1 Жауапты хатшы

         
34           
-  кейбір  амалдарды  оқушы  ӛз 
бетінше  орындайды,  компьютермен 
жұмыс істеуге үйренеді; 
-  сыныптағы  оқушылардың  бар-
лығынан  жауап  алуға  болады  және 
алған  білімдерін  практикамен  ұштас-
тырады; 
-  білімі  тӛмен  оқушылардың  ӛз 
бетімен  жұмыс  істеуіне  мүмкіндік 
береді. 
Ағылшын  тілі  сабағын  оқытудың 
жаңа  компьютерлік  жүйесі  шартты 
белгілерден тұрады. Бұл арқылы оқушы 
нақтылыққа 
дағдыланады. 
Соның 
негізіне  оқытудың  мынадай  ұтымды 
жақтарын  атап  кӛрсетуге  болады.  Олар 
мыналар: оқушылардың ойлану дәреже-
сіне, материалды қабылдау ерекшелігіне 
байланысты  әрбір  оқушы  үшін  жеке-
жеке  компьютерде  бағдарлама  құрып, 
дербес 
жұмыс 
жасауға 
болады; 
компьютер  арқылы  нашар  оқитын 
балаларды  оқытудың  тиімділігі  артады; 
компьютерді  пайдалану  уақытты  үнем-
дейді;  оқушының  сабаққа  деген  қызы-
ғуын  арттырады;  білімді  игертудегі 
барлық  материалдың  сан  алуан  түрлі-
лігі:  бейнефрагменттер,  аудиомәтіндер, 
сурет-сызбалар, 
диаграммалар 
т.б; 
тапсырмалардың әртүрлілігі; ӛз бетінше 
жұмыс істеу мүмкіндігі; коммуникатив-
тік  дағдыларын  дамыту  мүмкіндігі; 
тапсырманың  нақты,  әрі  түсінікті 
берілуі; игерген жаңа білімді ӛз бетімен 
бекітіп,  қорытындылауы;  жоғарғы  оқу 
орнына  барғанда  компьютермен  еркін 
жұмыс істеу мүмкіндігі. 
Мұғалімдік мамандық  бұл – адам-
тану,  адамның  күрделі  және  қызықты, 
шым-шытырығы  мол  рухани  жан 
дүниесіне  үңіле  білу.  Педагогикалық 
шеберлік  пен  педагогикалық  ӛнер  –  ол 
даналықты  жүректен  ұға  білу  болып 
табылады.  В.А.Сухомлинский  айтқан-
дай,  мұғалім  сандық  технологияларды 
ақпараттық-коммуникативтік  техноло-
гияны  қолдану  арқылы  оқушының 
жүрегіне жол табуға болады екен. 
Шульман  мұғалімнің  үш  кӛмек-
шісі «Бас, қол, жүрек» деп атаған. Яғни, 
тұғырлы  теориялық  білім,  тәжірибелік 
дағдылар,  жылы  жүрек  осы  үшеуі 
болғанда  ғана  сапалы  оқыту  мұғалім 
бейнесінен  табылады.  Бұл  адам  жағы-
нан болса, ал техника жағынан кӛмекші 
ол  –  ақпараттық-коммуникативтік  тех-
нология  деп  есептер  едім.  Ақпараттық-
коммуникативтік  технологияны  пәндік 
білімге 
ықпалдастыру 
мұғалімнің 
қарқынды  дамуына  қажет  және  де  оқу 
мен 
оқыту 
үдерістерінің 
білікті 
кӛрсеткіші. 
Сабақтағы жетістіктер: 
-  оқушылардың  сыни  тұрғыда 
ойлана білуі; 
-  падкаст  арқылы  бірінің  пікірін 
бірі  тыңдауы,  бір-біріне  кӛмектесе 
алуы, ата-ана, бала, мұғалім арасындағы 
байланыстың болуы; 
-  талантты  және  дарындылықты 
айқындауға,  дамытуға,  мүмкіндіктің 
болуы; 
-  басқалардың  түрлі  идеяларын 
түсіне отырып ӛз идеясын ортаға салуы; 
-  кері  байланыс  алудың  мүм-
кіндігі. 
Әр  сабағымда  сӛз  әрекетінің  тӛрт 
түрі  де  қолданылды:  тыңдау,  сӛйлеу, 
оқу,  жазу.  Әр  сабақ  тӛмендегілерді 
қамтиды:  Ақпараттық-коммуникативтік 
технология  үзіліссіз  тілдік  қарым-
қатынас; бірнеше рет тыңдау мен оқып-
білген  материалды  қайталаудың  арқа-
сында  дағдыларды  машықтандырғанға 
дейін  меңгертілді;  компьютер  оқушы-
ның  ӛзіндік  жұмысын  ұйымдастырды; 
оқушымен  тікелей  жұмысты  іске 
асырады;  компьютер  оқытудың  аудио 
және  бейне  құралдардың  мүмкіндікте-
рін  табысты  байланыстырды.  Сонымен 
қатар,  үй  тапсырмасына  интернет 
желісінен  қарауға  тапсырмалар  бердім. 
Кейбір  оқушыларымның  үйінде  интер-
нет  желісі  болмағандықтан,  мектеп 
әкімшілігімен  келісіп  сабақ  берген 
сыныбының 
оқушыларына 
түстен 
кейінгі  мезгілде  мектептегі  интернет 
желісімен  жұмыс  жасауға  рұқсат  алып 
бердім.  
Мҧғалім іс-тәжірибесінен 
4 (42) 2014 
 
