Қой шаруашылығы, қой етін, жүнін, елітірісін өндіру технологиясы

БЕКІТЕМІН

___________Бексеитов Т.К.

«_____» ____________2009ж.

Құрастырған: а/ш.ғ.к. аға оқытушы___________Теміржанова А.А.

Агротехнология кафедрасы

Қой шаруашылығы, қой етін, жүнін, елітірісін өндіру технологиясы

пәні бойынша

050802 «Зоотехния» мамандығының студенттеріне арналған

2009 ж «____»_____________№____ хаттамасы

Мемлекетіміздің нарық заманындағы өтпелі кезеңінен кейін ауыл шаруашылығы, соның ішінде қой шаруашылығының жағдайы біртіндеп қалпына келуде. Қазіргі кезде әртүрлі табиғи климаттық аймақтар үшін, жергілікті жағдайларға жақсы бейімделген және жоғары өнімділігімен сипатталатын әртүрлі қой тұқымдарының түрлері өсірілуде.Сонымен бірге таза жүн шығымын жоғарлатуда, сапалық сипаттамасын жақсартуда және қой етін өндіруді қарқынды шешуге бағытталған селекцияның жаңа алдынғы қатарлы әдістері қолданылады.

Қойлар ауыл шаруашылығының басқа мал түрлерінен табиғи жайылымда жыл бойы жайылу мүмкіндігімен ерекшеленеді. Қазақстанның ауыл шаруашылық жерлерінің айырықша ерекшелігі табиғи жайылымның көптігінде, оның жалпы көлемінің 80 %-ға жуығы барлық ауыл шаруашылық малдарына қолайлы жайылымдық қорға тиесілі. Сондықтан да қойларды өсіру республиканың кең байтақ жайылымдық аумағын тиімді пайдалану жағынан экономикалық пайдалы бағыт.

Курстық жобаларды орындау оқу үрдісінде зоотехник мамандарды дайындауда негізгі құрамдық бөлік болып табылыды. Курстық жұмыстың мақсаты – студеннттерге қойлардың экстерьерлік-конституционалдық және интерьелік ерекшеліктері, олардың өнімділігі (жүн, ет, қаракөл елітірісі, тондық және мехтық тері, сүт және құйрық майы), әртүрлі өнім бағытындағы қой тұқымдары, асылдандыру жұмыстары, қой отарларын толықтырудың техникалық негіздерімен жүн және еті, қаракөл елтірілерін өндіру технологиясы жайлы толық құнды мәлімет алады. Сонымен бірге қой шаруашылығы саласының негізгі бағыттарын, түрлі бағыттағы қой тұқымдары мен олардың аудандастырылуын, экстерьері мен конституциясының ерекшеліктерін және олардың типтерін, өнімділіктерінің негізгі көрсеткіштері мен белгілерін, өсіру әдістерін және селекциялық асылдандыру жұмыстарын, қой шаруашылығында жас төлдерді өсіру технологиясын, отанымызбен шетелдердің қой шаруашылығы өнімдерін өндіруге озық тәжірибелерін өнімділік бағытына байланысты тұқымдардың стандарттарын, өнімді қалыптастыру және сатуды есепке алу мәселелерін шешу болып табылыды. Осының нәтижесінде нақты практикалық мақсаттарды шешу үшін теориялық материалдарды,әдебиеттерді дұрыс қолдануға үйренеді.

Курстық жобалардың оқытушының студенттерге жеке тапсырмасы нәтижесінде орындалады. Студентке сұрақты толық, терең қарастыру үшін, тақырып бойынша белгілі бір зерттеулер және есептеулер жүргізу үшін алдын ала беріледі, сабақ басталғаннан кейін бірінші айда.

Студент курстық жобаны өздігінен орындау кезінде теориялық және практикалық білімін қолдана білу керек. Сонымен бірге өндірісте зоотехник ретінде жұмыс дағдысын меңгеру.

