33
-халықты жұмыспен қамтудың республикалық
бағдарламасын жасау
- шетелдік жұмыс күшін тартумен байланысты қызметтің жұмысын тоқтату.
Жергілікті атқарушы орган жұмыспен қамту саясатын келесідей жолмен жүзеге
асырады:
-
мемлекеттік жұмыспен қамту саясатымен сәйкес келетін аймақтық
бағдарлама жасау
-
жыл сайын мақсатты топтарды анықтау және оларды қорғаудың әлеуметтік
шараларын ұйымдастыру
-
жеке кәсіпкерлікті, орта және шағын бизнесті дамыту арқылы қосымша
жұмыс орнын құру
-
жұмыспен қамтуға кӛмектесетін басқа да шараларды ұйымдастыру.
Бекіту сҧрақтары:
1.
Жұмыссыздарды әлеуметтік қорғаудың мақсатты
топтары
2.
ҚР-дағы қандай жұмыссыз халықты әлеуметтік қорғау мен реттеу жүйесін реттейді?
3.
Жұмыссыздықты әлеуметтік қолдаудың қандай түрі нарықтық және технологиялық
ӛзгерістерге бейімделуге мүмкіндік береді?
Әдебиет тізімі:
1.
Рофе А.И., Збышко Б.Г., Ишин В.В. Еңбек нарығы, жұмыспен қамту, еңбектің
ресурстар экономикасы: Оқу құралы – М., 1998ж.
2.
Сансызбаева Г.Н., Проблемы занятости населения в условиях устойчивого
развития: научное издание. КазЭУ им. Т. Рыскулова.-Алматы: LEM ,2005 г.
3.
Сәрсенбаев Д.М. Мемлекеттің еңбек нарығындағы белсенді саясаты – Қарағанды,
1992ж.
Тақырып-13. Еңбек қатынастары саласындағы әлеуметтік жұмыс:
әлеуметтік серіктестік, еңбек даулары және оларды шешу
мақсаты: Еңбек қатынастарын реттеу, әлеуметтік серіктестік,
еңбек жанжалдарын
шешудегі әлеуметтік қызметкердің орнын айқындау.
жоспары: 1. Еңбек нарығын құру еңбек нарығындағы негізгі субъектілер.
2. Әлеуметтік серіктестік және шет елдік тәжірибе.
3.ҚР-дағы әлеуметтік серіктестік мәселесі.
тірек сөздер: әлеуметтік серіктестік, еңбек нарығындағы субъектілер, кәсіпкерлер
ассоциациясы, кәсіподақ , ұжымдық келісім шарттар, еңбек жанжалдары.
Еңбек нарығын құру еңбек нарығындағы негізгі субъектілер: кәсіпкерлер, еңбек
етуші, мемлекет арасында әлеуметтік-еңбектік қатынасты реттеуге кӛмектесетін қоғамдық
қатынастарды жасауға бағытталған. Ол үшін әлеуметтік серіктестік институтын құру
қажет (кәсіпкерлер ассоциациясы, кәсіподақ, мемлекет).
Дамыған нарықты экономикасы бар елдерде әлеуметтік серіктестік бұл-ұжымдық
келісімшарттар негізінде жалданбалы жұмысшылар мен жұмыс беруші арасындағы
әлеуметтік-еңбектік қатынасты реттеу жүйесі.
Әлеуметтік серіктестік жүйесі қалыптасқан тәжірибе және ортақ идеология ретінде
тек xx ғасырда қалыптасты. Ең біріншіден дамыған капиталистік елдерде (Германия,
Австрия, Швеция,Норвегия) бұл жүйенің гүлденуі xx ғасырдың 60-70 жылдарына келеді.
Қазақстанда әлеуметтік серіктестік институтын құрудың ӛзіндік ерекшелігі – бұл
институт нарыққа ӛту кезеңінде қоса құрылды.
Бекіту сҧрақтары:
1.
Жұмыс істеп жүрген адамдардың еңбекке деген жауапты, мүдделі қатынасын
қалыптастыру мен нығайту мақсатын ұстанатын саясат
2.
Әлеуметтік серіктестік стратегиясының басты суюъектілері
34
3.
Еңбек рыногының толыққанды қызмет етуі мен бәсекеге қабілеттілігінің негізгі
алғышарттары
Әдебиет тізімі:
1.
Дмитрова С.А. Жұмыспен қамту мен еңбектік құқықтық проблемалары. – Алматы,
1997ж.
2.
Жұмамбаев С.К. Еңбек рыногы экономикасы: Оқу құралы.- Алматы: Қазақ
университеті, 2003 ж
3.
Мельдеханова М.К. Занятость населения и экономический рост.-Алматы:1999ж.