а
б
Сурет 15.1. S1... S2 жүк ағынында W қоймасын құру қажеттілігінің шарттары
Осылайша, кӛлік-қойма кешендері – бұл жүк ағынының параметрлерін ӛзгерту
(геометриялық, физикалық, мерзімді) үшін жүктердің қаттау және тасымалдау операциялары орындалатын техникалық
объектілер. Ӛнеркәсіп кәсіпорындардағы қоймаларды келу қоймаларға (материалдар, бұйымның жиынтықтаушылары),
аралық ӛндірістік қоймаларға (дайындамалар, жартылай фабрикаттар, құрал, техникалық жарақ) және жіберу қоймаларға (дайын ӛнім) бӛлу абзал. ҒЖЖ- бӛлікшесінің қоймалары
аралық ӛндірістік қоймаларға жатады.
Жүктердің сақтау мерзімі бойынша қоймалардың жеті тобы болуы мүмкін:
жүктердің тура шамадан артық тиеуі (сақтау мерзімі тхр = 0);
уақытша сақтау (0 < тхр < 5 сут);
жүктерді қысқа уақыт сақтау (жүктің сақтау мерзімі 5 < тхр < 20 сут);
орташа сақтау мерзімі (20 <тхр < 40 сут);
узақ уақыт сақтау (40 <тхр < 90 сут);
ұзақ мерзімді сақтау (90 < тхр < 365 сут);
кӛпжылдық сақтау (тхр > 365 сут).
Қоймаларды сондай-ақ жүктердің жеткізулі және жіберуі бӛлігі мӛлшерінен топтастырылады.
Берілетін жүктер бқліктің мӛлшерлері бір қойма шеңберінде де ӛзгерілуі мүмкін. Салыстырмалы ұсақ және жеңілсалмақты жүктер қоймасы үшін жүктерді беру бӛліктерін ұсақ (5-10 кг дейін), орташа (10-15 кг), ірі (50-300 кг) және ӛте ірі (300 кг астам) шартты түрде бӛлуге болады. Одан ірі жүк үшін арналған қоймаларда әрине жүк топтамалардың салмағы сәйкес үлкен болады: 100 кг дейін, 100-500 кг дейін, 500-1000 кг дейін және 1000 кг астам. Жеңілсалмақты жүктер үшін топтамалардың салмақтары басқа болады, бірақ жалпы әдістемелік әдіс сақталады. Жүктердің кейбір түрлерінде қабылдау және беру бӛліктерін массаның бірлігімен емес, данамен ӛлшегені абзал (мысалы, 50 бӛлшек немесе дайындама, 100, 200 және т.б.)
Жүктердің сақтау биіктігі бойынша бірқабатты қоймалардың негізгі үш топты бӛледі:
тӛмен — қаттау аймағының пайдалы биіктігі 5 м-ге дейін;
орташа биіктік — жүктерді қаттау аймағының пайдалы биіктігі 5-тен 8-ге дейін;
биік — жүктерді қаттау аймағының пайдалы биіктігі 8 м жоғары.
Механикаландырылу және автоматтау деңгейі бойынша қоймаларды бес типке бӛледі: механикаландырылмаған, механикаландырылған, жоғары механикаландырылған, автоматталған және автоматты.
Аталған қоймалардың жеке топтарының сипаттау ерекшілектерімен келесіні айтуға болады:
механикаландырылмаған қоймаларда — жүктерді қайтажүктеуде, тасымалдауда, және қаттауда қол еңбегінің қолдануы;
механикаландырылған — жүктерді сақтау аймағына қызмет ету кезінде механизация құралдарын қол басқаруымемен бірге қолдану;
жоғары механикаландырылған — қаттау, тасымалдау, жүктеу, түсіру операцияларда механикаландыру құралдарын қол басқаруымемен бірге қолдану және аталған операцияларда қол жұмыстардың жоқ болуы;
автоматталған — жоғары механикаландырылған қоймаларда пәрмендерді пернетақтаға енгузуімен немесе жылжу операциялары немесе жүктердің қаттауы кезінде перфокарталары бар жартылай автоматты механизмдердің қолдануы;
автоматты — автоматталған қоймаларда байланыс арналары бойынша пәрмендерді ЭЕМ-дан енгізумен автоматты
механизмдердің қолдануы.
Жұмыс технологиясы бойынша қоймалар жиынтықтамалық және жүктердің дестелік ӛңдеулі қоймаларына бӛлінеді.
Қаттау түрі бойынша қоймалар қатқабаттылық және стеллажды болып бӛлінеді. Сақтау орны мен жӛнелтудің ӛзара орналасуы бойынша қоймалар ағымдық және тұйыққа тірелетін болып бӛлінеді. Құрылыстық бӛліктің типі бойынша қоймалар жабық қоймаларға, қалқа, ашық алаңдар, біраралықты және кӛпаралықты,
бірқабатты және кӛпқабатты болып бӛлінеді.
Зауыттың бас жоспарында орналасуы бойынша қоймалар жеке тұратын және ӛндірістік корпустармен блокталған болып бӛлінеді.
Достарыңызбен бөлісу: |