Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы

Тақырып бойынша қажетті материалдарды дәптерге конспект ретінде жазып отыру.

2. Оттегі қүрамдастарға қандай дезинфекциялаушы қүралдар жатады?

1) хлорамин

2) сутектің асқын тотығы

3) жасыл бриллианттың ерітіндісі

4) сулема ерітіндісі

5) калий перманганатының ерітіндісі 6)йод

Жауаптардың дүрыс комбинациясын таңдаңыз:

А) 3,5,6

Б) 1,4,5

В) 1,2,5

Г) 2,5

3. Хирургтың операция алдында қолын жууға қандай дезинфекциялаушы күралдар қолданылады?

1) калий перманганатының ерітіндісі

2) сулема ерітіндісі

3)диоцид

4) хлоргексидин биглюконаттың 0,5%-тік спиртгік ерітіндісі

5) сутектің асқын тотығы

6) қүмырска үсті кышқылының ерітіндісі (первомур)

7) фурацилин

Жауаптардың дүрыс комбинациясын таңдаңыз:

А) 2,4,6

Б) 3,4,6

В) 1,6,7

Г) 2,5,6

Д) 3,6,7

4. Дезинфекция әдістерін атаңыз?

1) термиялык әдіс

2) химиялық әдіс

3) механикалық әдіс

4) биологиялық әдіс

5) консервативті әдіс

6) физикалық әдіс

Жауаптардың дүрыс комбинациясын таңдаңыз:

А) 1,2,6

Б) 2,3,6

В) 2,4,6

Г) 1,3,5

Д) 2,3,5

6. Ошақты дезинфекцияның түрлерін атаңыз?

1) бастапқы

2) ағымды

3) негізгі

4)генеральді

5) қорытынды

Жауаптардың дүрыс комбинациясын таңдаңыз:

А)2,5

Б)3,4

Г) 1,4

7. Аурудың төсек-орын жабдықтарын дезинфекциялау калай аталады (матрац, жастық, жамылғыш) ?

1) қайнатумен жуатын үйде жуу

2) камераларда пароформалинді және пароауалы әдістермен

3) 2% хлорамин ерітіндісінде сулау

4) кварцтау

5) кейінгі кептірумен үрып-соғу

8. Аурудың төсектік және денелік киімдерін дезинфекциялау қалай жүзеге асырылады?

1) камераларда пароформалинді және пароауалы әдістермен

2) 2% хлорамин ерітіндісінде сулау

3) жуатын ерітіндіде сулау

4) кварцтау

5) қайнатумен жуатын үйде жуу

9. Аурухана ішілік инфекцияны профилактикалау мақсатымен бөлімшеде күнде жүргізілетін дезинфекция ______аталады.

10. Сәйкестікті табыңыз:

1) дезинфекцияның механикалық әдісі

2) дезинфекцияның физикалық әдісі

а) қайнату

6) едендерді жуу

в) буды қолдану

г) киімдерді жуу

д) палаталарды кварцтау

11. Дезинсекция дегеніміз не?

1)зиянды шыбын - шіркей, күрт – құмырсқаларды жою

2) инфекцияны жою

3) ауруды санитарлық өңдеу

4) гигиеналық шаралар

5) микробтарды жою

1. Инфекциялык аурумен ауырған науқас стационардан шығарылды. Палатада қорытынды дезинфекцияны қалай жүргізу керек? Аурудың төсек-орын жабдықтарын калай дезинфекциялау керек?

2. Медбике палатаны тазалады, шаңды сүртті, аурудың төсек-орнын қағып жинады. Медбике пайдаланған дезинфекция түрін және әдісін атаңыз?
12. Сабақты қорытындылау. 4 мин (2%)

Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады.

Н -1, 2 - бөлім , 154 – 173 бет

1. 
   Сабақтың тақырыбы: Жаңа және шала туған балалар, 1 жасқа дейінгі балалар палаталарында, жұқпалы аурулар бокстарында тазарту түрлерін жүргізу, олардың реттілігі.
   
