10-тарау
ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫН
ҰЙЫМДАСТЫРУ ЖӘНЕ
АҚПАРАТТАНДЫРУДЫҢ
ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРАЛДАРЫНА
ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ
10.1.
АҚПАРАТТАНДЫРУДЫҢ ТЕХНИКАЛЫҚ
ҚҰРАЛДАРЫНЫҢ КӘСІБИ-БАҒЫТТАЛҒАН
КЕШЕНІ
Қазіргі уақытта ақпаратпен жұмыс істеу адамзаттың барлық
қызмет салаларында жетекші орын алады.
Кəсіби тапсырмаларды шешу үшін қажетті ақпараттандырудың
техникалық құралдарын игеру, пайдалану кезінде оларға қызмет
көрсетуге қабілетті болу, түрлі кəсіптегі, оның ішінде менеджерлер,
инженерлер, редакторлар, дизайнерлер, үстел үстілік баспасөз
жүйелерімен жұмыс істейтін (ҮБЖ) адамдардың кəсіби міндетіне
жатады.
Менеджерлердің
тапсырмасы
басқарумен,
маркетингті
қызметпен, дайындықты ұымдастыру мен өнімді жəне түрлі
қызметтерді өндіру, өткізу жəне тарату жүргізумен байланысты.
Инженер түрлі объектілерді жобалау, оларды іске асырудың
процестерінің технологияларын құру тапсырмаларын орындайды.
Заманауи дизайнердің функциялары өте түрлі: тұрғын үйлердің
дизайн-жобаларын құрудан бастап
Web-сайттарды құруға дейін,
бұл мəтінді, графикалық, аудио- жəне бейнеақпараттарды
пайдалануды талап етеді. ҮБЖ-бен жұмыс процессінде редактор
функциясы мəтінді немесе графикалық түрдегі ақпаратты
түрлендіру жəне оны қатқыл көшірмемен алу болып келеді.
Өте түрленген кəсіби тапсырмаларды шешу кезінде барлық
ақпараттық техникаларын құралдарын пайдаланушылардың жасау
алгоритмі бірдей: ақпаратты жинау, алмасы, дайындау жəне енгізу,
жинақтау жəне сақтау, өңдеу жəне шығару. Ақпаратпен тиісті
жұмыс кезеңдерінде менеджерлер, инженерлер, дизайнерлердің
кəсіби
функцмяларын
орындау
үшін
пайдаланатын
ақпараттандырудың типті құралдары 10.1-кестеде көрсетілген.
334
10.1.-кесте. Кәсіби қызметтің бірқатар саласында пайдаланатын ақпараттандырудың техникалық құралдары
Ақпаратпен
жұмыс істеу
кезеңдері
Кəсіби қызметпен байланысты техникалық құралдар
менеджер
жобалаушы-инженер
ҮБЖ редакторы
дизайнер
Жинау, алмасу Мобильді телефон,
Мобильді телефон,
Мобильді телефон,
Мобильді телефон, смартфон,
смартфон, спутникті смартфон, факс-модем,
смартфон, факс-модем,
факс-модем, Интернеттің
байланыстың дербес Интернеттің бөлінген жолы, Интернеттің бөлінген жолы, бөлінген жолы, Wi-Fi арқылы
терминалы, факс-
Wi-Fi арқылы Интернет,
Wi-Fi арқылы Интернет,
Интернет, жергілікті
модем, Интернеттің жергілікті компьютерлік
жергілікті компьютерлік
компьютерлік желі , TV-тюнер,
бөлінген жолы, Wi-Fi желі
желі
лазерлі сканер
арқылы Интернет,
жергілікті
компьютерлік желі,
ГИ-тюнер
Дайындау
пернетақта, тінтуір, пернетақта, тінтуір, сканер , пернетақта, тінтуір, сканер , пернетақта, тінтуір , сканер,
жəне енгізу
сканер
ЗВ-сканер, 3£>-монитор,
дигитайзер, жарықты
цифрлы камера, ЗВ-сканер, 3£>-
дигитайзер, жарықты
қауырсын
монитор, электронды планшет,
қауырсын
бейнемагнитофон, DVD-плеер
Жинақтау жəне Магнитті, лентаталы магнитті дисктердегі
магнитті дисктердегі
магнитті дисктердегі
сақтау
дисктердегі
жинақтауыш , CD-ROM,
жинақтауыш , CD-ROM,
жинақтауыш, CD-ROM, CD-R,
жинақтауыш , CD-
CD-R, CD-RW, DVD, HD-
CD-R, CD-RW, DVD,