Курстық жоба «Қой шаруашылығы, қой етін, жүнін, елітірісін өндіру технологиясы» пәні бойынша тереңдету мақсатында теориялық және практикалық білімді тәжірибемен ұштастыру. Курстық жоба тақырыптарын ашу үшін зертеу нәтижесінде болған нәтижелерге көңіл бөлу керек.

Тақырыппен жұмыс мынандай бөлімдерден тұрады:

а) мақсатты анықтау және қалыптастыру;

б) курстық жоба жоспарын құрастыру;

в) зерттеудің дұрыс жүруін және әдістемесін оқу;

г) зерттеу нәтижесінде алынған қорытындыларды, қолданылған әдебиеттерді жалпылау;

д.) курстық жобаны дайындау.

Жалпы тақырып бойынша міндеттерді анықтау олардың маңызы мен алатын ролін және тақырыптың ерекшелігін ашу.

Бұл бөлімде автордың атымен қолданылғен әдебиеттерге нұсқама жасайды.Қой шаруашылығы бойынша қазіргі кездегі ғалымдардың еңбектеріне шолу жазылады. Курстық жоба тақырыбы бойынша практикалық және технологиялық үрдістерге көңіл бөлініп сипаттама беріледі. Сонымен бірге жұмыс мазмұны бойынша берілген тапсырмалар деңгейінде осыған дейін істелген зерттеу жұмыстарына шолу жасалынады.

Бұл бөлімде келесі негізгі мәселелер шешіледі:

а) шаруашылық аты, орналасқан жері, қалыптасуы, орналасқан жерінің қалаға немесе облысқа қашықтығы, ауылшаруашылық өнімдерін тапсыратын бекеттері.

б) табиғи жағдайларға сипаттама беру (климат, жауын-шашын, топырақ, өсімдіктері, рельеф, су көздері).

в) жер көлемі.

г) салалардың мамандануы және сәйкестенуі.

Негізгі бөлімге кіретіндер: мақсаты, зертеу матариалдары мен әдістемесі.

Студент жеке өзіне берілген жұмыстағы зерттеу бөлімі бойынша білуі керек қой шаруашылығы саласының негізгі бағыттарын, түрлі бағыттағы қой тұқымдары мен олардың аудандастырылуын, экстерьері мен конституциясының ерекшеліктерін және олардың типтерін, өнімділіктерінің негізгі көрсеткіштері мен белгілерін, өсіру әдістерін және селекциялық асылдандыру жұмыстарын, қой шаруашылығында жас төлдерді өсіру технологиясын, отанымызбен шетелдердің қой шаруашылығы өнімдерін өндіруге озық тәжірибелерін өнімділік бағытына байланысты тұқымдардың стандарттарын, өнімді қалыптастыру және сатуды есепке алу мәселелерін қарастырады.

Студент өз бетімен қой шаруашылығы саласының жоғары сапалы өнімдерін өндіру технологияларын құрастыруды және өндіріске енгізуді селекциялық жұмысқа қойылытын технологиялық талаптарды сақтауды қамтамасыз ете отырып жасай алуы;

- қой тұқымдарын стандарттау мақсатында сұрыптау мен жұп таңдауы;

- қазіргі уақытта бар тұқымдардың асыл тұқымдық және өнімділік қасиеттерін арттыру және жаңа жоғары өнімді қой тұқымдарын, сүлелерін, аталық іздерін шығаруды;

