ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

№1 дәріс тақырыбы: Қосымша білім беру мекемелері туралы түсінік

№2 дәріс тақырыбы Қосымша білім беру мекемелерінің пайда болуы мен дамуы.

№3 дәріс тақырыбы: Балаларға қосымша білім беру мекемелерінің номенклатурасы. Бір профильді және көп профильді мекемелер.

№4 дәріс тақырыбы: Қосымша білім беру бағдарламасы

№5 дәріс тақырыбы:

Дәріс мазмұны: Балаларға қосымша білім беру мекемелері туралы типтік жағдайлар

1.Жалпы ережелер

2.Мекемедегі ұйымдастыру жағдайлары

3.Іс-әрекет негіздері

№6 дәріс тақырыбы: Балаларға қосымша білім беру мекемелерінің ұйымдастырушылық- әдістемелік құрылымы

1.Ұйымдастырушылық - әдістемелік құрылымның деңгейлері

2. Ұйымдастырушылық -әдістемелік жұмыстарды жүргізудің әдістемесі

Мақсаты: Балаларға қосымша білім беру мекемелерінің ұйымдастырушылық- әдістемелік құрылымымен таныстыру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау
№7 дәріс тақырыбы: Қосымша білім беру мекемелерінің тәрбиелік ұйым ретіндегі ерекшеліктері

Дәріс мазмұны:

1. Тәрбиелік ұйымдардың ерекше белгілері

2. Креативтілік, дифференциация, жекелік

3. Білім беру деңгейлері

Мақсаты: Креативтілік, дифференциация, жекелік ұғымдарымен таныстыру, ерекшеліктерін көрсету.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау.

№8 дәріс тақырыбы: Балаларға қосымша білім беру мекемелеріндегі әлеуметтік тәрбиені жүзеге асырудың модельдері

№9 дәріс тақырыбы: Қосымша білім беруде әлеуметтік тәрбиені жүзеге асыру

3. «Станция» моделі

№10 дәріс тақырыбы: Балаларға қосымша білім беру мекемелерінде әлеуметтік тәжірибені ұйымдастыру

1.Қосымша білім беру мекемелерінде әлеуметтік тәжірибені ұйымдастырудың ерекшеліктері

2.Адамның рухани-практикалық әрекеттері

Мақсаты: Қосымша білім беру мекемелерінде әлеуметтік тәжірибені ұйымдастырудың ерекшеліктері жөніндегі білімдермен қаруландыру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау.

№11 дәріс тақырыбы: Балалар ұйымдарының типтері

1.Оқу ұйымдары

3.Шығармашылық ұйымдар

4.Коммуникативтік ұйымдар

5.Миссионерлік ұйымдар

№12 дәріс тақырыбы: Әлеуметтік тәжірибені ұйымдастыру

1.Тәрбиелік жағдайлар фазалары

2.Балалар мен жасөспірімдер ұйымдарындағы өзара әрекеттесуді реттеу

Мақсаты: Қосымша білім беру мекемелеріндегі өзара әрекеттесудің жолдарымен таныстыру, оқиғалылық және күнделіктілік ұғымдарына анықтама беру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау.
№13 дәріс тақырыбы: Жас туристтер мен натуралисттер станцияларында әлеуметтік тәжірибені ұйымдастыру

Дәріс мазмұны:

1.Жас туристтер мен натуралисттер станцияларында жұмыс жасау тәсілдері

2.«Ми шабуылы»

3.Өнімді (инновациялық) ойын

№14 дәріс тақырыбы: Музыкалық, театральды, хореографиялық студияларда оқушылардың әлеуметтік тәжірибесін ұйымдастыру

1.Музыкалық, театральды, хореографиялық студиялар

2.Шығармашылық семинар

3.Репетиция, спектакль, концерт

№15 дәріс тақырыбы: Квазикәсіби клубтарда әлеуметтік тәжірибені ұйымдастыру

3. Ант қабылдау

№16 дәріс тақырыбы: Табиғи клубтарда әлеуметтік тәжірибені ұйымдастыру

1. Табиғи клубтарда тәрбие беру жағдайлары

2. Клубта жүргізілетін жұмыстардың бағыттары

3. Волонтерлық топтар, оперативті отрядтар, агитациялық бригадалар

№17 дәріс мазмұны: Қосымша білім беру мекемелеріндегі балалар ұйымдарымен жұмыс жасау әдістемесі

2.Ұйымның қалыптасу процесін қамтамасыз ету кезеңі

3.Ұйымның тұрақты қызметін қолдау кезеңі

4.Ұйымның қызметін ұйымдастыру кезеңі

№18 дәріс тақырыбы: Балаларға қосымша білім беру мекемелерінде білім беру процесі

2. Білім беру профилдері

3. Кәсібилік

Мақсаты: Студенттерді білім беру процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері, кәсібилік жөніндегі білімдермен қаруландыру.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау.

