Молекулалардың электрондық жұтылу спектрлерінің негізгі сипаттамаларын анықтау

Молекулалардың электрондық жұтылу спектрлерінің негізгі сипаттамаларын анықтау.

Спектрофотометр СФ-26.

а) Бояғыштың судағы ертіндісінің (флуоресцеин, трипафлавин, радомин 6Ж) жұтылу спектрін С=10^-5 моль/л концентрацияда түсіріңіз.

б) Жолақтың максимумындағы және басқа да екі толқын ұзындықтағы экстинкция коэффициентін анықтаңыз.

в) Таңдап алынған толқын ұзындықтарда берілген заттың оптикалық тығыздығын өлшеңіздер.

г) Бугер-Ламберт-Бер заңын және анықтаған  мен D мәндерін пайдалана отырып заттың ізделінетін концентрациясын анықтаңыз.

д) Концентрацияны анықтаудағы салыстырмалы қателікті % түрінде анықтаңыз.

а) Екі компонентті қоспаны құрайтын, заттардың жеке жұтылу спектрлерін өлшеңіз (трипафлавин, флуоресцеин, радомин 6Ж).

б) Қоспалардың, алынған индивидуал спектрлерінен екі жұмыс толқын ұзындығын таңдаңыз.

в) Таңдап алынған толқын ұзындықтарда жеке қоспалардың экстинкция коэффициентін анықтаңыз.

г) Таңдап алынған бояғыштардан тұратын қоспа үшін, осы толқын ұзындықтарда оптикалық тығыздықты анықтаңыз.

д) Қарастырылып отырған қоспа үшін (4) теңдеулер жүйесін құрыңыз және ертіндінің құрамына енетін жеке заттардың концентрациясын анықтаңыз.

Негізгі әдебиет: [7-14]

Қосымша әдебиет: [1-10]

Зертханалық жұмысты орындау алдында студент өлшеуіш аспатар мен физикалық өлшеудің негізгі әдістерімен танысу тиіс және өз бетімен тәжірибе жүзінде физикалық өлшеулер жүргізіп оларды өңдеп, өлшеу қателіктерін анықтай білу керек.

Зертханалық жұмысты орындаған соң студент жасаған жұмысы бойынша есеп тапсыру керек.

2.5. Студенттердің оқытушы бақылауы қарамағында өз бетімен орындайтын жұмыстарына байланысты сабақтардың жоспарлары.

Өткізілу тәсілі: лектормен өткен материалдардағы қиындық туғызатын сұрақтарды талқылау; студенттердің СОӨЖ кезінде дайындалған баядамаларын оқуы.

1-тақырып. 1,2-сабақтар. Қазақстан Республикасының еңбекті қорғау саласындағы заңдылықтары.

Қарастырылатын сұрақтар:

Қазақстан Республикасындағы еңбек қорғау саласындағы заңдары. Еңбекті қорғау қамтамасы етудің құқықтық негізіне сәйкесті заңдар мен заңды актілер. Еңбекті қорғау қамтамасыз ету саласындағы құқықты-техникалық құжаттар.

ҚР Енбек кодексін еске салу керек.

Негізгі әдебиеттер: [1-8]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі саласындағы мемлекеттік басқару, бақылау мен қадағалау.

Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары.

Әдістеиелік нұсқаулар:

Өндірістің технологиялық мазмұны, қауіпсіздіктің техникасының ережелер, енбекті қорғау ұйымшылығы, өнеркәсіптің санитариясыны назарына алу керек

Негізгі әдебиеттер: [1-8]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Жеке еңбек келісімінің шарттары. Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі жайындағы ҚР-ның нормативті құқықты актілері. Жеке еңбек келісім шарттары. Кәсіпкер өз қаржысына зиянды жұмыс атқаратын жұмыскерлерді мезгілді медициналық қараудан өткізу керек. Әрбір жұмыс орнындағы еңбек қауіпсіздігі. Жұмыскерлердің еңбек қауіпсіздігі мен оны қорғау мәселелері бойынша сауатын ашу.