2. 
   Сағат саны: 4 (180 мин - 100%)
   
3. 
   Сабақ түрі: практикалық
   
4. 
   Сабақтың мақсаты:
   

5. 
   Материалды-техникалық жабдықталуы:
   

1. «Мейірбике ісінің негіздері» Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.

2. «Мейірбике ісі негіздері» пәні бойынша мейірбикелік технологиялар стандарттарының жинағы. М.Ш.Нурманова., Ж.Т.Матакова., Э.Т.Беискулова –Қарағанды,2012.

3. «Науқас адамдарды жалпы күту» Санов С.- Қарағанды,2013

1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, ҚұспановаА.Р, Ахметова К.А.-Көкшетау, 2006.

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  
• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті.
  

• 
  Бөлмелерді жинастыру реті
  
• 
  Құрамында хлоры бар дезинфекциялаушы заттарды дайындау ережесі
  
• 
  Процедуралық және интенсивті терапиялық кабинеттердегі санитарлы – эпидемияға қарсы тәртіп
  

Жоспар:

• 
  Балалар бөлімшесінің бокстары
  
• 
  Балалар емханасы
  
• 
  Емханада жүргізілетін құжаттар
  
• 
  Балалар емханасында жүргізілетін санитарлы ағарту жұмыстары
  

Орта буын медицина кызметкерлерінің жүмыс орны өзі жұмыс істейтін палаталардың қасына орналасуы керек. Ауру балаға керек жарақтың барлығы постыда болуы тиіс. Посты палаталар арасында, коридорда ұйымдастырылады. Постыда дэрі-дэрмек, құрал-саймандар сақталатын шкаф болады. Ауру тарихын сактайтын жэшікшелер, стол үстінде электр шамы мен телефон болуы қажет.

Әрбір дербес бокс эдетте төмендегі жайлардан тұрады: Бокстық ауыз үй (тамбурлы дэліз); палата немесе байқау бөлмесі (бүл жерде бала барлық даралау уақыт бойы болады); ыссы жэне салқын су жүйесі, раковинасы жэне унитазы; қызметкерлерге арналған шлюз.

Науқастарға бокстан ішкі дэлізге шығуға қатаңтиым салынады. Медицина қызметкерлері шлюзге ішкі дэлізден кіреді де, сыртқы есігін тығыздап жабады, қолын жуады, қажет болса екінші халат, бас киім киеді, содан кейін ғана бала жатқан жайға кіреді. Шығарда осы қимыл керісінше жүйелі түрде орындалады. Жұқпалы аурудың таралуының алдын алу үшін, дэлізден кіретін шлюздің есігін ашқанда, шлюзден бала жаткан жайға кіретін есік тығыз жабық болуын қадағалау керек. Тағамдар ауруға сол үшін жасалган терезе арқылы беріледі.

Егер бокстажел шешекпен (қарамықпен) ауыратын бала жатса, оңашалау өте қатал сақталуы керек. Ішкі шлюздің бөлімше дэлізіне ашылатын есігін тас қылып бітеп, әйнегін қағазбен жапсырып тастайды. Қызметкерлер көшедегі есік арқылы қатысадыА

Емханада балаларды балалар дэрігерлері (педиатрлар) жэне басқа маман дэрігерлер қабылдайды. Сонымен қатар, емханада лабораториялық, рентген жэне басқа түрлі тексерулер жүргізіледі. Алғашқы ауырған балаларға, оның ішінде эсіресе, қызуы жоғары жэне жүқпалы ауру екендігіне күдік бар ауруларды емхананың дэрігерлері мен орта буын қызметкерлері медициналық көмекпен үйінде қамтамасыз етеді. Жазылгасын немесе хал-жағдайы жақсарғасын, балалар дәрігерге емханаға келіп көрінеді. Сонымен катар, емханада cay балалар тұрақты бақылауға алынады. Дэрігерлер мен мейірбикелер сау балаларды бір жасқа дейін ай сайын, содан кейін үш айда бір рет, ал үш жастан асқасын -жылына бір рет тексеруден өткізеді. Бұндай бақылаудың негізгі мақсаты -аурудың алдын алу болып табылады. Дэрігерлер мен орта буын медицина қызметкерлері ата-аналарға балаларды тэрбиелеу, тамақтандыру жэне күтім жасау мэселелері жөнінде кеңес береді.