№19 дәріс тақырыбы: Оқу процесін ұйымдастыру

1.Календарлық график

2. Оқу жоспары

3.Оқу процесінің сабақ кестесі

№20 дәріс тақырыбы: Оқу процесіндегі дифференциация және жекелік

1. Дифференциацияланған оқыту

2. Оқытудың ұжымдық тәсілі

3. Оқытудағы жекелік әдістемесі

№21 дәріс тақырыбы: Оқу процесіндегі жобалау әдісі

1. 
   Жобалау әдісі
   
2. 
   Ізденушілік және зерттеушілік жобалар
   
3. 
   Шығармашылық және қолданбалы жобалар
   
4. 
   Жеке жобалар
   

№22 дәріс тақырыбы: Балаларға қосымша білім беру мекемелерінде оқу практикасын ұйымдастыру

3. Далалық практика

№23 дәріс тақырыбы: Балаларға қосымша білім беру мекемелеріндегі ағарту жұмыстары

1.Ағарту жұмыстары туралы түсінік

2.Сыртқы және ішкі ағарту жұмыстары

3.Бағдарламалық ағарту жұмыстары

4.Стихиялық ағарту жұмыстары

Мақсаты: Қосымша білім беру мекемелеріндегі ағарту жұмыстары жөнінде түсінік қалыптастыру, ағарту жұмыстарының түрлерімен таныстыру.

№24 дәріс тақырыбы: : Балаларға қосымша білім беру мекемелерінде өзіндік білім алуды ынталандыру

Мақсаты: Балаларға қосымша білім беру мекемелерінде өзіндік білім алуды ынталандыру әдістерімен студенттерді қаруландыру.

№25 дәріс тақырыбы: Балаларға қосымша білім беру мекемелерінде жеке педагогикалық көмек беру

№26 дәріс тақырыбы: Тәрбиеленушілерге жеке көмек беру процесі

Жеке педагогикалық көмек берудің негізгі кезеңдері

А) Диагностикалық кезең

Б) Жеке педагогикалық көмек беру кезеңі

В) Нәтижелерді қорытындылау кезеңі

Мақсаты: Жеке көмек беру процесімен таныстыру, негізгі кезеңдерін бөліп көрсету.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау

№27 дәріс тақырыбы: Жеке көмек берудің әдістері мен тәсілдері

1.Психологиялық-педагогикалық кеңес беру

2.Эмоциональды-еріктік жеке педагогикалық көмек

3.Ақпараттық жеке педагогикалық көмек

4.Интеллектуалдық жеке педагогикалық көмек

Мақсаты: Жеке көмек берудің әдістері мен тәсілдерін меңгерту, көмек түрлерін талдау.

Әдістемелік нұсқау: Дәрістің мазмұнын баяндау.

№28 дәріс тақырыбы: Дамытушылық ситуацияларды ұйымдастыру

1.Рольдік ойындар

2.Аутотренингтер

3.Жеке көмек беруде ситуацияларды ұйымдастыру әдісіне қойылатын талаптар

№29 дәріс тақырыбы: Педагогикалық көмек беру субъектілеріне – педагогтарға қойылатын талаптар

1. 
   Педагогтың дүниетанымдық позициясы
   
2. 
   Педагог пен тәрбиеленушінің өзара қатынасы
   
3. 
   Педагогикалық өзара әрекеттесу типтері
   
4. 
   Педагогқа қажетті іскерліктер
   

№30 дәріс тақырыбы: Оқушыларды әлеуметтік тәрбиелеу процесінде балалар мен жасөспірімдердің біріккен іс-әрекетінің классификациясы

1. 
   Өзара әрекет формаларының типологиясы
   
2. 
   Өзара әрекетті ұйымдастыру формалары
   

“Үлкен шеңбер” әдісін сұрақтың шешімін тез табу керек болған жағдайда қолдануға болады. Осы форманың көмегімен мысалы, заң жобаларын немесе нұсқауларды, нормативті-құқықтық актілерді жасауға болады.

