34
Open access:
http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/
Қазақстан халқы ассамблеясы «Мәнгілік Ел» жалпыұлттық патриоттық
акциясының құндылықтарын қалыптастыратын институт ретінде
Есжан Н.
Ғылыми жетекшісі: «ИЖ және ЖЖБ пәндер» кафедрасының доценті
филос.ғ.к. Б.М.Божбанбаев
Тәуелсіз Қазақстанның мемлекеттік ұлттық саясаттының негізгі принциптері
болып өзінің алғашқы заңнамалық актілерін республика азаматтарының этникалық
немесе конфессиялық көзғарастарына қарамастан құқықық және бостандық теңдігіне
тең құқықытық жағдай жасады. Халықаралық қоғамдастықта қазақстанды ел ретінде,
ішкі саясатын толеранттылық, конфессияаралық және мәдениетаралық келісімінін барлық
ұлт өкілдеріне дәйекті жүргізуші үшін қамтамасыз етуге бағытталған. Қазақстанда
тұратын және өкілдік ететін біртұтас халық — халық, ол белсенді түрде осы заманғы және
бәсекеге қабілетті зайырлы мемлекет құруға және мемлекеттің гүденуіне ат салысуда.
Елбасы республика бойынша 1332 этномәдени бірлестік жұмыс жасайтынын, бұл
Қазақстанның осындағы барлық азаматтардың Отаны екендігін білдіретінін жеткізді.
«Олар бір үйдің балаларындай, Отанымыздың көркеюіне жанын салып, тағдырын ар- нап
жатыр. Бұл тұрғыда, мемлекеттің дамуы мен өсіп-өркендеуі жолын- да Қазақстан халқы
Ассамблеясы айрықша рөл атқарып отыр. Осы жылдар ішінде Қазақстан халқы
Ассамблеясы ұлты мен діні әртүрлі адамдарды өзара жақындастыра түсті, сан алуан
мәдениет пен салт- дәстүрдегі жақсы нәрселерді паш етіп, көрсете білді. Біз бір-бірімізге
бауырмал болдық, өзіміздің ортақ елімізде өмір сүріп жатқан біртұтас xалыққа
айналдық
[1]
. Республика тәуелсіздігінің алғашқы жылдарында елімізде аса күрделі
рухани процестер орын алды, ұлттық сана сезімінің жаңа бағытпен қалыптасуына 1995
ж. 1 наурызда қоғамдық-саяси аренасында құрылған республикасының жаңа институты-
ұлттық саясат — Қазақстан халықтарының Ассамблеясы ықпал етті.
Ассамблея құрылымына Ассамблея сессиясы, Ассамблея Кеңесі, Ассамблея
аппараты кіреді. Ассамблея сессиясы - Ассамблея мүшелерінің жиналысы –
Ассамблеяның жоғары басқарушы органы болып табылады. Ассамблея сессиясы
қажеттілігіне қарай, жылына бір реттен кем емес Қазақстан Республикасының
Президентімен шақырылады.
Сессиялар аралығындағы кезеңде ассамблеяны Қазақстан
Республикасы Президентінің шешімімен құрылатын
басқаруды Ассамблея Кеңесі жүзеге
асырады. Кеңестің құрамын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді. Кеңес
қалыптастырылатын алқалы орган болып табылады, оның құрамына этномәдени
бірлестіктердің басшылары, облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың)
ассамблея басшылары кіреді. Қазақстан Республикасы Президентінің шешімі бойынша
Ассамблея Кеңесінің құрамына Ассамблеяның басқа да мүшелері. енгізілуі мүмкін.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев
2014 жылғы 17 қаңтар
да
Қазақстан халқына арнаған « Қазақстан жолы – 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ»
атты Жолдауында бүкіл қазақстандықтарға ұзақ мерзімді бағыт бағдар беріп, ұлттық
идеяның нақты тұжырымдамасын айқындап берді:«Мәңгілік Ел – ата-бабаларымыздың
сан мың жылдан бергі асыл арманы. Ол арман – әлем елдерімен терезесі тең қатынас
құрып, әлем картасынан ойып тұрып орын алатын Тәуелсіз Мемлекет атану еді.Ол арман
– тұрмысы бақуатты, түтіні түзу ұшқан, ұрпағы ертеңіне сеніммен қарайтын бақытты Ел
болу еді. Біз армандарды ақиқатқа айналдырдық. Мәңгілік Елдің іргетасын қаладық. Мен
қоғамда «Қазақ елінің ұлттық идеясы қандай болуы керек?» деген сауал жиі талқыға
түсетінін көріп жүрмін. Біз үшін болашағымызға бағдар ететін, ұлтты ұйыстырып, ұлы
мақсаттарға жетелейтін идея бар. Ол – Мәңгілік Ел идеясы. Тәуелсіздікпен бірге
халқымыз Мәңгілік Мұраттарына қол жеткізді. Біз еліміздің жүрегі, тәуелсіздігіміздің
тірегі – Мәңгілік Елордамызды тұрғыздық. Қазақтың Мәңгілік Ғұмыры ұрпақтың
35
Open access:
http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/
Мәңгілік Болашағын баянды етуге арналады. Ендігі ұрпақ – Мәңгілік Қазақтың Перзенті.