Ал, барлық балалар диспансерлік есепте түрады да, жүйелі түрде педиатрлармен жэне басқа маман дәрігерлермен тексеріліп түрады. Көптеген балалар ауруханаларында орталандырылған тәулік бойы көрсетілетін жедел көмек жүмыстары үйымдастырылған.

Балалар поликлиникасында (емханасында) негізгі педиатриялық бөлімшелер, мамандандырылған кабинеттер, яғни, қүлақ, тамақ, мұрын ауруларының маманы (оториноларинголог), офтальмолог (көз ауруларының маманы), невропатолог (нерв жүйелерінің ауруларының маманы), ортопед (дене мүшелерінің кемтігін емдейтін маман), травматолог (сынықтарды емдейтін маман), хирург (хирургиялық ауруларды емдейтін маман), стоматолог (ауыз куысының ауруларын емдейтін маман), кардиолог (жүрек ауруларының маманы), эндокринолог (ішкі секреция бездері ауруларының маманы) жэне т. б. қызмет істейді. Сонымен катар, диагностикалық кабинеттер, физиотерапиялық жэне емдік дене тэрбиесі кабинеттері, емшек сүтін жинақтау бекеті болуга тиісті.

Әрбір емханада алдын ала егу, емдік егу жэне басқа емдеу шаралары орындалатын процедуралық кабинет жүмыс істейді.

Емханада жүргізілетін негізгі іс қагаздары «Балалардың даму тарихы» болып табылады. Тарихтар тіркеу бөлімінде (регистратурада) сақталады (қазіргі уақытта балалардың даму тарихы ата-аналарына таратып беріледі). Балаларды қабылдауды дұрыс ұйымдастыру осы бөлімнің жүмысына байланысты. Тіркеу бөліміне жұмыс істеуге жэне есеп-статистикалық жұмыс жүргізу үшін кіші жэне орта буын медицина қызметкерлері қатыстырылады.

Балалар емханасында кең түрде санитарлық ағарту жүмысы жүргізіледі. Ата-аналарға аурулардың алдын алудың ережелерін үйретеді. Жас нэрестелерді бақылауға (патронажға) шын ілтипатпен көңіл бөлінеді. Бүл жүмыстарға дэрігерлер жэне орта медицина қызметкерлері үлкен белсенділікпен қатынасады. Егу күнтізбегіне сәйкес егу жұмыстарын жүргізеді.

10. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы: 62 мин (35%)

Тақырып бойынша қажетті материалдарды дәптерге конспект ретінде жазып отыру.

1. 
   Мейірбикелік процеске кірмейтін кезеңдер:
   

В) жағдайды бағалау

С) пациент туралы мәліметтер

Д) антропометрия туралы мәліметтер

Е) физикалды және перкуторлы мәліметтерді бағалау

2. «Мейірбикелік диагностика» түсінігіне кірмейді:

А) пациент денсаулығының ауытқушылықтарын анықтау

В) науқасқа күтім әдісін анықтау

С) маңызды мәселелерді анықтау

Д) күтім жоспарын және емдеу мерзімдерін орындау

Е) ем тағайындау

3. 2-3 айдан 5-6 айға дейінгі баланы тәулігіне тағамдандыру саны:

А) 3-4

В) 6-7

Д) 10-12

4. Аурудың төсек-орын жабдықтарын дезинфекциялау калай аталады (матрац, жастық,

жамылғыш) ?

А) қайнатумен жуатын үйде жуу

В) камераларда пароформалинді және пароауалы әдістермен

С) 2% хлорамин ерітіндісінде сулау

Д) кварцтау

Е) кейінгі кептірумен үрып-соғу

5. Аурудың төсектік және денелік киімдерін дезинфекциялау қалай жүзеге

асырылады?