Аквариум әдісі- балаларға мәселені “қоғам алдында” талқылауға ұсынғандағы диалог формасы. Шағын топ белгілі бір мәселе бойынша диалогты жүргізуге кімге сеніп тапсыруға болатынын таңдайды. Кейде тілек білдірушілер бірнеше болуы мүмкін. Қалған барлық оқушылар көрермен ролін атқарады. Соныдықтан да мұны аквариум деп атайды.

Психологиялық консилиум: Психологиялық мәселе бойынша әдістерді қолдануды талқылау. Топ рольдерге бөлінеді: психологтар, сарапшылар, түрлі мекеме өкілдері. Мәселені жан-жақты талдап тиімді қотынды шығарулары керек.

Пікірталас әдісі жеке тұлғаның интеллектуалды дамуын, оның әлеуметтік белсенділігінің артуына ықпалын тигізеді. Оның себебі пікірталаста алынған тақырыпқа дайындық барысында студенттер талқыланатын мәселелерге қатысты зерттеу жүргізіп, көптеген ақпаратпен таныса алады. Бұл өз ретінде олардың өзіндік пікірлерін қалыптастыруға, өз ойларын қарсыластарының көзқарастарымен салыстыра отырып, ойын барысында қорғауға үйренеді. Пікірталас жастардың жан-жақты білімдерін жетілдіріп, мәдениет деңгейлерін көтереді. Басқа адамдарға түсіністікпен қарап, олармен санасуға үйретеді, әрі шешендік өнерге баулиды.

“Миға шабуыл”, “ойға шабуыл” (мозговая атака) немесе “миға батыл әрекет” (мозговой штурм) әдісі ұжымдық тапсырмаларды шешуде идеяларды өңдеу әдісі болып табылады. Бұл әдістің мақсаты – шығармашылық тапсырмаларды шешу барысында қалыпты ойлау инерциясынан айырып, мүмкіндігінше айрықша жаңа идеяларды тудыру.

Бұл әдістің негізгі принципі мен ережесі – қатысушылармен ұсынылған идеяларды сынау, қақпалау және мысқылдауға мүлдем тыйым салынады. Әдіс нәтежиесінің сәттілігі пікірталастың жүргізушісіне тікелей байланысты болып келеді.

Әдіс ұзақтығы әдетте 15 минуттан 1 сағатқа дейін болуы мүмкін. Идеяларды таңдау арнайы адамдармен, 2 кезеңде жүреді. Бірінші кезеңде жалпы ұсынылған идеялар арасынан ең рационалды идеялар таңдап алынса, екіншісінде солардың ішінен шығармашылық тапсырмалар мақсатын қанағаттандыратын ең оптималды нұсқасы таңдалынады.

“Іскерік ойын” әдісі. Бұл әдіс өзінің жоғары дәрежелі біргіп жұмыстануда оқушылардың индивидуалдық үйлесімділігімен ерекшеленеді. Бұл әдіс негізінен еліктеу, сипаттау, көрсету, образға кірудің көмегі арқылы студенттердің бойына басқарушылықтың шеберлігін қалыптастыруда үлкен үлесін қосады.

Интеративті оқыту жүйесіндегі салыстырмалы жаңадан енген әдіс бұл – тренинг. Осы аталған әдістің жаңадан қолдануға енуі, біріншіден, Батыс Еуропа елдерінде кіші топ, яғни тренинг топтарында психологиялық түзету жұмысын жүргізуге арнайы қарым-қатынас ұйымдастырылуына қарамастан, бізде ол туралы ұзақ уақыт бойы көп нәрсе белгісіз болды. Екіншіден, ол психологияны оқытудағы студенттерді массалық оқыту да пайдаланылады. Бірақ кейін шынайы жағдаяттардағыдай сияқты әрекет жасауда сол әрекетің нәтежиелілігі үшін жауапкершіліпен қаралатын, ойындық немесе шартты түрдегі тренингтер кеңінен қолданылды. Әрекеттің жүру барысындағы әр қатысушының индивидуалдық жауапкершілігі – топтық әрекеттің жемісі, үлкен нәтежиелілігі, яғни үйлесімділігі.

• 
  мақсатты айқындау;
  
• 
  тренингтің сценарийлік жоспарын құру;
  
• 
  оқушылардың белсенді тренинке араласуын алдын-ала қамтамасыз ету;
  
• 
  өзін дайындау (сұрақ қоюы, айтылған жауаптарға әсерленуі, өз ойын айтуы немесе оқушылардың пікірін талап етуі, тренингтің қорытындылау кезеңінде неге және не үшін оқушыларды бағалау);
  
• 
  қатысушыларға рөлдерді дұрыс бөлу (олардың өздерінің ұсыныстарын ескеру).
  