Өндірістің технологиялық мазмұны, қауіпсіздіктің техникасының ережелер, енбекті қорғау ұйымшылығы, өнеркәсіптің санитариясыны назарына алу керек

Негізгі әдебиеттер: [1-8]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Жұмыскерлердің құқықтары мен міндеттері. Жұмыс ұсынушының міндеттері мен құқықтары.

Өндірістің технологиялық мазмұны, қауіпсіздіктің техникасының ережелер, енбекті қорғау ұйымшылығы,

Негізгі әдебиеттер: [1-8]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Жұмыскерлер саны 50 адамнан аспайтын ұйымдарда еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздік талаптары. Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі саласындағы нормативтер, жұмыскерлердің денсаулығы мен өмірін сақтауға қатысты ұйымдық, техникалық, технологиялық, санитарлық-гигиеналық, физикалық және басқа да нормалар. Жұмыс орындарындағы еңбек ету жағдайына кешенді баға беру, өндірістік зақымданулардың санын азайту және өндіріс орнындағы қатерлі жағдайлардың алдын алу. Мемлекеттк бақылау нәтижелері бойынша заңды ықпал ету шараларын іске асыру.

Өндірістің технологиялық мазмұны, қауіпсіздіктің техникасының ережелер, енбекті қорғау ұйымшылығы

Негізгі әдебиеттер: [1-8]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Техносфера ошақтарына жақын орналасқан техносфера аймақтары мен табиғи аймақтар. Атмосфералық ауаның негізгі ластаушылары. Нағыз кеңінен таралған атмосфераны ластаушы токсикалық заттар. Әрбір салаға атмосфераны ластаушы заттардың құрамы тән, бұл технологиялық прцестерде және экологиялық жағдайларды қолданылатын заттардың құрамынан анықталады. Атмосфералық ауадағы қоспалардың жоғарғы концентрациясы мен миграциясы. Судың қолданылуы Ластаушылардың бөлінуі. Еліміздегі көптеген су қоймаларының ластануы. Жер қыртысының беткі қабатының бұзылуы. Өндірістік мекемелер, знергетика, байланыс және транспорт объектілері. Жарақаттаушы және зиянды факторлардың негізгі тасушылар.

Студенттерге өмір сүру қауіпсіздігін басқару ұғымын нақты ұғындыру. Ласталынған қайнарларды және адамның функционалдық мүмкіндіктеріне назар аударыңыздар.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Өндірістік қондырғының міндеттері. Жарақаттаушы және зиянды факторлардың бөлінуі. Физикалық, химиялық, биологиялық және психофизикалық факторлар. Жұмыс аймағының еңбек шартына сай жабдықтармен қамтамасыз етілуі. Нақты өндірістік шарттар.

Студенттерге өмір сүру қауіпсіздігін басқару ұғымын нақты ұғындыру. Жұмыс аймағының еңбек шартына сай жабдықтармен қамтамасыз етілуі.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Жеке және коллективті қорғау құралдары. Өндірістік апаттарды болдырмау жұмыстарының түрлері, сипаты және көлемі. Оларды орындау үшін арнайы дайындықтар.

Жұмыс аймағының еңбек шартына сай жабдықтармен қамтамасыз етілуі.

Негізгі әдебиеттер: [8-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Өмір сүру қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Өмір сүру қауіпсіздігін басқару. Еңбек және еңбекті қорғау туралы заңдылықтың еңбекті қорғауды басқарумен байланысы. Еңбекті қорғау саласындағы негізгі заңдар. Еңбекті қорғау бойынша негізгі құқықтық акттардың түрлері. Басқару жүйесінің маңызды функциясы. Еңбекті қорғауды құжаттық бақылау. Қоршаған ортаны қорғау туралы заңдылық. Қоршаған ортаны қорғауды басқару. Күтпеген жағдай бойынша қалыпты-техникалық құжаттардың басты түрі.