Ендеше, Қазақ Елінің Ұлттық Идеясы – Мәңгілік Ел! Мен Мәңгілік Ел ұғымын
ұлтымыздың ұлы бағдары – «Қазақстан-2050» Стратегиясының түп қазығы етіп алдым»
[2]
. «Мәңгілік ел» ұғымын еліміздің болашағы және тарихы екенін қоғамға насихаттау,
яғни болашаққа мақсат қоюмен бірге тарихи негіздерін көрсету мәселелері маңызды
болып табылады.Мәңгілік Ел — жалпы Қазақ Елінің - ортақ шаңырағымыздың ұлттық
идеясы.
«Мәңгілік Ел» идеясы негізіндегі рухани құндылықтарға, тұрақтылық пен
келісімге, ауызбіршілік пен ынтымақтастыққа арналады. Себебі «Мәңгілік Ел» ұлттық
идеясы барша қазақстандықтардың ынта-жігерін қоғам алдында тұрған маңызды
міндеттерді шешуге жұмылдыратын идея. Бұл идея Қазақстанды ел ретінде ғана емес,
біртұтас ұлт ретінде танытады. Демек, біз, «Мәңгілік Ел» болудың даңғыл жолына түсу
үшін болашағы біртұтас ұлтты қалыптастыра отырып, елдің бірлігін, ынтымақтастығын,
ауызбіршілігі мен татуластығына үлкен мән бере және түсіндіре отырып, алға қойған
мақсаттарымызға бағыт алуымыз қажет
[3]
.
.
Ассамблея – нағыз жалпыазаматтық, ішкі
саяси мүдделерден жоғары және жалпыұлттық институт, елдегі тұрақтылық пен
қоғамдық келісімнің берік әрі мықты тірегі. Ассамблеяның жауапкершілігі күннен күнге
артып келеді, ал оның міндеті мен мақсаты ХХІ ғасырда жан-жақты кеңейеді.
Бүгінде, Қазақстанның қуатты тетігі, қоғамдық келісімнің бірегей институты
ретінде Ассамблея барша әлемге үлгі болып отыр. Біріккен Ұлттар Ұйымы, Еуропадағы
қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы, Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Азиядағы өзара
іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес сияқты әлемнің ең белді халықаралық
ұйымдары Ассамблеямен тығыз қарым-қатынаста. Өткен жылы әлемдік және өңірлік
көшбасшы елдер – Қытай, Оңтүстік Корея, Ресей тарапынан Нұрсұлтан Назарбаевтың
бейбітшілік пен келісім моделіне жоғары баға беріліп, үйренуге, өз елдерінде енгізуге
мүдделілік танытылды
[4].
Қазақстан халқы Ассамблеясы ТМД қатысушы елдері
арасында Қазақстанда бірегей институт ретінде алғашқы құрылған. Бұл институт
полиэтникалық қоғам ретінде жаңа қазақстандық модельдің қалыптасуына ықпалын
тигізіп, этникааралық және конфессияаралық келісімді нығайту үшін бағытталған..
Қазақстан халқы ассамблеясы құрылғаннан бастап, Қазақстанда тұратын этностар
арасында бейбітшілік пен келісімді нығайтудағы институт ретінде маңызды орын алды.
Соңғы жылдары қоғамдағы бейбітшілікпен тұрақтылықтың символы ретінде «Қазақстан
халқы ассамблеясы» үлкен орнын және маңыздылығын тапты.
.
«Мәңгілік Ел» – бұлелдің біріктіруші күші, ешқашан таусылмас қуат көзі!
«Мәңгілік Ел» – бұл барлық қазақстандықтарды біріктіріп тұрған
Тәуелсіздігіміздің рухани сенімді тірегі!
«Мәңгілік Ел» - бұл қазақстандық мемлекеттілігіміздің көне тарихынан бастау
алатын жалпыұлттық идея!
«Мәңгілік Ел» - бұл өз Отанын сүю, қазақстандық патриотизмнің, күш жігердің
жоғары дәрежесі, Отанға деген сенімділік, халыққа адалдық, азаматтық парыз.
«Мәңгілік Ел» «Менің елім» халықтық, отаншылдық ұғымымен тығыз
байланысты. Бұл санаттарда біздің халықтың, қоғамның, мемлекеттің өмірлік
философиясы жатыр
[5]
«Қазақстан-2050» Стратегиясында баяндалған барлық міндеттер біздің еліміздің
әрбір азаматының өмірін жақсарту мақсатында қабылданған. Ал әрбір азаматтың міндеті
Елбасының Жолдауында белгіленген мақсаттар мен міндеттерді жүзеге асыру болып
табылады.
«Мәңгілік Ел» идеясы елдің жарқын болашағының айқын көрінісі ретінде қойылған
үлкен стратегиялық мақсат. Оның негізінде ұлттық руханият, ұлттық тілге деген
сүйіспеншалік және құрмет, ұлттық мәдениетің ерекшелігі, бірлік тарихи және салауатты