Өңдеу Мамандығы: Емдеу ісі 301000 Курсы: Семестрі: 6

Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы

жүктеу 2,07 Mb.

бет	2/4
Дата	05.02.2018
өлшемі	2,07 Mb.
	#8505

1 2 3 4

11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы: 62 мин (70%)

Аудиториялық жұмыс: тәжірибелік машықтарды манекенде, муляждарда машықтану

12. Жаңа тақырыпты бекіту. 18 мин (20%)

Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.

Тесттер:

1)Тері астына егулерді жасауға болмайтын дене аймақтары

а)иықтың сыртқы беткейі

б)санның сыртқы беткейі

в)санның ішкі беткейі

г)жауырын асты аймағы

2)Тері ішілік және тері астына егуге арналған ине үзындығы:

а)60,80 мм.

б)80, 100 мм.

в)15,20 мм.

г)40,60 мм.

д)20,40 мм.

3)Қандай жағдайда науқаста анафилактикалық шок болуы мүмкін?

а)егер дәрілік заттың сақталу мерзімі өтсе

б)егер дәрілік заттың әсері қатты болса

в)егер дәрі тым ащы болса

г)егер сынақ алынбаса

д)егер дәрілік зат ас акөп қолданылса

4) Спиртке батырылған мақталы шариігі қандай егудің орнына қоймайды?

а)тері астына егу

б)тері ішіне егу

в)бүлшықетке егу

г)көктамырға

5)Тері асты егулерді көп жағдайда қай аймаққа жасайсыз?

а)иықтың ішкі беткейі, жауырын асты аймағы

б)санның ішкі беткейі, қарын терісінің астына

в)самай аймағы, иық алды аймағы, санның алдыңғы беті

г)санның сыртқы беті, иықтың сыртқы беткейі

6)Қандай жағдайда тері бетінде «лимонды қабық» пайда болады?

а)тері ішлік егуді алдын ала йодтың ерітіндісімен өнделген аймаққа жүргізсе

б)цедраны теріге сівдірсе

в)сары ауру жағдайында

г)акрихинді қолданылғанда

д)лимонды үзақ уақыт бойы қолданылса

7) Бұлшық етке инъекцияларды енгізудегі асқынуларға жатпайды

а) тромбоэмболия

б) иненің сынуы

в) анафилактикалық шок

г) абсцесс,инфильтрат

д) жүйке бағаналарының зақымдалуы

8) Бұлшық етке инъекцияны жүргізгенде инъекцияны қандай тереңдікке енгізеді

а) 1-2см.

б) 2-3см.

в) 3-4см.

г) 5-6см.

д) 8-10см.

9. Бір ретті қолданылатын шприцтер зауыттан қанша сыйымдылықта шығарылады:

А.1, 2, 5, 10, 20 мл

Б.1, 5, 10, 15, 20 мл

В.3, 5, 10, 15 мл

Г.2, 5, 10, 15, 20 мл

10. Шприц құралған:

А.корпус, конус, ұштықтан

Б.цилиндр конусымен, поршень

В.поршень, конус, ұштықтан

Г.ұштықтан, қалпақтан, цилиндрден

Ситуациялық есептер:

Науқасқа тері ішілік егу тағайындалған, науқас терісін манипуляцияға даярлау қажет. Егу үшін науқас терісін қалай дайындайды?
Медбике ампула ішіндегі дәрілік ерітіндіні бұлшықетке енгізу қажет.
Манипуляция кезіндегі медбикенің іс-әрекеті?

13. Сабақты қорытындылау. 4 мин (4%)

Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады

14. Үйге тапсырма беру. 4 мин (4%)

Н-1, 6 – бөлім , 332 – 349 бет

3 - сабақ

1 Сабақтың тақырыбы: Дәрілерді парентеральді жолмен енгізу.

2. Сағат саны: 180 мин (100%)

3.Сабақ түрі: практикалық

4.Сабақтың мақсаты:

оқыту: оқушыларға теріге, тері астына, бұлшықетке егу жасауды үйрету.

тәрбиелік: оқушыларды жұмыс істеу кезінде этика және деонтологиялық заңдылықтарды ұстануға тәрбиелеу.

дамыту: оқушыларда теріге, тері астына, бұлшықетке егу жасау қабілеттілігін дамыту.

5. Оқыту әдісі: көрме, пікірталас.