- қой отарларының асыл тұқымдық және шаруашылықтық алатын орындарына баға беруді, не себептен және бонитировка жүргізетінін, ұрпағының сапасы бойынша бағаланатындығын, таңдамалы малдарды сұрыптауды, стандарт шарттарына жауап бермейтін малдарды бракқа шығару, қойларды тиімді азықтандыру мен күтіп-бағуды ұйымдастыру, қой отарларын толықтыру мен төл өсірудің ілгерілмелі тәсілдерін өндіруді селекциялық асылдандыру жұмыстарының және жылдық жоспарларын жасауды және оның орындалуын ұйымдастыру, көрмелер мен қойларды көрсетуге асыл тұқымды қойларды дайындау, қол жеткізген нәтижелерге генетика-математикалық талдаулар жасау, зоотехникалық, асыл тұқымдық есеп пен белгіленген есептілікті жүргізе алуы тиіс;

- тұрақты азықтық базаны қалыптастыруға қатынасуы, қой қораларын салу мен технологиялық жабдықтарды пайдалану барысында зоогигиеналақ талаптарды сақтауды бақылып тұруын игеруі тиіс.

- өз бетімен қой қырқу технологиясын әдістерін, жүнді класқа бөлуді, қой терілерін сылу және консервілеу ережелерін, қаракөл шикізаттарын жіктеу мен стандарттауды, қой қоздату және қойды қолдан ұрықтандыру тәсілдерін ұйымдастыруын меңгеруі тиіс.
1.5 Зертеу нәтижелері және қорытынды

Студенттің өз зертеулеріне берілген тақырып бойынша жүргізілген зерттеулерге есептеу жүргізу және ет, жүн, елтірі өңдеуде, өндірудегі технологиялық үрдістердің қорытындысы.

Қорытындыларға талдау: алынған мәліметерді терең талдау және қазіргі кезде жүргізіліп жатқан зерттеулермен салыстыру.
Мысалдар

Студенттердің өз зерттеулерінің қорытындысы бойынша көмекші кестелер және сұрақтар.

Шаруашылықтың өндірістік көрсеткіштеріне қысқаша сипаттама.

ЖШС аты (шаруашылық)

1. 
   Әкімшілік-шаруашылықтың орналасқан орталығы
   
2. 
   Жол арасының ұзақтығы ( қалаға , ауданға, қайта өңдеу орталығына)
   
3. 
   Жерді пайаланудағы топырақ жамылғысы.
   
4. 
   Жерді пайдаланудың жалпы ауданы ____________
   
5. 
   Шаруашылық статусы (асыл тұқымды, берілген уақыты )
   

Бұл бөлімде студенттің жүргізген зерттеу жұмыстарының нәтижесі қорытындыланып беріледі.

Ең бірінші үкмет орындарының үкімдері келтіріледі. Содан кейін алфавитті ретпен (автор тегі) әдебиеттер келесі формада жасалынады: тегі аты жөні; жұмыс аты; шыққан жері, шыққан жылы.

Мысалы:

Кинеев М.А., и др. Животноводство Казахстана. ─ Алматы : Издательство «Molia  DOS», 2005. ─ 136 с.

Курстық жобаны мәтіні А-4 форматында, сол жағы 2,5 см, оң жағы 1см, төменгі және жоғарғы жағы 1см. Бет номірі араб цифрымен жоғары он бұрышына қойылады. Беттің абзацы 1,25 см орын қалдырылады.

Сыртқы парағы белгілі бір талаптарға сәйкес жасылынады (қосымша А) орындаушы жазылады. Сыртқы парақтан кейін аңдатпа парағы қойылады. Мәтінде кесте келтірілгенде кесте нөмірленеді. Сонымен бірге кесте аты жазылады. Курстық жобаны суретке сипаттама берілсе жақша ішіне сурет нөмірі, аты көрсетіледі.

Курстық жоба көлемі 25-30 бет. Жоба аяғында қолданылған әдебиеттер беріледі. Өз еркімен жасалынып белгілі бір талап бойынша жазылмаса жоба қабылданбайды. Мәтінде түзету болмауы керек. Орындалған курстық жоба топтың және комиссия мүшелерінің алдында қорғалады. Жоба талқыланғаннан кейін сапасы тексеріліп бағаланады. Курстық жобаны агротехнология кафедрасының мамандарының сарапшы комиссиясы алдында қорғайды. Әрбір жоба келесі критерилер бойынша бағаланады.

