да болмасын ресурстарға қажеттілікті
ҥнемі қадағалап отырады жəне өзінің кҥйге келтіру параметрлерін
динамикалық тҥрде өзгертеді. Мысалы, егер дерекқорлардың біреуі
бҧдан əрі пайдаланылмаса жəне сервермен автоматты тҥрде жабылса,
онда шҧғыл жады мен процессорлық уақытқа қойылатын талаптар
төмендейді. Серверді конфигурациялау ҥшін статикалық мағыналарды
пайдалану кезінде қолданылмайтын ресурстар əлі де SQL Server
операциялық
жҥйемен
резервтелетінбасқа
қосымшалармен
қолданылмауы мҥмкін. Автоматты конфигурация режимінде SQL
Server операциялық жҥйенің қолдаланылмайтын ресурстарын
қайтаратын болады, ол жҥйенің өзінің, сол сияқты қолданбалы
бағдарламалардың өнімділігін арттырады.