А) камераларда пароформалинді және пароауалы әдістермен

В) 2% хлорамин ерітіндісінде сулау

С) жуатын ерітіндіде сулау

Д) кварцтау

Е) қайнатумен жуатын үйде жуу

6. Дезинсекция дегеніміз не?

А)зиянды шыбын - шіркей, күрт – құмырсқаларды жою

В) инфекцияны жою

С) ауруды санитарлық өңдеу

Д) гигиеналық шаралар

Е) микробтарды жою
Ситуациялык есептер.

1. Аспаптарды зарарсыздандыру алдындағы ендеуде фенолфтолейнді сына алғанда аспаптар кызыл түске боялды. Осы кездегі сіздің тактикаңыз?

2. Оптикалық жүйесі бар аспап пароформалинді камерада 8 сағат бойы зарарсыздандырылды. Бүл аспаппен ауруды тексеруге болады ма?

12. Сабақты қорытындылау. 4 мин (2%)

Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады.

Н-1,2-бөлім,154–173бет

• 
  оқыту: Оқушыларды медициналық мекемелеріндегі қойылатын санитарлы эпидемияға қарсы шаралармен және залалсыздандыру түрлерімен таныстыру.
  
• 
  тәрбиелік: Оқушыларды медициналық ұйымдардарға қойылатын санитарлы эпидемияға қарсы шаралардың заңдылықтарын ұстануға тәрбиелеу.
  
• 
  дамыту: Оқушыларда медициналық мекемелеріндегі қойылатын санитарлы эпидемияға қарсы шараларды ұйымдастыру қабілеттілігін дамыту.
  

1. «Мейірбике ісінің негіздері» Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.

2. «Мейірбике ісі негіздері» пәні бойынша мейірбикелік технологиялар стандарттарының жинағы. М.Ш.Нурманова., Ж.Т.Матакова., Э.Т.Беискулова –Қарағанды,2012.

3. «Науқас адамдарды жалпы күту» Санов С.- Қарағанды,2013

1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, ҚұспановаА

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  
• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті.
  

8. 
   Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 28 мин (15%)
   

• 
  Балалар бөлімшесінің бокстары
  
• 
  Балалар емханасы
  
• 
  Емханада жүргізілетін құжаттар
  
• 
  Балалар емханасында жүргізілетін санитарлы ағарту жұмыстары
  

Жоспар:

• 
  Санитарлык эпидемиялогияға карсы тәртіп дегеніміз
  
• 
  Емдеу бөлімінің емдік сақтандыру тәртібі
  
• 
  Залалсыздандыру туралы түсінік
  
• 
  Залалсыздандыруды өткізу шарттары
  

Емдеу сауыктыру мекемелерінің эпидемиялык тәртібі онын бағытына карай анықталады.

Санитарлык профилактикалык іс - шаралардың жиынтығын ұйымдастыру мен жүзеге асыру жауапкершілігі емдеу сауықтыру мекемесінің бас дәрігеріне, бас мейірбикеге (акушер, фельшер) және бөліміндегі аға мейірбикеге (акушер, фельдшер)жүктеледі.

Емдеу сауықтыру мекемесіндегі санитарлық эпидемиялогияға қарсы тәртіпті қамтамасыз ететін іс - шаралардың бірі дезинфекция.

Ауруханаға түскен пациент өзінің күнделікті өмір ырғағынан айырылып, жакын адамдардан алшақтап, күнделікті жұмысынан тыс калып, коркыныш сезімдер, үрей пайда болып мазасы кетеді. Кейбір жағдайда мінезіне байланысты депрессия, невроз пайда болады.

Сондықтан бөлімшедегі тәртіпті ұйымдастыруда пациенттердің жеке касиеттерін ескеріп отыру керек: пациенттерге палаталарға жекелік касиеттері және ауруына карай колайлы микроклимат жасау.