CD- RW, DVD, DVD, HD-DVD
ROM, CD-R,
DVD
335
10.1-кестенің жалғасы
Ақпаратпен
жұмыс істеу
кезеңдері
Кəсіби қызметпен байланысты техникалық құралдар
менеджер
жобалаушы-инженер
ҮБЖ редакторы
дизайнер
CD-RW, МО, DVD,
HD-DVD жəне Blu-
Ray, НазЛ-жады
и Blu-Ray,
Flash-
жады,
ауыстырылған қатқыл
дискілер, лентаталы
дисктердегі жинақтауыш,
ленталы библиотекалар
HD-DVD и Blu-Ray,
Flash-
жады, ауыстырылған
қатқыл дискілер, лентаталы
дисктердегі жинақтауыш,
ленталы библиотекалар
Жəне Blu-Ray,
Flash-
жады
,
маг-
нитті-оптикалық, ауыстырылған
қатқыл дискілер, лентаталы
дисктердегі жинақтауыш,
ленталы библиотекалар
Өңдеу
ДК
ДК
ДК
бейне- жəне аудиоақпаратты
қуатты өңдеу жүйесі бар ДК,
бейнебластер,
2D-
жəне 3.0-
акселераторлар
Беру
Монитор, принтер,
проектор, көшіру
Монитор, принтер,
проектор, плоттер, 3£>-
монитор, 3£>-принтер,
көшіру
Монитор, принтер, про-
ектор, плоттер, көшіру ,
ризограф
Монитор, принтер, 31)-монитор,
31)-принтер, плоттер, көшіру
аппараты, акустикалық жүйеа,
проектор
336
Әр жұмыс орнын, оның ішінде ақпараттандырудың техникалық
құралдары негізінде қалыптастыру эргономика талаптарына сəйкес
жүргізу қажет. Эргономика –жоғары өнімділік еңбектің оңтайлы
жəне қауіпсіз жағдайларын құру мақсатында адам мен машинаның
өзара əрекеттесу процессін анықтайтын ғылым.
Ақпараттандырудың техникалық құралдары жұмыс үстелінде
орналасады.
Үстел
құрылымы
пайдаланатын
техникалық
құралдардың
кешені
олардың
саны
мен
құрылымдық
ерекшеліктерін (ДК көлемі, пернетақта, принтер) есепке алумен,
сондай-ақ орындайтын жұмыстың маңызына қарай үстел үстінде
оңтайлы орналасуы.
Техникалық құралдардан басқа жұмыс үстелінде құжаттар да
орналасуы керек, жазба жұмыстарын да жүргізу керек, сондақтан
тұрақты пайдаланатын заттар мен монитор экраны көзден бірдей
арақашықтықта орналасуы керек.
Жұмыс үсті мынадай минималды көлемде болады: үстел
тақтайы — 500 мм; белгілерді орналасатыру үшін бос алаң —
100 200 мм; сызба-графикалық жұмыстар үшін жазықтық —
450 650 мм.
Жұмыс үстелініе нысанын орындалатын жұмыстардың
маңызына қарай таңдау қажет. Ол тікбұрышты болуы мүмкін,
жұмыстағы оператор үшін ойығы, ендеу немесе басқа
ақпараттандыру құралдары үшін бет болады.
Үстелдің жұмыс бетінің биіктігі ересек пайдаланушылар үшін
680 ... 800 мм шегінде реттелуі керек; осындай мүмкіндік жоқ болса,
жұмыс
үстелінің
биіктігі
отандық
антропометрикалық
сипаттамаларға сəйкес 725 мм құрау керек. Бұл ретте, монитор
экраны көздердің деңгейінен 28 см төмен орналасуы қажет.
Жұмыс үстелінің биіктігі 600 мм артық, ені 500 мм кем болмауы
керек, тізелер деңгейінің тереңдігі 450 мм кем емес, жəне созылған
аяқтар үшін 650 мм кем емес аяқтар үшін кеңістігі болуы керек.
Мəтінді құжаттармен жұмыс істеген кезіе жұмыс орны оларды
орналастыру
үшін
жеңіл
тасымалданатын
пюпитрмен
жабдықталғаны жөн. Жұмыс орны тұрып тұру жағдайында
ұйымдастыру кезінде, мысалы құрамына ДК, бағдарламлық басқару
станоктары, роботтау мен технологиялық кешендер, иілгіш
автоматтандырылған өндіріс, басқарудың диспетчерлік путьттары
кіретін, технологиялық жабдықтауда мыналарды қарастырған
дұрыс:
337
Достарыңызбен бөлісу: |