6. Материалды-техникалық жабдықталуы:

а) техникалық құралдар: компьютер, мультимедиялық құрылғы, плакат.

ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, буклеттер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.

б) оқыту орны: № 2, 3, 4 бөлмелер.

7. Әдебиеттер:

Негізгі (Н)

Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.

Қосымша (Қ)

1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, ҚұспановаА.Р, Ахметова К.А.-Көкшетау, 2006.

8.Ұйымдастыру кезеңі: 10 мин (12%)

Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
Сабақтың мақсаты мен міндеті.

9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 28 мин (30%)

Дәрілік заттардын негізгі топтары
Организмге дәрілердін түсу жолдары, олардын басылымдылғы және жетіспеушілігі
ЕПҰ емдеу бөлімшесінін дәріханадан дәрілік заттарды жаздырып алу ережелері
Жалпы талаптар, бөлісмшеде ұсынатын дәрілерді сактау
Наркотикалык,психотроптык және катты әсер ететін дәрілерді сақтау ережелері
Емдеу бөлімшелерінде наукастарға дәрілерді тарату ерекшеліктері және ережелері
Дәрігердің тағайындау кағазы
Дәрімен емдеуді тіркеу және бакылау.

10. Жаңа сабақты түсіндіру : 54 мин (60%)

Жоспар:

- тері ішіне егу жасауға болатын көрсетілімдер мен қарсы
көрсетілімдер

- тері астына егу жасауға болатын және көрсетілімдер мен қарсы көрсетілімдер

- бұлшық етке инъекцияларды енгізу үшін көрсетілімдер және қарсы көрсетілімдер

- бүл инъекцияларды егетін анатомиялық аймақтар

- тері ішіне, тері астына, бұлшық етке егу орындау техникасы

- қолданылған қүралдарды өңдеу

Тері ішілік егулер жүргізу. Диагносткалық және аймақтық жансыздандыру мақсатта тері ішілік егу жүмыстары жүргізіледі. Бүл әдіс белгілі тәжірибиелікті талап етеді. Тері ішілік егулерді арнайы қысқа инемен (үз.1,5 см.; диаметрі 0,4мм.) жүргізіледі.

Егу аймақтары: білектің (үштен бір бөлігі) ішкі беткейі,

Қүрал — жабдықтар: бүл егуді жасау үпгін көлемі 1 мм. инесінің үз.15мм, ал ішкі диаметрі 0,4 мм. шприцті қолданады.

Дайындаңыз: Инесі бар шприц дәрілік зат, этил спирті, мақталы тампондар

Әдісі:

шприцке дәрілік заттың қажетті мөлшерін жинаңыз
науқасқа енгізілеіін дәрілік зат туралы мағлүмат беріңіз
науқасты жайлы отырғызыңыз
қолғап киіңіз

егу орнын спиртке батырылған мақталы шарикпен бір бағыттағы
қимылмен өңцеп, кебуін күтіңіз

егу орнының терісін жинаңыз

5 градус бағытга иненің үшын терінің астына ине қиығын теріге
параллель кіргізіңіз
сол қолды шприцтің поршеніне ауыстырып, оны басу арқылы
дәрілік затты енгізіңіз

канюлясынан үстап,жылдам инені қимылмен шығарып алыңыз
спиртке батырылған мақталы шарикпен теріні өвдеңіз

Ескерту: Егу орнына спиртке батырылған зарарсыздандырылған мақтаны баспау қажет. Науқасқа егу орнына реакция анықталғанша су тамшыларын тигіздірмеуді ескертіңіз (егер егу диагностикалық мақсагга жасалынса).

Мақталы тампондарды зарарсыздандырып, шприц пен инені қолданылған материалдарға арналған қорапшаға тастаңыз.

Тері астына егу жүргізу.