1 Курстық жобаны құрастырудың және безендендірудің жұмыс талаптарына сәйкес келуі.

2 Көрсеткіштік

3 Көрсеткішті материалдардын безендіру және қолдану мәдениеті.

4 Сөз мәдениеті.

5 Қауымдық қорғау мәдениеті.

6 Курстық жобаны қорғауда көрінетін білімділік.

7 Регламент немесе шектеу уақытың сақтау.

8 Автордың жеке үлесі.

9 Практикаға жақсартуды енгізу.

Курстық жұмыс қорғалғаннан кейін студенттер сынақ пен емтиханға жіберіледі.

Курстық жобаны жазғанда қағазда мынадай шеттіктер қалтырады: сол

жағында -2,5 мм; оң жағында – 1,0 мм; жоғарғы және төменгі жақтарында - 2,0 мм, кегль 14 пункті, жол аралық интервал – бірлікті.

Мәтінде абзацты 15-17мм жол басынан не қол жазбалы мәтіннің бес таңбасындай орын, не 1,25 машина жазба мәтініндей қалдырады.

Дипломдық жұмыс – құрама элементтерін «Кіріспе», «Мазмұны», «Қорытынды», «Пайдаланылған әдебиеттер тізімі», негізгі бөліктің бөлім атауы – осыларды жолдың ортасына сөз соңында нүкте қойылмайды. Аеауларда тасымал

жасамалдайды.

Пункт пен бөлікшелердің атауын абзацтан және бірінші әрпін бас, қалғанын – кіші әріппен. Атаулар соңында нүкте қойылмайды. Атаудың астын сызбайды. Егер атау бірнеше сөйлемнен тұрса, онда оларды нүктемен бөледі.

Дипломдық жұмыс құрама элементтерінің атауы арасы 2см болуы керек. Бөлікше арасы 1см.

Дипломдық жұмыстың беттерін нөмірлегенде араб цифрімен белгілеп,

бүкіл жұмысты нөмірлейді. Нөмірді оң жақ жоғарғы бұрышына нүктесіз, сызықсыз қояды.

Титуль бетін, тапсырма, мазмұны нөмірлейді. Титуль бетіне бет нөмірі қойылмайды.

Иллюстрация мен таблицалар жеке қағазда болса, ЭВМ басылғандар дипломдық жұмыстың жалпы нөміріне енгізіледі. Иллюстрация, таблица және басылымдар А-4 қағаз форматында бір рет болып есептеледі.

2.3 Иллюстрацияны толтыру

Иллюстрациялар (сызбалар, графиктер, схемалар, диаграмалар, фотолар) дипломдық жұмыстың мәтінінен кейін олар қандай ретпен аталса, солай орналастырады. Барлық иллюстрацияда меңзеулер болуы керек.

Қажет кезінде иллюстрациялардың атауы болады және түсініктеме болады.

«Сурет» деген сөз және атауы түсініктемеден кейін былай орналасады: «Сурет 14 –Прибор бөлшегі ».

Егер дипломдық жұмыста бір ғана иллюстрация болса, оны былай белгілейді: «Сурет-1».
2.4 Мәтіндік бөлімді құрастыру

Жалпы дипломдық жұмысты бірнеше бөлімге, бөлікшеге, пунктке бөледі.

Бөлімдер араб цифрімен нүктесіз, сызықшасыз реттік нөмірі болады. Және абзацпен жазады. Бөлімдер бірнеше бөлікшеден, пунктерден тұрады. Мысалы:1,2,3, т.с.с.

Дипломдық жұмыстың – бөлікшелер нөмірі бөлім бойында ғана болады. Бөлікше нөмірі – бөлім нөмірінен нүкте арқылы бөлінеді. Нөмер соңында нүкте қойылмайды. Мысалы: «1.2».