1.Әлеуметтену құралдары, механизмі, нәтижесі туралы түсінік

2.Әлеуметтенудің тиімділігі туралы

Мақсаты: Студенттерді әлеуметтену құралдары, механизмі, нәтижелері жөніндегі білімдермен қаруландыру, тиімділігін көрсету.

Әдістемелік нұсқау: «Үлкен шеңбер» әдісі

№2 семинар тақырыбы: Балалар ұйымдарында ойындық өзара әрекеттесудің әлеуметтік – тарихи шарттары

1. Балалар ұйымдарындағы ойындық әрекеттің заңдылықтары

2. Баланың ойын арқылы әлеуметтенуі

Мақсаты: Студенттерді балалар ұйымдарындағы ойындық әрекеттің заңдылықтары, баланың ойын арқылы әлеуметтенуі жөніндегі білімдермен қаруландыру.

Әдістемелік нұсқау: “Іскерік ойын” әдісі.

№3 семинар тақырыбы: Балалар ұйымдарында ойындық өзара әрекеттесудің принциптері

1. Баланың жастық ерекшеліктерін есепке алу негізіндегі жеке таңдау тәсілдері принциптері

2. Өзара әрекеттесу тәсілдерінің тиімділік принципі

3. Субъектілердің ойындық әрекетінің рефлексивтік сипат принципі

4. Гуманистік бағдарлану

Мақсаты: Ойындық өзара әрекеттесудің принциптерімен таныстыру, талдау.

Әдістемелік нұсқау: “Миға шабуыл” әдісі.
№4 семинар тақырыбы: Балалар ұйымдары іс-әрекетін ұйымдастырудың мазмұны мен әдістері

Семинар мазмұны:

1. Балалар ұйымдарында ойындық өзара әрекеттесу бағдарламасының құрылымдық-функционалдық схемасы

2. Баланың әлеуметтік қалыптасуында топтық өзара әрекеттесудің әсері

Мақсаты: Балалар ұйымдары іс-әрекетін ұйымдастырудың мазмұны мен әдістерін талдау, схема құрастыру.

Әдістемелік нұсқау: Аквариум әдісі

№5 семинар тақырыбы: Ерте балалық шақта (15-17 жаста) жүргізілетін жұмыстардың тиімді формалары

1. 
   Ойынды ұйымдастырушылардың міндеттері
   
2. 
   Бағдарламаны жүзеге асыру жолдары
   
3. 
   Баңдарламаны жүзеге асыру кезеңдері
   

Әдістемелік нұсқау: Пікірталас әдісі

№6 семинар тақырыбы: Ойындық өзара әрекеттесуді бағдарламалық-әдістемелік қамтамасыз ету

Семинар мазмұны:

1. 
   Ғылыми-практикалық орталық
   
2. 
   Экспедицияларды ұйымдастыру
   

Әдістемелік нұсқау: Дөңгелек үстел.

№7 семинар тақырыбы: Тұратын жеріне байланысты әрекет ететін клубтарды бағдарламалық қамтамасыз ету

Семинар мазмұны:

1. Әлеуметтік ұйымдастыру жүйесі

2. Әлеуметтік – педагогикалық ұйымдастыру жүйесі

Мақсаты: Бағдарламалық қамтамасыз етудің жолдарымен қаруландыру, әлеуметтік ұйымдастыру жүйесін құру.

Әдістемелік нұсқау: тренинг

№8 семинар тақырыбы: Табиғи клубтар

1.Қызығушылықтар бойынша бірлесу

2. Коммуникативті бірлестіктер

3. Табиғи клубтарда әлеуметтік тәжірибені ұйымдастыру ережелері

Мақсаты: Табиғи клубтарда жүргізілетін жұмыстарды талдау, коммуникативтік бірлестіктердің орнын көрсету, ережелерді меңгерту.

Әдістемелік нұсқау: Психологиялық консилиум

№9 семинар тақырыбы: Оқудағы ынталандыру тәсілдері

Семинар мазмұны:

1.Оқу процесінде кеңес беру

2.Жеке жетістіктерді есепке алу

3.Оқу процесінің негізгі ерекшеліктері

Мақсаты: Оқудағы ынталандыру әдістерін талдау, оқу процесіндегі кеңес беру тәсілдерін меңгеру.

Әдістемелік нұсқау: кеңес беру әдісі.