69
сондықтан кернеу жоғарылап немесе көтерілген кезде жиі
барлық SSD-тасымалдағы жанып, ақпараттың қайтарылмауы
орын алады.
Керісінше қатқыл дискілерде жиі тек қана
бақылаушы платасы жанып кетеді, бұл ақпаратты өте
күрделілікпен қалпына келтіруге мүмкіндік береді. Егер SSD
аппараттық қайтымсыздығы бақылаушы сипінің немесе флеш-
жадының қатардан шығуы салдарынан туындаса, бұл ақпаратты
қалпына келтіруге мүлдем жол бермейді.
Қатты денелі жинақтағыштардың артықшылықтарына мыналар
жатады:
■
қозғалмалы бөліктер жоқ, демек:
—
шуылдың толығымен болмауы (шуыл деңгейі 0 дБ);
—
механикалық
төзімділігінің
жоғарылығы
(1500
g
шамасында);
■
олардың
орналасқан жеріне немесе фрагментациясына
қарамастан файлдардың есептеу уақытының тұрақтылығы;
сонымен қатар, операциялық жүйенің тұрғысынан қатар тозу
деңгейіне
(wear leveling) байланысты жұмыс істейтін секторлар
кездейсоқ түрде орналасады;
■
Қатты дискі интерфейсінің (SAS / SATA II 3 Гб / с, SAS / SATA
III 6 Гбит / с, SCSI, Fibre Channel және т.б.) ені жиі асып түсетін
оқу / жазу жылдамдығы жоғары, тіпті жоғары жылдамдықты
сызықты емес қатты дискіге қатысты оқу / жазу;
■
I OPS - қатты дискіге қарағанда он мың еседей артық;
■
энергия шығымының төменділігі;
■
жұмыс диапазоны температурасының кеңдігі;
■
аккумуляторлар үшін де, оларды өндіру технологиялары үшін де
модернизацияның үлкен әлеуеті;
■
магниттік дискілердің болмауы, демек
-
ішкі электромагниттік өрістерге сезімталдылықтың аз болуы;
-
габариты мен салмағының төмендігі (экрандау үшін үлкен
корпус жасау қажет емес).
70
2.4.6.
Оптикалық дискілер және оптикалық
жетектер
Оптикалық дискі (optical disc) — дискілер түрінде жасалған
деректерді тасымалдаушылар үшін, оқылуы оптикалық сәуле арқылы
жүзеге асырылатын жинақтық аты болып табылады [36]. Диск әдетте
тегіс, оның негізі арнайы қабаты бар поликарбонаттан жасалған. Бұл
қабат ақпараттарды сақтауға қызмет етеді. Ақпаратты оқып үйрену
үшін әдетте лазер сәулесі қолданылады, ол арнайы қабатқа
бағытталған және сол арқылы көрінеді.
Дискілердің жұмыс беттерінің түрлі түстілігі тіркеуші және
түсіруші
қабаттардың
әртүрлі
материалдарына
байланысты
түсіндіріледі. CD-R дискілеріне арналған тіркеу қабаты ретінде
«цианин»
(cyanine)
және «фталоцианин» (
phtalocyanine
) дәстүрлі
атауларымен белгілі органикалық қосылыстар жиі кездеседі. Цианин
көгілдір (көгілдір) түсі бар (оның материалдың атауы цианидтерге,
сутегі цианидінің химиялық туындыларына ешқандай қатысы жоқ)
және жарық пен температураның өзгеруімен сәулеленудің орташа
қарсыласуымен сипатталады. Фталоцианиннің түсі алтын тәрізді және
сыртқы әсерге әлдеқайда төзімді.
Егер микроскоп арқылы CD беткейіне қарайтын болсаңыз, ұсақ
тереңдіктер (питов, ағыл тілінен. pit — ойық, тереңдік) мен
аралшықтар жолдарын көре аласыз. Онда дыбыстарды, суреттерді,
мәтіндерді және компьютерге арналған түрлі бағдарламалар
шифрланады.
Ақпаратты дискіде оқып өңдеу үшін, ол машиналық
тілде – есептеудің екілік жүйесінде жазылуы керек. Питалар мен
аралшықтар әр әріпті, нотаны және суретті құрады, бұл нөлдер мен
бірліктер арасының қатарынан басқа ештеңе емес.
Питалар мен
аралшықтардан тұратын жолдар, әдеттегі грампластинкадағыдай тек
қана тығызырақ болғандықтан, дискінің бүкіл бетінде тұрақты
спиралды айналдырады. Дисктен алынған деректер ине арқылы емес,
лазер сәулесі арқылы оқылады.
Аралға немесе ойпаттарға жеткенде, сәуле оның күш-қуатын өлшейтін
фотодиодпен көрінеді және әртүрлі қарқындылық пен ұзақтықтың
импульс ағынына айналады.
Диск төменгі жағынан оқылады,
сондықтан әрбір шұңқыр лазер үшін биіктікке ұқсайды. Осындай
биіктіктер жоқ орындарды алаңдар деп атайды. Ең күшті ипульс
алаңнан көрінеді және 1 санына сәйкес. Питке түскен лазер сәулесі аз
жарықты көрсетеді, ол 0 санына сәйкес.
Содан кейін барлық көрсетілетін сәулелер мен импульстар
өңделеді, бастапқы дыбысқа немесе суретке айналады.
Оптикалық дискілердің келесі стандарттары бар: CD (ықшам-диск),
DVD, HD DVD, BD (2.21-сурет).
71
Ықшам-диск (Compact Disc — CD) — ортасында тесік бар
пластикалық диск тәрізді оптикалық деректер тасымалдағышы,
ақпаратты жазу және оқу процесі лазермен орындалады [36].
Бастапқыда ықшам-диск аудио жазбаларды цифрлық түрде (CD-
Audio деп аталатын) сақтау үшін жасалған, бірақ кейінірек кез келген
деректерді (файлдарды) екілік форматта сақтауға арналған (CD-ROM -
Compact Disc Read Only Memory тек оқу мүмкіндігі бар «ықшам диск,
оқу үшін ғана есте сақтау»).
Содан кейін оларда жазылған бір реттік
ақпараттарды оқып қана қоймай, оларды жазу және қайта жазу (CD-R,
CD-RW) ықшам дискілері пайда болды.
CD-ROM дискідегі файлдардың форматы аудио ықшам дискілердің
жазу форматынан ерекшеленеді, сондықтан аудио ықшам дискілердің
ойнатқышы оларда сақталған ақпаратты ойната алмайды. Бұл
дискілерді оқу үшін сізге арнайы диск қажет (қазіргі кезде әр
компьютерде бар).
DVD (ди-ви-ди, Digital Versatile Disc — көпмақсатты санды диск;
Digital Video Disc — цифровой видеодиск) — ықшам диск ретінде
бірдей мөлшерде болатын диск түрінде жасалған, бірақ жұмыс бетінің
құрылымы тығыз, бұл толығырақ ұзынырақ толқын ұзындығы мен
үлкен сандық тесікке ие линзаны пайдалану арқылы қосымша
ақпаратты сақтауға және оқуға мүмкіндік береді [36].
650 нм толқын ұзындығы бар қызыл лазерлі DVD жазу үшін
пайдаланылады. Жолдың қадамы 0,74 мкм, бұл компакт дискінің
жартысынан астамы. Жазылған DVD ықшам-диск сияқты, жолдың
қадамына тең келетін дифракционды тордың мысалы болып табылады.
2.21-сурет. Оптикалық дискілердің стандарттары
Достарыңызбен бөлісу: |