Атаулары бөлімнің, бөлікше мазмұнын көрсетеді.

Дипломдық жұмыстың бөлімдерін жаңа беттен бастайды.

дипломдық жұмыстың мәтіні қысқа, анық, әр түрлі ауытқусыз болады. Мәтінді мазмұндағандағы талапқа мына сөздер «міндетті», «қажет», «тиісті» және оның баламалары болады.

Дипломдық жұмыста ғылыми-техникалық терминдер, белгілеулер анықтамалар – стандартқа сәйкес қолданылады, ал егер олар болмаса ғылыми-техникалық әдебиеттерде жалпы қолданылатындар болады.

Дипломдық жұмыстың мәтітінде болмауы керек:

1. 
   белгілі түсінікке әр түрлі ғылыми-техникалық терминдер не мазмұны жақындарын қолдану;
   
2. 
   орфографиялық ережесінің рұқсат ететін түрінен басқа сөздерді қысқартуға
   

Егер дипломдық жұмыс сандық шамалардың бір физикалық шама бірлігімен диапозоны берілсе, белгілеуді соңғы сандық шама диапозоннан кейін көрсетеді. Мысалы:

1. 
   1-ден 5мм-ге дейін;
   
2. 
   10-нан 100кг-ға дейін;
   

Кестены – көрнекілік жақсы болу үшін, ыңғайлы, көрсеткішті салыстырғанда қолданады. Әр кестеде мазмұнды атау болады, оны строгий әріппен орындайды және бір жолға сиғызады, кесте 8 сөзінен кейін деорис арқылы.

Атауы қысқа және кесте мазмұнын білдіру керек. таблица графаларының атауын кіші әріппен, ал атаушаны – жазба әріппен, егер атаумен бірге сөйлем құраса. Атау мен атаушада тыныс белгілері қойылмайды. Атауды жекеше түрде көрсетеді. Атау гарфаларын параллель жолға жазады. Қажет кезінде перпендикуляр түрде жазады.

Атаушалар жеек мағналы, кіші әріппен жазады.

Кесте сол, оң және төменгі жақтарынан сызықпен шектейді.

Атауды боковик пен графаны диагональ сызықпен бөлуге болмайды. Боковиктің басы толық жуан сызықпен бөлінеді, басқа бөлігінен. Мысалы,

Кесте - ______________________________________________

Номер

Басы Графа атауы

Графа атаушасы

Жолдар (горизонталь)

Боковик Графа (колонна)

Бралық кесте, егер дипломдық жұмыс біреуден көп болса, оларды бөлім көлемінде араб цифірімен нөмірлейді. Кесте номері – бөлім нөмірінен және кестеның реттік нөірінен тұрады, нүкте арқылы бөлінген. Кесте 2,1 (1-ші кестеде 2-ші бөлімнің).

Егер құжатта бір кесте болса, оған нөмер берілмейді және «кесте» сөзін жазбайды.

Барлық кестеде мәтінде меңзеу (ссылки) болады, бұнда кесте сөзі мәтінде толық жазылады, егер кестеде нөмер болмаса және қысқартады – егер нөмер, мысалы: «... кесте 1.1».

2.7. Меңзеу

Дипломдық жұмыста меңзеу стандартқа рұқсат етіледі, олар түгел, бір мазмұнды тиісті талаптарды анықтайды, құжаты қолдануға оңай болады.

1. 
   Жүнді класировкалауды ұйымдастыру
   

б) классировкаланған жүнді уақытша сақтау орнының өшемін есептеу

в) престеуге арналған орынның аумаған есептеу

2. Қойды қырқуға арналған 24 қырқу агргатын есептеу .

а) агрегат қуаттылығы (қырқу аппараты)

б) қой қырқу аппаратының малды қырқудағы деңгейі

в) күндізігі жалпы қой қырықу

г) бір қырқымға шақталған орташа көрсеткіш

3. Қойды қырқуға арналған 12 қырқу агргатын есептеу.