Бұл емдеу және сактандыру шаралары емделушілердің күші мен саналарына тыныштык беруге арналады, келесі тәртіптен тұрады:

1. Емделушінің психикасын сақтандыру тәртібін камтамасыздандыру;

2. Ішкі күн тәртібі ережесін катаң сактау;

3. Қозғалыс белсенділігінің тиімді тәртібін камтамасыздандыру. Бөлімде тыныштыкты сактау керек, акырын сөйлесу керек,

емделушілерге радио және теледидарды қатты қоюға рұксат берілмейді, кіші медициналык кызметкерлер бөлмелерді жинау барысында, күндізгі және кешкі демалыс уақытындағы тыныштыкты бұзбауы керек. Емделушілерден бөлімдегі күн тәртібінің сакталуына талап ету керек. Медицина кызметкерлерінің негізгі кағидасы медициналык этика мен деонтологияны сактау.

Пациентке айткан сөздің оның денсаулығының жақсаруының үмітін тудыратынын әрқашанда естен шығармау керек. Пациенттер үшін тұрмыстық қалыпты,мәдени көңіл көтеру жұмыстарын ұйымдастыруға (әңгімелесу,әдебиеттер оқу, кино көру) көп көңіл бөлу.

Бөлмелерді жақсы жарықтандыру-әсіресе кешкі уакытта көз жанарына катты әсер етпейтіндей болуы керек.

Бөлме температурасы -18-20°С, бөлмені үнемі желдетіп отыру, салкын кезде жылы көрпе таратып отыру.
Залалсыздандыру дегеніміз бұл - аспаптарда, таңу материалдарында микроағзалар мен олардыц спораларын толық жою болып табылады.

Науқасты күту және емдеу кезінде қолданылатын кез келген заттар толық дезинфекцияланбаса, басқа адамдарға ауру жұқтыра алады. Жеткіліксіз залалсыздандырылған аспаптарды қолдануы сарысу, гепатит, ЖИТС, стафилококк және басқа инфекцияларды дамыта алады.

Біздің елде "Медицинаға белгіленген өнімдерін дезинфекциялау және залалсыздандыру" тараулын стандарты енгізілді (42-21-2-85 ГОСТ). Осы стандарттан дезинфекциялау мен залалсыздандырудың әдістері, дәрілері мен тәртіптері белгіленді.

Қазіргі емдеу мекемелерінде орталықтандырылған залалсыздандыру бөлімшелер (ОЗБ) ұйымдастырылды. ОЗБ-да ашық түрде медициналық өнімдерін залалсыздандыруға болмайды. Ашық түрде құрғак ауа шкафында залалсыздандыруға болады.

Вирусты гепатитпен (Боткин ауруы) ауырған науқастарға процедуралык кабинетте барлық шприцтер мен инелерден бөлек алдын-ала залалсыздандырылған тазарту және залалсыздандырудан өткен жеке шприцтер мен инелер беріледі. Процедуралық кабинетте бөлімшедегі вирусты гепатитпен ауырған науқастардың тізімі болу керек.

Майлы (жирный) шприцтер мен инелерге крафт-пакеттер арналады. Майлы ерітінділерді енгізуге арналған шприцтерді басқа шприцтермен араластырмайды. ОЗБ-ға залалсыздандыруға тапсырғанда процедуралық мейірбике майлы шприцтері бар орағыштарды белгілейді, себебі олар бөлек салынады.

Барлық катетерлер мен сүңгілер залалсыздандырылады, бірақ ЖИТС-тің нұсқауларына байланысты орталықтандырылған. Залалсыздандырудың алдында алдын-ала залалсыздырылған тазартудың алғашқы үш кезеңі өткізіледі.

Зақым келтіре алатын және шприцті кабықпен қатынаста болатын медициналық аспаптарды пайдалану процесінде олардың жеке түрлері және егу препараттары қанмен, жарамен катынаста болатын барлық өнімдер залалсыздандырылады.

Алдын-ала залалсыздандырылған тазартудан кейін залалсыздандыру өткізіледі.