Өндірістік апаттарды болдырмау жұмыстардың түрлі, сипаты және көлемі жағынан әртүрлі болып табылады. Оларды орындау үшін арнайы дайындық керек, сонымен қоса қажетті машиналар, механизмдер, қондырғылар болуы керек.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Токсикалық заттардың адамдарға тікелей негативті әсері. «Смог» өте токсикалық зат. Қышқылды жаңбыр көздері. Атмосферадағы күкірт пен азоттың қосылысы. Жылудың Күннен Жерге және Жерден ғарышқа берілу процесі. Күн радиациясының негізгі бөлігі. Атмосфераның техногенді ластануы. Озон қабатын бұзушы негізгі заттар. Өндірісті аймақты құрудың табиғи ортаға әсері. Өмір сүру ортасына әсер ететін негізгі көрсеткіштердің жиынтығы.

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Қазақстан Республикасындағы еңбек қорғау мен өмір қауіпсіздігі саласындағы заңдары. Еңбекті қорғау мен өмір қауіпсіздігін қамтамасын етудің құқықтық негізіне сәйкесті заңдар мен заңды актілер. Еңбекті қорғау мен өмір қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы құқықты-техникалық құжаттар.

1. 
   Қазақстан Республикасының еңбекті қорғау туралы заңының негізгі жағдайы.
   
2. 
   Еңбекті қорғау туралы мемлекеттік құқықтық акттер.
   
3. 
   Жұмыскерлердің еңбекті қорғауға құқықтары мен кепілдіктері.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-8]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі саласындағы мемлекеттік басқару, бақылау мен қадағалау.

Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары.

Баяндамалардың тақырыптары:

1. 
   Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңының орындалуын мемлекеттік бақылау, қадағалау және басқару.
   
2. 
   Еңбекті қорғауды қоғамдық бақылау.
   
3. 
   Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі саласындағы мемлекеттік басқару.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-8]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Жеке еңбек келісімінің шарттары. Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі жайындағы ҚР-ның нормативті құқықты актілері. Кәсіпкер өз қаржысына зиянды жұмыс атқаратын жұмыскерлерді мезгілді медициналық қараудан өткізу керек. Әрбір жұмыс орнындағы еңбек қауіпсіздігі. Жұмыскерлердің еңбек қауіпсіздігі мен оны қорғау мәселелері бойынша сауатын ашу.

1. 
   Жеке еңбек келісім шарттары.
   
2. 
   Жұмыскерлерге зиянды және қауіпті еңбек шартында жұмыс істегені үшін берілетін жеңілдіктер мен көмектер.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Жұмыскерлердің құқықтары мен міндеттері. Жұмыс ұсынушының міндеттері мен құқықтары.

1. 
   Жұмыс берушінің еңбекті қорғау саласындағы міндеттері мен құқықтары.
   
2. 
   Жұмыскердің еңбекті қорғау саласындағы міндеттері мен құқықтары.
   
3. 
   Әйел адамдарың еңбегін қорғаудағы ерекшеліктер.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-10]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Жұмыскерлер саны 50 адамнан аспайтын ұйымдарда еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздік талаптары. Еңбекті қорғау мен оның қауіпсіздігі саласындағы нормативтер, жұмыскерлердің денсаулығы мен өмірін сақтауға қатысты ұйымдық, техникалық, технологиялық, санитарлық-гигиеналық, физикалық және басқа да нормалар. Жұмыс орындарындағы еңбек ету жағдайына кешенді баға беру, өндірістік зақымданулардың санын азайту және өндіріс орнындағы қатерлі жағдайлардың алдын алу. Мемлекеттк бақылау нәтижелері бойынша заңды ықпал ету шараларын іске асыру.

1. 
   Қауіпсіздік пен еңбекті қорғауды ұйымдастыру.
   
2. 
   Қауіпсіздік пен еңбекті қорғау туралы заңдардың орындалуын бақылау.
   
3. 
   Еңбек қызметі шартының классификациясы.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-8]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Техносфера ошақтарына жақын орналасқан техносфера аймақтары мен табиғи аймақтар. Атмосфералық ауаның негізгі ластаушылары. Нағыз кеңінен таралған атмосфераны ластаушы токсикалық заттар. Әрбір салаға атмосфераны ластаушы заттардың құрамы тән, бұл технологиялық прцестерде және экологиялық жағдайларды қолданылатын заттардың құрамынан анықталады. Атмосфералық ауадағы қоспалардың жоғарғы концентрациясы мен миграциясы. Судың қолданылуы Ластаушылардың бөлінуі. Еліміздегі көптеген су қоймаларының ластануы. Жер қыртысының беткі қабатының бұзылуы. Өндірістік мекемелер, знергетика, байланыс және транспорт объектілері. Жарақаттаушы және зиянды факторлардың негізгі тасушылар.

