ОәК. 042-14-2-06. 01. 20. 04 /03-2013 поәк оқытушыға арналған

жүктеу 28,79 Mb.

бет	263/308
Дата	20.02.2018
өлшемі	28,79 Mb.
	#10256
түрі	Жұмыс бағдарламасы

1 ... 259 260 261 262 263 264 265 266 ... 308

R шағылу мен D өткізу коэффициенттерін энергиялары бойынша бағалау үшін толқынның интенсивтілігінің оның амплитудасының квадратына тура пропорционал тұжырымын қолданамыз. Сонда потенциалды бөгеттен шағылу коэффициенті мынаған тең:

(3.5.2.8)

Осыған ұқсас өткізу коэффициенті немесе потенциалдық бөгеттің мөлдірлік коэффициенті мына түрде жазылады:

(3.5.2.9)

мұндағы n= λ₂/λ₁- оптикалық мағыналы толқынның сыну коэффициенті, ал λ₂ мән λ₁- II және I аумағындағы толқын ұзындығықтары. (3.5.2.8) және (3.5.2.9) формулаларындағы ψ₁және ψ₂ комплексті функциялар болғандықтан сәйкес амплитудаларының модульдарының квадраттары алынған. Сондай-ақ, энергияның сақталу заңына байланысты мына қатынас орындалуы қажет

(3.5.2.9)

Классикалық механика бойынша егер бөлшектің энергиясы

бөгет биіктігінен кіші болса, онда ол потенциалдық бөгет арқылы өте алмауы керек.

Микробөлшектердің қозғалысын квантомеханикалық тұрғыдан сипаттағанда, бөлшектің потенциалдық бөгетке өтіп, оның ең үлкен тереңдігіне дейін енуінің ықтималдылығы бар, яғни D мөлдірлік коэффициенті нөлге тең болмайды.

Енді жоғары потенциалды бөгетті қарастырайық

. Бұл жағдайда II аумақ үшін толқындық сан жалған шама болады:

(3.5.2.10)

Осы жағдайда (3.5.2.7) толқынды функциясы экспоненциалды кемиді

(3.5.2.11)

Бірақ та φ₂–дің квадраты бөлшектің потенциалдық бөгеттен өту ықтималдылығының мәнін анықтайды. Бұл ықтималдық 0-ге тең емес, ол қандай-да бір шекті мәнге ие.

Жоғары бөгет жағдайында (3.5.2.11)-ді ескергенде, қалыңдығы d потенциалды бөгеттің мөлдірлік коэффициенті мына теңдік арқылы анықталады

(3.5.2.12)

мұндағы D₀- пропорционалдық коэффициент, шамасы жағынан бірге жуық.

(3.5.2.12) теңдігінен көрінгендей, бөгеттің мөлдірлік коэффициенті бөгеттің қалыңдығының артуына байланысты экспоненциалды заң бойынша азаяды.

Осы айтылғандарды негізге ала отырып, мынандай қорытынды жасауға болады: кванттық механикада потенциалдық бөгет арқылы энергиялары бөгет биіктігінен аз микробөлшектер де өтуі мүмкін.

Бөлшектер бөгет арқылы өткен кезде туннельдік өту нәтижесінде энергия өзгері болмайды. Бұл құбылыс туннельдік эффект атауына ие болды. Физика мен электроникада туннельді эффект үлкен роль атқарады. Сонымен қатар, туннелдік эффект негізінде радиоактивті α - ыдыраудың теориясы құрылған. Электроникада электрондардың туннельдік өтуі бойынша көптеген құбылыстар түсіндіріледі: қатты денелерде электрлік өрістің әсерінен электрондар эммисиясы; токтың жұқа диэлектрлік пленкалардан өтуі; электронды- кемтіктік өту кезіндегі тесілуі т.б..

жүктеу 28,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 259 260 261 262 263 264 265 266 ... 308