алалсыздандыруды өткізу шарттары

Залалсыздандыруды фильтрлі, не фильтрсіз қорапшада, бөз, пергамент немесе дымқылдыкты өткізбейтін қапшықты қағаздан жасалған қорапшада, Е маркалы автоматтарда бұйымдар орағыштарға арналған кағаз қорапшада, ОКМВ - 120 маркалы темір бұйымдарға арналған орағышты қағазда, екі қабатты тығыздалған қағаздан жасалынған екі қабатты жұмсак орағышта өткізеді.

Қолданылатын жабдықтау: бу стерилизаторы

Сапаның бақылауы бензой қышқылының көмегімен тексеріледі: бу стерилизатор ішіне 132° температура, 2 атм қысымын-да 20 минуттың ішінде балқитын бензой кышқылының кристалдарымен шишаға салынады.

Орағыш түрлері:

а) крафт-пакет.
10. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы: 62 мин (35%)

Тақырып бойынша қажетті материалдарды дәптерге конспект ретінде жазып отыру.

1) ыстық жуатын ерітіндіде 15 минут бойы сулау

2) ағын судың астында жуу

3) ыстық ауамен қүрғату шкафында кептіру

4) ағын судың астында жуып, дистиллденген суда жуу

5) мата-дәкерлі тампонның көмегімен аспаптарды жуатын ерітіндіде жуу.

6) аспаптарды 3% хлорамин ерітіндісінде дезинфекциялау

2. Аспаптарды зарарсыздандыруда зарарсыздандырудың қандай тәртібін қолданады (температура, уақыт, қысым):

1) құрғақ шкафта

2) автоклавта

Сәйкестікті табыңыз

1) температура 120 С

2) температура 132 С

3) температура 160 С

4) температура 180 С

5) қысым 1,1 АТМ

6) қысым 2 АТМ

7) уақыт 20 мин

8) уақыт 45 мин

9) уақыт 60 мин

10) уақыт 120 мин

3. Кесетін аспаптарды қалай зарарсыздандырады?

1) автоклавта

2) қүрғақ шкафта

3) 96% этил спиртіне 2 сағат салып қояды

4)1 сағат бойы кайнатады

5) дезинфекциялы камерада

4.Қолданылған қолғаптарды зарарсыздандыру кезіндегі зарарсыздандыру тізбегін анықтаңыз?

1) талькпен ішін және сыртын толтырады

2) автоклавта зарарсыздандырады

3) дәкерлі қағазбен орайды

4) кептіреді

5) 2% хлорамин ерітіндісінде 2 сағат бойы жарарсыздандырады

6) ағынды судың астында жуады

5. Оптикалық жүйесі бар аспаптарды қалай зарарсыздандырады?

1) автоклавта

2) пароформалинді камерада 48 сағат

3) құрғақ шкафта

4) 2 сағат қайнатады

5) күйдіреді

6) таза формалинде

Жауаптардың дұрыс комбинациясын таңцаңыз:

А) 4,5

Б)1,2,6

Г) 2,6

6. Аспаптардағы канның ізін анықтайды

1) индикатормен

2) баканализбен

3) бензидинді сынамен

4) фенолфтолейнді сынамен

7. Аспаптарда жуғыш заттардың қалғанын анықтайды

1) индикатормен

2) баканализбен

3) бензидинді сынамен

4) фенолфтолейнді сынамен

8. Манипуляциядан кейінгі аспаптарды ендеудегі бірінші этап?

1) ағын сумен жуу

2) 3% хлорамин ерітіндісінде салып кою

9. Бұйымдарды химиялык әдіспен зарарсыздандыруда мына ерітіндіден басқасының барлығы қолданылады:

1) 3% сутектің асқын тотығы

2) 6% сутектің асқын тотығы

3) дезоксон-1

4) хлоргексидин

5) 96% этил спирті

10. Шприцтерді, аспаптарды зарарсыздандыру алдындағы евдеудің бірінші этапы болып табылады:

1) ағын сумен жуу

2) «Биолот» еретіндісінде сулау

3) 1% хлорамин ерітіндісінде сулау

4) 3% хлорамин ерітіндісінде сулау