Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»

 
40 
типтік  деп  санауға  болатын  негізгі  конфигурация  тұжырымдамасы 
бар (2.4-сурет). 
ДК-ның базалық конфигурациясы соңғы уақыттарда төрт негізгі 
элементтерді қамтыды:
 
■ 
жүйелік блок;
 
■ 
монитор;
 
■ 
пернетақта;
 
■ 
тінтуір.
 
Жүйелік  блок  -  ең  маңызды  компоненттері  орналасқан  ДК-нің 
негізгі  компоненті  болып  табылады.  Жүйелік  блоктың  ішіндегі 
құрылғылар  ішкі  деп  аталады,  ал  сырттан  қосылған  құрылғылар 
сыртқы болып табылады. Сыртқы қосымша құрылғылар ақпаратты 
енгізу  және  шығару  үшін  арналған  және  перифериялық  деп  те 
аталады. 
Монитор  (немесе  дисплей)  бейне  ақпаратын  көрсету  үшін 
стандартты  шығыс  құрылғыларына  қатысты.  Ең  заманауи 
модельдердегі  монитор  сенсорлық  болып  табылады.  Көптеген 
басқару  функцияларын  саусақпен  тікелей  монитордан  жасауға 
болады, бұл әсіресе портативті компьютерлер үшін өте маңызды. 
Пернетақта  компьютерге  әріптік-сандық  ақпаратты  енгізуге, 
ағымдағы  терезенің  күйін  басқаруға  немесе  арнайы  басқару 
сигналдарын  енгізуге  мүмкіндік  беретін  стандартты  енгізу 
құрылғысы.  Жиі  сенсорлық  монитормен  компьютерде  әдеттегі 
пернетақта виртуалды болып ауыстырылады. 
Тінтуір  экран  нысандарымен  жұмыс  істей  алады  -  олардың 
пішінін,  орналасуын  және  т.б.  өзгертуге  болады.  Қазіргі  уақытта 
тышқан барлық бақылау функцияларын орындайды. 
Сенсорлық  мониторлар  кеңінен  таралған,  сондай-ақ  табиғи 
дауысты  командаларға  арналған  дауысты  басқару  және  тану 
жүйелерімен  кіріс  құрылғылары  ретінде  пернетақта  мен  тінтуірдің 
мәні біртіндеп төмендейді. 
Конструкторлық  және  технологиялық  шешімдерге  сәйкес,  ДК-І 
үстелдік  (жұмыс  үстелі)  және  портативті  (портативті,  мобильді 
компьютер) деп бөлуге болады. 
 

41 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2.4-сурет. Классикалық жүйелік блогы бар үстелдік дербес компьютер 
(Desktop)
 
 
2.5-сурет. Ықшамды жүйелік блогы бар үстелдік дербес компьютер (Nettop) 

 
42 
 
Үстелдік  ДК  конструктивті  орындалуы  бойынша  мынадай  ДК 
түрлеріне бөлінеді: 
■ 
классикалық жүйелік блок (Desktop, 2.4-суретке қараңыз); 
■ 
ықшамды жүйелік блок (Nettop, 2.5-суретке қараңыз); 
■ 
жүйелік блоксыз (моноблок, All-in-One, 2.6-суретке қараңыз). 
 
Жақында  компьютерлік  технологияны  дамытуға  байланысты 
жүйелік  блок  пен  монитор  құрылымдық  түрде  моноблоктарға 
біріктірілсе, компановка барған сайын танымал бола бастады.  (All-
in-One). 
 
 
 
2.6-сурет. Жүйелік блогы жоқ үстелдік дерьес компьютер (моноблок, All-in-
One)
 
 
 
 

43 
 
 
 
 
 
 
2.7-сурет. Классикалық портативті компьютер (Notebook) 
 
2.8-сурет. Ультрапортативті компьютер (Ultrabook) 
 
2.9-сурет. Планшеттік компьютер (Tabiet PC)
 
 
 
 

 
44 
 
Байланыс  және  мультимедиалық  мүмкіндіктерді  жетілдіру  үшін 
ДК-лер  сымды  және  сымсыз  желілерде  жұмыс  істеуге  арналған 
құрылғылармен (5-тарауды қараңыз), бейнені бейнелеуге арналған веб-
камералар,  ДК  дауыстық  хабар  алмасу  үшін  микрофон  және  сандық 
аудио  ойнату  үшін  дыбыстық  және  дыбыстық  динамиктерді  басқару 
құрылғыларымен жабдықталған. 
Соңғы компьютер модельдері 3D бейнесін ойната алады, сол себептен 
арнайы көзілдіріктермен қамтамасыз етілуі мүмкін (2.6-суретті қараңыз). 
Конструктивті  орындалуы  бойынша  Д-і  портативті  компьютерлерге 
бөлуге болады:
 
■ 
классикалық портативті (Laptop немесе Notebook, 2.7-суретке қараңыз);
 
■ 
ультрапортативті (Ultrabook немесе Netbook, 2.8-суретке қараңыз);
 
■ 
планшеттік (Tablet PC, 2.9-суретке қараңыз);
 
■ 
ультрапортативті трансформер (Transformerbook, 2.10-суретке 
қараңыз);
 
■ 
шағын-компьютер (Mini PC, 2.11-суретке қараңыз);
 
■ 
қалта коммуникаторы (Palmtop немесе PDA, 2.12-суретке қараңыз).
 
Біздің  дәуірімізде  өте  жылдам,  супер-мобильді  және  гаджетомания, 
шағын-компьютер  (Mini  PC)  –  қосымшалармен  және  мультимедиалық 
файлдармен,  сондай-ақ  Интернетте  жұмыс  істеудің  толыққанды 
құрылғысы.
  Шағын-компьютерлердің модельдерінің бірі Android 4.0 Mini 
PC  MK802  II  болып  табылады.  Құрылымдық  жағынан  компьютердің 
пластмассадан  қорғайтын  пластикалық  корпуста  мөлшері  шамамен  50 
грамм болатын 88x35x12 мм өлшемі бар, корпуста қосымша микро-карта 
(32 ГБ дейін) кеңейтілуі мүмкін процессор, RAM модулі бар.  
 
2.10-сурет. Ультрапортативті компьютер-трансформер (Transformer- book)
 

45 
 
 
 
 
 
 
2 .1 1 -сурет. Android 4.0 Mini PC MK802 II шағын-компьютері 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Бұған қоса, құрылғы Интернетке қолжетімділікті және сымсыз 
байланыс арқылы контроллерлерді қосу мүмкіндігін беретін 
кіріктірілген Wi-Fi-модулімен жабдықталған.
 
 
 
2.12-сурет Қалта компьютері-коммуни 
каторы(PDA)