156 

         
35           
Ӛз  жұмысымда  сабағымның  сапа-
сын  арттырып,  оқушылардың  сӛйлеу 
дағдысының  қызметін  ұйымдастыруды 
белсенді  түрде  жүргіздім.  Оқудағы 
негізгі  міндетім  оқушыларға  әр  түрлі 
жаттығуларды  орындауда  компьютер 
кӛмегімен  мүмкіндігін  кӛрсету,  ӛз 
бетімен  компьютерді  қолдануды  және 
белгілі  бір  үлгідегі  жаттығулар  жиын-
тығын  игеруде  арнаулы  қолданбалы 
пакеттерді  пайдалануды  үйрету  болып 
табылды. 
Тәжірибе  барысында  оқушылар-
дың сӛйлеу дағдысын дамыту әдістемесі 
бойынша оқушылардың ойлану дәреже-
сіне, материалды қабылдауға байланыс-
ты  әрбір  оқушы  үшін  жеке-жеке 
компьютерлік  технологияны  ұсынып, 
дербес  жұмыс  жасауға  мүмкіндік  бер-
дім.  Әр  сабағымда  сӛз  әрекетінің  тӛрт 
түрі  де  қолданылды:  тыңдау,  сӛйлеу, 
оқу,  жазу.  Сабақ  барысында  «Snapshot, 
conversation,  grammar  focus,  listening, 
role  play,  pronunciation,  word  power, 
writing,  reading»  жаттығулары  қолда-
нылды. 
Оқушылардың  сӛйлеу  дағдысын 
дамыту  жаттығуларына  диалог  және 
монолог  жатады.  Осы  жаттығуларды 
орындау  нәтижесінде  оқушылардың 
тыңдап-түсіну  қабілеті  әрекетін  дамыту 
арқылы  сӛйлеу  дағдысын  жетілдіріп, 
одан  әрі  байланыстырып  сӛйлеуін 
дамытуына  ықпал  тигенін  байқадым. 
Монолог  барысында  оқушылар  мәтін 
мазмұнын ауызша, алдын ала дайындап, 
баяндады.  Бұл  жұмыс  оқушылардың 
жоспар  жасап  түсінігін  айтып  сӛйлеу 
дағдысын дамытуда кең орын алды. 
Ақпараттық-коммуникациялық тех- 
нология  оқушының  жетілген  тұлға  ре-
тінде  дамуы  үшін  маңызы  зор.  Ал,  осы 
компьютерлік  технологияны  үйретуші, 
ӛзінің шығармашылық еңбегінде жүйелі 
қолданушы,  насихаттаушы  ол  –  мұға-
лім.  Жаңаша  ойлай  білсең  ғана  ұстаз-
сың.  Сол  себептен  де,  компьютерлік 
технологияны енгізуші таратушы тұлға-
ға үлкен талаптар қойылып отыр. 
Қоғам  талабына  сай  ағылшын 
тілін  оқытуда  қойылып  жүрген  ортақ 
міндет  тілді  коммуникативті  бағытта 
оқытып,  сӛйлеу  дағдыларын  дамыту. 
Ондағы мақсат оқушыларды қарапайым 
болса  да,  ӛз  ойларын  еркін  жеткізумен 
ғана  шектелмей,  ӛзара  тіл  табысып, 
пікір  алысуға  үйрету,  себебі  жалпыға 
білім  беретін  орта  мектепте  берілетін 
бүкіл 
білімнің 
негізгі 
мақсаты 
оқушының  ағылшын  тілінде  сӛйлеу 
қабілетін жетілдіру. 
Ағылшын  тілін  меңгеру  оқушы-
лардың  ӛмір  қажеттілігінен  туындап 
отыр.  Біздің  ойымызша,  ағылшын  тілі 
сабақтарында  жоғарыда  кӛрсетілген 
әдіс-тәсілдерді,  компьютерді  қолдану 
оқушылардың  ағылшын  тілі  сабақта-
рында 
шығармашылық, 
актерлік, 
логикалық  ойлау  қабілеттерімен  қоса 
белсенділігін  жетілдіріп,  қызығушылы-
ғын  арттырып,  оқушылардың  сӛйлеу 
дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді. 
Сондықтан,  сабақты  бір  сарынды 
ӛткізбей,  түрлендіріп,  тартымды  ӛткізу, 
оқулықпен  шектеліп  қоймай,  қосымша 
материалды  да  пайдалану  әр  ұстаздың 
шеберлігіне 
байланысты 
болмақ. 
Оқытудың  ӛзі  ӛнер  және  ғылым  болып 
табылатындықтан мұғалім ӛзінің кәсіби 
іс-әрекетінің аясында біліктілік деңгейін 
үзбей  шыңдап,  ғылыми  әдістемелік 
деңгейін  кӛтеріп,  ағылшын  тілінен 
ӛткізетін  сабақтарында  компьютерлік 
технологияларды, 
қазіргі 
заманда 
ӛміршеңдігі дәлелденген әдіс тәсілдерді 
қолданса  ғана  XXI  ғасырға  сай  білімді 
және  дарынды  азаматтарды  тәрбиелей 
алады. 
Ӛз  тәжірибемде  ақпараттық-ком-
муникативтік  технологияны  қолдану, 
оны  тиімді  қолдана  білу  жолдарын 
үйренуге  білімді  әрі  қарай  шыңдау 
үстінде жұмыс істеу деген мақсат.  
Сабақта  ақпараттық-коммуника-
циялық технологияларды пайдаланудың 
тиімділігі: 
-  оқушының ӛз бетімен жұмысы; 
-  аз  уақытта  кӛп  білім  алып, 
уақытты үнемдеу; 
4 (42) 2014 
Мҧғалім іс-тәжірибесінен 
 
157