1. 
   Микроклимат көрсеткіштерінің гигиеналық ережелері.
   
2. 
   Техносферада негативті факторлардың пайда болуының себептері.
   
3. 
   Негативті жағдайлар туындаған кездегі жұмыскерлердің қате іс әрекеттерінің ролі.
   
4. 
   Негативті фактордың пайда болу құбылысының ролі.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Өндірістік қондырғының міндеттері. Жарақаттаушы және зиянды факторлардың бөлінуі. Физикалық, химиялық, биологиялық және психофизикалық факторлар. Жұмыс аймағының еңбек шартына сай жабдықтармен қамтамасыз етілуі. Нақты өндірістік шарттар.

1. 
   Техникалық жүйелерге қауіпсіздік мен экология жөнінде қойылатын жалпы талаптар.
   
2. 
   Техникалық жүйелер операторларының психофизикалық күйін бақылау.
   
3. 
   Механикалық жарақаттан сақтану.
   
4. 
   Электрлік тоққа түсіп қалудан сақтану.
   
5. 
   Вибрациядан және шуылдан сақтану.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Жеке дара және коллективтік қорғаныс құралдары. Өндірістік апаттарды болдырмау жұмыстарының түрлері, сипаты және көлемі. Оларды орындау үшін арнайы дайындықтар.

1. Дозиметрлер.

2. 
   Респираторлар.
   
3. 
   Электр қауіпсіздігі.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [8-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Өмір сүру қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Өмір сүру қауіпсіздігін басқару. Еңбек және еңбекті қорғау туралы заңдылықтың еңбекті қорғауды басқарумен байланысы. Еңбекті қорғау саласындағы негізгі заңдар. Еңбекті қорғау бойынша негізгі құқықтық акттардың түрлері. Басқару жүйесінің маңызды функциясы. Еңбекті қорғауды құжаттық бақылау. Қоршаған ортаны қорғау туралы заңдылық. Қоршаған ортаны қорғауды басқару. Күтпеген жағдай бойынша қалыпты-техникалық құжаттардың басты түрі.

1. 
   Өмір сүру қауіпсіздігін басқару.
   
2. 
   Басқару жүйесінің маңызды функциялары.
   
3. 
   Еңбекті қорғауды құжаттық бақылау.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

Токсикалық заттардың адамдарға тікелей негативті әсері. «Смог» өте токсикалық зат. Қышқылды жаңбыр көздері. Атмосферадағы күкірт пен азоттың қосылысы. Жылудың Күннен Жерге және Жерден ғарышқа берілу процесі. Күн радиациясының негізгі бөлігі. Атмосфераның техногенді ластануы. Озон қабатын бұзушы негізгі заттар. Өндірісті аймақты құрудың табиғи ортаға әсері. Өмір сүру ортасына әсер ететін негізгі көрсеткіштердің жиынтығы.

1. 
   Экономика саласының еңбекті қорғаумен қамтамасыз ету ерекшеліктері.
   
2. 
   Индивидуальды қорғау құралдары.
   
3. 
   Өмір сүру ортасының ластануында эканомиканың атқаратын ролі.
   

Жұмысты орындау әдістемесі мен қорғауға дайындық үшін ұсынылған сұрақтар дәрісте келтірілген.

Негізгі әдебиеттер: [1-14]

Қосымша әдебиеттер:[1-10]

1. Жарақат пен өндірістік ауруды зерттеу, тіркеу және оқып үйрену.

2. Өндірістік санитария мен еңбек гигиенасының тапсырмалары.

3. Жарақат профилактикасы.

4. Апат теориясы. Жеңіліс ошақтары. Осы ошақтардағы қорғау және апатты қалыптастыру жұмыстары.