а) агрегат қуаттылығы (қырқу аппараты)

б) қой қырқу аппаратының малды қырқудағы деңгейі

в) күндізігі жалпы қой қырықу

г) бір қырқымға шақталған орташа көрсеткіш
4. 1000 бас қойға бордақылыу жұмысы

а) Есептеу берілімдері: бір басқа шаққандағы қораның орнының квадратурасына есептеу жүргізіу, қорадағы және жайылымдағы малдардың тұратын қорасына есептеу. (2мкв).

б) рационды есептеу (азықтық бірлік)

в) бордақылау ұзақтығы. (күндер)

г) қоздау кезіндегі азыаққа есептеу (бір басқа шаққанда)
5. Бордақылау қоралары ( 20 басқа ).

а) Қыстық және ерте көктемдік.

б) Азықты тарату жүйесі
6. Бордақылау қоралары ( 40 басқа ).

а) Қыстық және ерте көктемдік.

б) Азықты тарату жүйесі
7) Бордақылауға және жайылуға арналған алаңның есебі

а) жайылым өнімділігі

б) өсімдіктердің құнарлылық бағасы т.б.
8) Қоздауды ұйымдастыру технологичсы

а) қыстық және ерте көктемгі қозы қора

б) сакман топтарының бастарына есептеу жүргізу.

9. 
   Қойдың сою бекетін ұйымдастыру.
   

б) ет өнімдерін сақтауға арналған орындардың аумаған есептеу (ұша, теріні консервілеу және санитарлық тазалау жұмыстар).

а) қойларды ұрықтандаратын орынның есептеуі.

а) қойларды ұрықтандаратын орынның есептеуі.

12) Саулықтарға қолдан ұрықтандыру бекетінің есебі (30 басқа шаққанда).

а) қойларды ұрықтандаратын орынның есептеуі.

1. Васильев Н.А., Цемотин В.К., Овцеводство, технология производства шерсти и баранины. М, Агропромиздат, 1990.

2.Николаев А.И., Ерохин М.А. Овцеводство. М: Колос, 1987.

3.Медеуубеков К.У. Справочник овцевода. Алматы.Кайнар. 1990.

4.Рахимжанов Ж.А., Сабенов К.С., Кусаинов А.К. Новые породы и типы овец и коз Казахстана. Учебное пособие. Алматы. 1997.

5.Кусаинов А.К., Нуров И.А. Справочник по овцеводству. Алматы: Кайнар, 1992.

Мазмұны

Кіріспе ...................................................................................................3

2 Курстық жұмысты дайындау талаптары..........................................9

3 Курстық жұмыс тақырыптары..........................................................10

Әдебиеттер.............................................................................................11

Қосымшалар...........................................................................................12

Қөсымша А

()
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министірлігі

С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Агротехнология факультеті

Агротехнология кафедрасы

КУРСТЫҚ ЖОБА Тұсніктеме хат

КЖ. ХХХХХХ. ХХ-ХХ. ХХ. ХХ. ТХ

Пән бойынша______________________________________________

Тақырып___________________________________________________

______________________________________________________________________

______________ (баға) Комиссия мүшелері _____________________________ (лауазымы, ғылыми дәрежесі) _____________________________ (аті,жоні) _____________ ______________ қүн) (дата) Қалыпбақылаушы _____________________________ (лауазымыь, ғылыми дәрежесі) _____________________________ (аті,жоні) _____________ ______________ (қолы) (қүн)

Жетекші _____________________________ (длауазымы, ученая степень) _____________________________ (аті,жоні) ______________ _____________ (қүн) (қолы) Студент _____________________________ (аті,жоні) ______________ ___________ (қолы ) қүн) _____________________________ (группа)

200__

жүктеу 486,14 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: