Оқулық «Білім беруді дамытудың Федералдық институты»

Қҧралды автоматты ауыстыруы ҥшін қҧрылғылар

жүктеу 6,23 Mb.

бет	45/142
Дата	21.12.2022
өлшемі	6,23 Mb.
	#40728
түрі	Оқулық

1 ... 41 42 43 44 45 46 47 48 ... 142

Шишмарев Технологиялық үрдістерді автоматтандыру. Оқулық (1)

Қҧралды автоматты ауыстыруы ҥшін қҧрылғылар

Құралды ауыстыру үшін жұмсалатын білдектердің тұрып қалу уақытын қысқарту үшін кӛпмақсатты білдектер басым жағдайларда құралдардың автоматты ауыстыруына арналған құрылғылармен жарақтандырылады, оларға келесі негізгі талаптар қойылады: құралды ауыстыру үшін аз уақыт жұмсау, айналдырғы түйіннің жоғары қаттылығы, құралдар жинақтағышының жеткілікті сыйымдылығы, жинақтағыштың ықшамдылығы және кӛлемнен шағын қажеттілігі, жұмыс аймағының шектудің болмауы, жұмысының ұзақ мерзімділігі және сенімділігі.

Құралды автоматты ауыстыруы үшін құрылғылар келесі компоненеттерден тұрады:

құралдардың жинақтағышы болып келетін құралдық магазиндер (кесетін және кӛмекші құралдардың немесе құрал айналдырғылардыңблоктары);
тиегіш-түсіру құрылғылары – білдек айналдырғысында құралды шеші және орнатуы үшін арналған құрал тиеу автооператорлары (манипуляторлары);
аралық кӛлік құрылғылары (кӛлік автооператорлары) – айналдырғыдан магазинге дейін үлкен қашықтықтары жағдайында магазиннен тиегіш-түсіру құрылғыларға құралды жіберу үшін арналған құралдардың тасымалдаушылары (қайтатиегіштері);
магазин мен айналдырғы арасындағы үлкен қашықтықтары және дүкен үлкен сыйымдылығы жағдайында құралды ауыстыру орны болатын аралық жинақтаушы позициялар.

Құрал магазиндері – құралдарды сақтау үшін арналған құралдардың жинақтағыштары екі негізгі топтарға бӛлінуі мүмкін. Бірінші топқа белгілі бір дайындаманы ӛңдеу үшін қажет етілетін құралдар белгілі бір ретте орнатылғанда қолданылатын дүкендер жатады. Әдетте құралдар магазин ұяларында бекітіледі және дайындамалар партиясын ӛңдеу уақытының ішінде ауыспайды. Кесу күшін қабылдайтын магазин жұмыс органы және кӛпқұралды айналдырғы бастиегі болып келеді. Құралдың ретті ауысуы айналғыш қақпақшаның бұруыменен орындалады. Осындай магазиндер кӛбінесе негізгі қозғалысы дайындамамен (токарь тобы) асырылатын білдектерге тән.
Олар сондай-ақ негізгі қозғалысы құралмен (жонғыш, бұрғылағыш тобы) орындаталын білдектерде қолданысын табады. Екінші топтағы магазиндер құралдарды тек қана сақтауы үшін арналған. Осындай дүкендер дискілі, барабанды, шынжырлы және секциялық типке бӛлінеді. Құралдардың басым бӛлігі шынжырлы және кӛпдискілі дүкендерде орнатылуы мүмкін. Магазиндерден құралдар білдектің жұмыс органына тасымалданады. Магазиннен жұмыс органына құралды тасымалдау үшін жалпы козғалыс екі учаскіге бӛлінуі мүмкін, оның біреуі дүкенді, екіншісі жұмыс органын ӛтеді.
Үлкен магазиндер (шынжырлы, секциялық, дискілі) әдетте орнын ауыстырмайды. Олар тек қана құралдың автоматты түрде берілуі үшін кӛзделген қозғалыстарды орындайды. Құрылғы айналдырғыларының жинақтағышы болып келетін бір біріне қатарлас - тік немесе кӛлденең орналастырылған айналдырық гильзасы магазиндері үш типке бӛледі: айналмалы, барабанды және сызықтық. 5.16, а-в суреттерде айналдырық гильзалардың барабанды магазині бар Wissbrood (Швейцария) фирмасының кӛпоперациялық білдек ұсынылған.
Кӛлденең айналу осьтік магазинінде 20 айналдырық гильза орнатылған, олардың айналдырғылары жалғастырғыш арқылы бас қозғалыстың тартпасымен, ал гильзалар – беру тартпасымен кезек- кезек біріктіріледі (5.16, б сур.). Айналдырғының жалғастырғышын тартпадан ажыратқанда және магазинді орнықсыздандыруы кезінде дүкен бұрылғанда құралдың ауысуы іске асырылады (5.16, в сур.). Келесі құрал жұмыс орнына тұрған кезіндегі магазиннің бұрылуы дүкен бекітіледі, ал айналдырғы және гильзы сәйкес тартпаларға
қосылады. Магазиннің орналастыруы тісті жалғастырғыш арқылы орындалады.

Сурет 5.16. Wissbrood фирмасының барабанды магазины бар кӛпоперациялық

білдек:
а – жалпы кӛрініс; б – білдектің беріліс жетегі; в – құралдардың ауысуы.

Гильзалардың қайта орнату дәлдігі — 0,002 мм. Құрал кез- келген ретпен орнатылуы мүмкін, бірақ технологиялық үдеріске сай процесс ең оңтайлы болып келеді. Бұл ретте құралды ауыстыру үшін уақыт минималды болады, ӛйткені бастың талап етілетін бұрылысы 1/20 айналым болады. Гильзаларды біркелкі сыртқы диамертпен орындайды. Гильзаларда орнатылатын айналдырғыларды жеңіл жұмыстар үшін – шарлы мойынтіректерде жылдам айналмалы, ауыр жұмыстар үшін – қаттылау жасайды.

Айналдырық гильзасы дүкендері бар құралдардың автоматты ауыстырылуы үшін арналған құрылғылардың айналып тұратын құралдық айналдырғы бастары бар құрылғылар алдындағы артықшылығы құралдар санының арттуы, айналдырғының жоғары қаттылығы, құралдың берілуі айналдырық гильзаның қозғалысымен орындалғасын ӛңдеу аумағының аз шектелуі. Білдек айналдырғысында құралды ауыстыру үшін арналған құралдық тиеу автооператорлар қамту бойынша бір басып алу, екі басып алу және кӛп басып алу болып бӛлінеді.
Құралдық түзеткіштердің қысуы басым бӛлігінде түзеткіш мойнынан атауызбен (сурет 5.17, б) ұстау, ойық типтегі(сурет 5.17, в) немесе қысқыш серпілеген қысыңқырау (сурет 5.17, а.) арқылы
қармау механизмімен радиал бағытында іске асырылады. Соңғы жағдайда түзегіште жылжымайтын және жылжитын еріншелердің істіктері үшін 3 тесік қарастырылған.
Бүріп басып алу автооператорларды айналдырғы осіне қатарлас немесе перпендикулярлы болатын оське қарасты бұру арқылы, сондай-ақ айналдырғы осіне перпендикулярлы бетке ілгерілемелі қозғалыспен орындайды.
Сыйымдылығы 15 құрал болатын айналудың тік осі немесе кӛлденең шынжырлы магазины бар барабан түріндегі магазинмен және тік айналдырғымен қамтылған Monarch (АҚШ) фирмасының
Сурет 5.17. Бас (а) атауызбен ұстау (б) және қысқыш (б) типтегі тартпа арқылы радиал қысқышпен басып алу

Сурет 5.18. Monarch кӛпоперациялық білдектегі құралдың аустыру сызбасы

I...VIII — құрылғының жағдайы

кӛпоперациялық білдектердің құралдарын автоматты ауыстыруы үшін арналған құрылғыларда айналдырғы осіне перпендикулярлы оське қарасты бұрылатын бір басып алатын автоператорлар қолданылады. Аталған автооператордың жұмыс тәртібі 5.18. кӛрсетілген. Кезекті ӛткел аяқталған соң автооператордың тұтқасы айналдырғыға бұрылады (I жағдай), құрылғы тартып алынады (II жағдай), автооператор магазин бағытына бұрылады (III жағдай)

және оның ұясына құралды орнатады (IV жағдай). Содан кейін атауызбен ұстау типтегі ұстағыш ашылып, құралды босатады.
Содан кейін келесі құралды түсіргі позицияға орнатып, магазин бұрылады. Автооператор құралды магазин ұясынан шығарып (V жағдай), айналдырғы бағытына бұрылады (VI және VII жағдайлары) және айналдырғы ұясына жаңа құрал орнатады (VIII жағдай). Құралды ауыстыру уақыты 6 с. құрайды. Автооператордың конструкциясы құралдың ұшы мен ӛңделетін дайындама арасындағы тек қана шағын қашықтықтың (25-50 мм) ауыстыру қажеттілігін қамтамасыз етеді, бұл ӛз кезегінен айналдырғы мен автооператордың қаттылығын негіздейді.
Бір басып алу құралдық автооператорларды басып алу қозғалысының түрінен келесі типтерге бӛледі: айналдырғының перпендикулярлы осіне қарасты басып алудың айналу қозғалысты, айналдырғының перпендикулярлы жазықтықтағы үдемелі қозғалысты, және құрамдастырылған.
Радиал қысқышы бар екі басып алулармен қамтамсыз етілген екіиықты тұтқыш түрінде орындалған басып алудың айналу қозғалыстармен жабдықталған құралдық екібасып алу автооператорлар кең қолданысын тапты. Осындай автооператорлар айналдырғының іскенжесінде орналасқан дискілік құралдық магазиндері, шынжырлы магазиндері бар құралды ауыстыру үшін, сондай-ақ құралдардың аралық кӛліктік қайта тиеу құрылғылардың ұясынан құралды білдектің айналдырғысына орнату үшін автоматты құрылғыларда кең қолданылады (5.19 -сур.).
2 құрылғының блогы білдектің айналдырғысында, ал 1 блок магазин ұясында орнатылған. Бұрылатын екі басып алатын 3 тұтқа серпіленген тығынжылдары бар екі ойықтармен жабдықталған. Автооператор оське қарасты айналуы және оның бойында қозғалуы мүмкін. Автооператор келесідей жұмыс істейді. Құралды ауыстырғаннан кейін автооператор 5.19,а суретте пунктирлі сызықпен кӛрсетілгендей сағат тіліне қарсы 90° бұрылады. Бұл ретте тұтқаның ұштары айналдырғы мен дүкендерде орнатылған құралдардағы түзегіштердің сақиналы жырашықтарына (5.19, б сур.) кіреді (I жағдай). Айналдырғының қысқыш механизмі түзегішті босатқан кезде оператор осьтік бағытта қозғалып, түзегіштерді айналдырғы мен магазиндердің ұяларынан босатады (II жағдай), содан кейін 90° бұрылады (III жағдай). Бұл жағдайда пайдаланылған құралды дүкен ұясына осьтес, ал жаңа құрал айналдырғы ұясына осьтес орнатылады. Оператордың осьтік бағытына қозғалғаны кезде түзегіші бар құралдар магазин және
айналдырғы ұяларына орнатылады (IV жағдай). Құралды ауыстыру үшін 5-6 с. жұмсалады.

Сурет 5.19. Екі қысқышты автооператорлы қондырғының сұлбасы:

а — құралды ауыстырған кезде автооператордың жағдайы: 1 — магазиндегі құралдың блогы; 2 — айналдырғыдағы құралдың блогы; 3 — бұрылатын екі басып алу тұтқасы; б — құралдардың түрлі жағдайлары

Айналдырғы қыспағындағы магазиннің орналасуы құралды ауыстырған кезде дүкен мен айналдырғының талап етілетін ӛзара жағдайын қамтамасыз ету үшін автооператордың, айналдырғы қыспағының немесе магазиннің қосымша қозғалуын талап етпейді. Сондықтан құралдың ауыстырылуы айналдырғы ӛңдеудің бастапқы нүктесінде болатын айналдырғының нӛлдік жағдайында ғана емес, айналдырғының кездейсоқ жағдайында да іске асырылады.

Сурет 5.20. Құралды автоматты ауыстыру үшін құрылғы жұмысының сұлбасы I...VI — құралдар жағдайлары

Forest (Франция) 5.20- суретте келтірілген. Дайындалатын бұйымды ӛңдеу барысында автооператор жоғары қарай жылжып, кезекті құралды қысып алады, иінтірек ӛзегі жылжып, магазин ұяшығынан құралды шығарып алады (I жағдай); автооператор тӛменге қарай жылжып, құралды ауыстыруды күтеді, екі ретті қысушы иінтірек ӛзегі бастапқы қалпына қайта оралады (II жағдай); дайындалатын бұйымды ӛңдеуді аяқтаған соң автооператор айналдырыққа жылжып және ӛңделуші құралды қысып алады (III жағдай); иінтірек ӛзегі жылжып, құралды айналдырықтан шығарып алады (IV жағдай); иінтірек 180° бұрылады (V жағдай) және иінтірекке жаңа құралды орнатады (VI жағдай). Одан кейін автооператор магазинге қарай жылжып, оның ұяшығына ӛңделген құралды қондырады. Оған қоса, станоктың иінтірегіне орнатылған құрал жұмысқа кіріседі. Автооператордың бұлай құрастырылуы айналдырықтың кез келген жағдайында құралды ауыстыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

жүктеу 6,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 41 42 43 44 45 46 47 48 ... 142