5. Қауыпсыздык және еңбекті қорғау жөніндегі жұмыс берушінін құқықтары мен міндеттері

6. Еңбек шартын жасасу, өзгерту, толыктыру тәртібі

7. Еңбек шартындағы сынақ мерзімі туралы талап

8. Еңбек шарты қолданылуының басталуы

9. Еңбекті қорғау жөніндегі мемлекеттік инспектор және оның міндеттері

10. Еңбек шартының жарамсыздығы

11. Индивидуалды қорғау құралдары

12. Еңбек шартын тоқтату негіздері

13. Колективті қорғау құралдары

14. Жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзу мүмкіндектерін шектеу

15. Еңбек жағдайларын классификалау

16. Жұмыс берушінің бастамасы бойынша еңбек шартын бұзудын негіздері

21. Қондырғылар мен технологиялық процестердің қауіпсіздігін зерттеу.

1. Адам және техносфера.

2. Техникалық жүйелердің кауіптілігі.

3. Адамдарды барлық қажетті заттармен жабдықталған жұмыс орнымен қамтамасыз ету.

4. Еңбек қызметі шартының квалификациясы.

5. Жұмысқа қабілеттілік және оның динамикасы.

6. Негативті жағдай туындаған кездегі жұмыскердің дұрыс емес әрекеттерінің ролі.

2.7. Бағдарламалық және мультимедиалық қамтамасыз ету қарастырылмаған.
2.8. Өзін-өзі тексеруге арналған тесттік тапсырмалар.

1. 
   Зиянды өндірістік фактор дегеніміз бұл манаған алып келетін фактор -
   

В) еңбекке қабілеттілігінің төмендеуіне

С) еңбекке қабілеттілігінің уақытша немесе ұзаққа уақытқа төмендеуіне

D) өндірістік ауруларға

Е) ауруға және еңбек қабілеттілігінің төмендеуіне.

2. 
   Қауіпті өндірістік фактор дегеніміз бұл манаған алып келетін фактор –
   

В) өндірістік ауруларға

С) еңбекке жарамсыздыққа

D) денсаулықтың күрт нашарлауына

Е) жұмыскердің улануына.

3. 
   Еңбекті қорғау жөніндегі инспекторды кім сайлайды?
   

В) министерлік

С) қаланың немесе облыстың әкімшілігі

D) мекеменің кәсіби кеңесі немесе жұмыскерлер кеңесі

Е) қалалық немесе облыстық маслихат

4. 
   Мекемеде еңбекті қорғау жөнінде өтетін шаралардың шығындарын кімдер көтереді?
   

В) мекеменің жұмыскерлері мен жұмыс берушілері тең бөлініп

С) мемлекеттік бөлімдер

D) кәсіподақ ұйымдар

Е) жұмыс берушілер

5. 
   Жұмыскерлерді арнайы киімдермен кімдер қамтамасыз етуі керек?
   

В) жұмыс беруші

С) кәсіподақ бөлімі

D) жұмыс беруші мен жұмыскер

Е) кәсіподақ бөлімі мен жұмыс беруші

6. 
   Жеке өндірістерде қауіпсіздік және еңбекті қорғау талаптары бұзылған кезде эксплуатацияны тоқтатуға кімдер құқылы?
   

