Иллюстрациялық материалдар

1. 
   Промышленная технология лекарств, Том 1. Под ред. Чуешова В.И. – Х.: МТК-Книга, Издательства НФАУ, 2002 – 560 с.
   
2. 
   Касаткин А.Г. Основные процессы и аппараты химической технологии.9-е изд. - М.: Химия, 1973
   
3. 
   Плаксин Ю.М., Малахов Н.Н., Ларин В.А. Процессы и аппараты пищевых производств. – М.: КолосС, 2008. – 760 с.
   
4. 
   Ақбердиев Ә.С. Тамақ өндірісінің процестері және аппараттары, Алматы; 1998 ж.
   
5. 
   Кавецкий Г.Д. Процессы и аппараты пищевой технологии. - М.: Колос, 2000.
   

1. 
   Романков П.Г., Курочкина М.И. Гидромеханические процессы химической технологии.3-е изд. - Л.: Химия,.
   
2. 
   Фармацевтическая технология. Под ред. И.И. Краснюка и Г.В. Михайловой–Москва, Академия – 2006 г.
   
3. 
   Баскаков. Теплотехника – М.: Высшая школа 1986
   

1. 
   Қандай процесті жылуөткізгіштік деп атаймыз?
   
2. 
   Қандай процесті конвективті жылуалмасу деп атаймыз?
   
3. 
   Қандай процесті жылулық сәулелену деп атаймыз?
   
4. 
   Негізгі жылуалмасу теңдеуін жазыңыз.
   
5. 
   Жылуөткізгіштіктің негізгі заңын (Фурье заңын) тұжырымдаңыз.
   
6. 
   Ньютон - Рихман заңын тұжырымдаңыз.
   
7. 
   Стефана – Больцмана заңын тұжырымдаңыз..
   
8. 
   Жылуалмасу коэффициентінің физикалық мағынасын түсіндіріңіз.
   

1. 
   Қайнау кезіндегі жылуалмасу.
   
2. 
   Конденсация кезіндегі жылуалмасу.
   

Қайнау кезiнде қыздыру көзiнен алынып кететiн жылу ағынының тығыздығы өте үлкен болуы мүмкiн (q=10⁵ 10⁸ вт/м²), сондықтан қайнау процесiн аз аудан арқылы көп жылу алып кету үшiн қолданады. Қайнау кезiндегi жылуберу процесiнiң қарқындылығы қабырға жанында көпiршiктердiң мезгiл-мезгiл түзiлуiмен және олардың сұйықты пәрмендi араластыруымен түсiндiрiледi.

Тәжiрибе жүзiнде қайнаудың негiзгi екi режимi анықталған: көпiршiктi және қабыршақты.

Көпiршiктi қайнау кезiнде бу қыздыру беттерінде жекелеген көпiршiктерге жиналады, олардың көлемдерi ұлғайып, көтерiледi. Бұл кезде қыздыру бетiнiң көп бөлiгi сұйықпен жабылған, ал жылу қыздыру бетiндегi шекаралық қабат арқылы беріледі. Өз кезегінде шекаралық қабат көпiршiктермен пәрмендi араласады және бұзылады.

Қабыршақты қайнау кезiнде қыздыру бетiнде бу көпiршiктерi жиналып, бу қабыршағын түзедi. Бу қабыршағы сұйық массасын қыздыру бетiнен бөлiп тұрады. Оның сұйыққа қараған бетiнен мезгiл- мезгiл iрi бу көлемдерi бөлiнiп сұйық бетiне қалқып шығады. Қыздыру бетiнен сұйыққа жылу бу қабыршағы арқылы жылуөткiзгiштiкпен тасымалданатын болғандықтан, қабыршақты қайнау кезiнде жылуберу процесiнiң қарқыны көпiршiктi қайнаудан әлдеқайда аз болады.

Қайнау процесi сұйық температурасы берiлген қысымдағы қанығу темперетурасынан белгiлi шамаға асқанда басталуы мүмкiн. Себебi көпiршiк iшiндегi қысым Р_б сұйықтың қысымын және беттiк керiлу күштерiн теңестiруі керек. Олай болса көпiршiк iшiндегi қысым Р_б > P_s болады, сәйкесінше t_б > t_s , сондықтан сұйықтың температурасы кемiнде t_c = t_d. Ал қайнауға керектi температура айырмашылығы Dt = t_c – t_б, беттiк керiлу күштерi түзген қосымша қысыммен DР анықталады.

Конденсация процесi бу көлемiнде немесе қатты беттерде, будың температурасы қанығу температурасынан төмен болғанда өтедi. Өндiрiсте қатты беттерде өтетiн конденсация жиi кездеседi.

Қатты беттiң күйiне байланысты тамшылы және қабыршақты конденсацияларды ажыратады. Тамшылы конденсация кезiнде түзiлген конденсат қатты бетке жағылмайды, ол жекелеген тамшылар күйiнде ағады. Қабыршақты конденсация кезiнде конденсат қатты бетке жағылады және қатты бетте тұтас ағатын қабыршақ түзедi.

Тамшылы конденсация кезiнде суытылған беттiң көп бөлiгi бумен тiкелей жанасады, сондықтан жылуберу процесiнiң қарқыны, қабыршақты конденсацияға қарағанда, жоғары болады.

Әдетте жылуалмастыру аппаратарында қабыршақты конденсация байқалады. Будың сұйыққа айналуы қабыршақтың сыртқы бетiнде өтедi. Бұл беттiң температурасын қанығу температурасына тең деп қабылдауға болады, ал қатты бетте конденсаттың температурасы қабырға температурасына тең. Сонымен жылулық шекаралық қабат конденсат қабыршағының қалыңдығына тең.

Өндірісте конденсацияның екі түрі жиі қолданылады:

1. 
   Беттік конденсация. Бұл кезде конденсацияланатын бу және суыту агенті қатты қабырғамен бөлінген. Бу суық қабырғаның ішкі немесе сыртқы бетіне конденсацияланады.
   
2. 
   Араластыру конденсациясы. Бұл кезде конденсацияланатын бу суыту агентімен тікелей араласқанда конденсацияланады. Конденсацияланатын бу құндылығы төмен кезде жүргізіледі.
   

Процестің жылу балансы:

Мұнда Д – конденсаторға келген бу мөлшері, кг/ч;

Суыту агентінің шығыны