В) еңбек коллективінің кеңесі

С) кәсіподақ бөлімі мен еңбек коллективінің кеңесінің келісімі

D) еңбек жөніндегі мемлекеттік инспектор

Е) әкімшілік

7. 
   Гипертермия –
   

В) адамның тұрақты температурасын ұстап тұру үшін жылу бөлгішті басқару процесі

С) ағзаның қажетті деңгейден жоғары қызып кету күйі

D) ағзаның қайта сууы

Е) адам көзі мен терісінің күйіп қалуы

8. 
   Сәулелік аурудың негізгі белгісі
   

В) терінің локальды қабынуы

С) қандағы ақ түйіршіктердің азаюы

D) хрустальдың зақымдануы

Е) зиянды ісіктердің пайда болуы

9. 
   Шуыл мен вибрация
   

В) өндірістік улы заттардың токсикалық эффектіне әсер етпейді

С) тек жанғыш газдардың токсикалық эффектін күшейтеді

D) жалпы жағдайда токсикалық эффектті азайтады

Е) токсикалық эффект жоғары қысымда күшейеді, ал төмен температурада әлсірейді

10. 
    Ұжымның экологиялық куәлігі
    

В) өндірістің технологиясы өзгергеннен кейін бір айдан кейін түзетіледі

С) өндіріс технологиясы өзгерген кезде түзетіледі

D) өндіріс технологиясы өзгерген кезде жойылып кетеді

Е) жаңа өндірістік бөлме құру кезінде жойылып кетеді

11. 
    Темірбетонды едені бар бөлмені қандай бөлмеге жатқызамыз?
    

В) электрлік тоғына түсудің үлкен қауіптілігі бар С) электрлік тоғына түсудің ерекше қауіптілігі бар D) А, В, С жауаптары дұрыс

Е) А және В жауаптары дұрыс

12. 
    Өткізуші электрлік қондырғы үшін 36 В қоректендіруші кернеу
    

В) жұмысшылардың толық электрқауіпсіздігін қамтамасыз етеді

С) электр тоғына түсу қауіптілігін азайтады

D) қондырғы кедергісін бақылауды іске асыруға мүмкіндік береді

Е) қондырғының электрқауіпсіздігіне зерттеу жүргізбеуге мүмкіндік береді

13. 
    Нейтронды сәулеленуден қорғауға арналған материалдар мыналар болып табылады:
    

В) құрамында сутегі бар материалдар

С) атом массасы аз материалдар

D) бетон

14. 
    Термиялық күйік кезінде алғашқы көмек көрсету үшін бірінші мынаны жасау керек:
    

В) күйген жерге ас содасын себу

С) күйген жерге жабысқан киім бөліктерін алып тастау

D) терінің күйген бөлігіне тазартылған мақта қою

Е) дәрігер келгенше ешқандай шара қолданбау

15. 
    Электр қондырғыларымен жұмыс жүргізіліп жатқан кезде электротехникалық жұмысшыларды бақылаушы
    

В) белгілі-бір жұмыстың орындалуын қадағалауға құқысы жоқ

С) бақылауды басқа адамға тапсырып жұмыс орнынан кетуге құқысы бар

D) бақылауды басқа адамға тапсырып жұмыс орнынан кетуге құқысы жоқ

Е) техника қауіпсіздігі жөнінде жұмыскерлердің білімін жұмыс орнында тексеруге құқылы

16. 
    Адамның жұмыс күні бойына ең жоғары жұмысқы қабілеттілігі қай уақытта көрінеді?
    

В) екінші және үшінші жұмыс уақыты

С) төртінші жұмыс уақыты

D) жоғары дәрежелі жұмыс атқарған кезде

Е) жұмыс уақытынан тәуелсіз

17. 
    Бейбіт уақыттағы күтпеген жағдай көзі деп нені түсінеміз?
    

В) қауіпті техногенді жағдайлар

С) қауіпті табиғи құбылыстар

D) эпидемия

Е) адамдардың кеңінен таралған жұқпалы аурулары.

18. 
    Ағзаның қандай күйін клиникалық өлім деп түсінеміз?
    

В) демнің жоқ болуы

С) көз қарашығының жарыққа реакциясының жоқ болуы

D) тіршілік белгілерінің жоқ болуы

Е) өмір сүрудің сырқы белгілері жоқ, бірақ ағза клеткаларындағы зат алмасу белгілері бар болуы

19. 
    Д өртқауіптілігі категориясына мыналардың қайсысының қолданылуымен байланысты өндірістер жатады?
    

В) булану температурасы 28-61 С болатын сұйықтықтар

С) булану температурасы 61 С-дан жоғары сұйықтықтар

D) ыстық немесе ерітілген күйдегі затттар

Е) суық күйдегі жанғыш емес заттар

20. 
    Ұжымның қауіпсіздік және еңбекті қорғау қызметі не бойынша жойылуы мүмкін?
    

В) администрацияның шешімімен

С) администратор мен мемлекеттік еңбек инспекторының келісімімен

D) мемлекеттік еңбек инспекторымен