Тері асты май қабаты қантамырлармен шырмалғандықтан дәрілік зат тез еру үшінтері асты егулер қолданылады. Әдетте бүл мақсатта тері асты клетчаткаға зиянын тигіздірмей тез сіңірілетін ерітінділер қолданылады. Тері астына аз мөлшердегі және 2 литр аралығында ерітінідін енгізуге арналады. Тері асты егулерді жүргізуге егу орнының жанында ірі қан тамырларымен жүйке бағаналарының болмауын ескеру қажет. Ең қолайлы орындарға иық, білекті ңшынтақ бөлімі, жауырын асты аймағы, қүрсақ қабырғасының іпетіндегі беткейі болып саналады. Бүл аймақтарда тері тез қатпарланады., және бүл аймақта қан тамырлар жүйке және сүйек бетін зақымдау қаупі болмайды. Сондай-ақ бүрын егу жасап қатайған немесе май клетчаткасы ісінген орынға жасауға тыйым салынады. Тері астына егу кезінде дәрілік заттардың сіңірілуі бүлшық етішілік немесе көктамырғ аегу жасағанағ қарағанда баяу өтеді. Бірақ олардың әсер ету уақыты үзаққа созылады. Перифириялық қан айналымның жетіспеупіілігі болғанда енгізілген ерітінділер нашар сіңіріледі. Тері астына егу кезідегі дәрілік заттардың әсері 20 минутган соң байқалады. Бүл дәрілік заттың үзартылған әсері қажет болғанда (адреналин, эфедрин) жасайды. Тері астына егу жасаудың артықшылығы - майлы ерітінідлерді (ритоболил, камфораның майдағы ерітіндісі) енгізу мүмкігшілігі бір уақытга тері астына енгізілетін дәрілі керітінділердің мөлшері 2 мл-ден аспау керек. Дәрілік затгардың көп мөлшерін ағынды енгізгенде тері астының клетчаткасының және қан тамырлардың қысылуы байқалады. Соған сәйкес дәрілі заттың баяу сіңуі мен асқынулардың дамуы байқалады.

Сулы ерітінділерді егу үшін жіңішке инемен, ал майлы ерітінділерді жасау үшін қалындау инені пайдалынады.

Қүрал — жабдықтар: тері асты егулерді жасау үшін көлемі 2 мл шприц 4см үз-ғы ине, пинцет, спиртк ебатырылған үш мақталы дөңгелекғ зарарсыздандырылған салфеткалар, залалсыздандырылған лоток, дәрілік ерітіндісі бар ампула, залалсыздандырғыш ерітіндісі бар ыдыс.

Әдісі :

екі тампонмен теріні өндеген соң шприцті тері ішіне егуді жасаған секілді оң қолға алады
сол қолдың 1 және 2 саусақтарымен теріні тартуға мүмкіндік жасайтындай қатпар түзеді
пайда болған қатпардың ортасына 45 градус бүрышпен инені жылдам енгізеді.
инені 1,5-2см-ге артық енгізуге болмайды, иненің толық енгізілуін толық қадағалау қажет
тері бетінде ине үзындығының 0,5см. қалу қажет. Ине енгізген соң тері қатпарын босату, шприц цилиндрін оң қолмен фиксірлеп, сол қолмен поршеньді басу арқылы дәрілік ерітіндіні баяу енгізеді
ерітіндіні енгізгеннен кейінегу орнын спиртке батырылған мақталы тампонды басып, инені жылдам тартып алады
егу орнын біраз уақыт дәрілік зат жақсы сіңірілуі үшін жаймен уқалайды

Егуді дүрыс жасау кезінде асқынулар сирек байқалады.

Егу орынды терінің тығыздалуы мен қызаруы байқалса жылытатын сулы компресс жасап, грелка қойп, дәрігерге хабарлау қажет.

Асқынулардың келесі себебі - дәрілерді дүрыс енгізбеу. Егер ине дүрыс таңдалмаса үлпалардың шектен тыс зақымдалуы байқалады, гемаома пайда ьолып тығыздалады. Жедел қимыл нәтижесінде ине сынып, оның жартысы үлпада қалуы мүмкін. Иненің канюлясы мен стерженьнің қосылған жері сынуға бейім болатындықтан егу алдында инені мүқият тексереді. Сол үшін инені толығымен үлпаға енгізуге болмайды. Егер ондай жағдай байқалса бөгде денені ертерек алу мақсатында дәрігерге хабарлау керек.

11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы: 62 мин (70%)

Аудиториялық жұмыс: тәжірибелік машықтарды манекенде, муляждарда машықтану

12. Жаңа тақырыпты бекіту. 18 мин (20%)

Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.

Тесттер:

1)Тері астына егулерді жасауға болмайтын дене аймақтары

а)иықтың сыртқы беткейі

б)санның сыртқы беткейі

в)санның ішкі беткейі

г)жауырын асты аймағы

2)Тері ішілік және тері астына егуге арналған ине үзындығы:

а)60,80 мм.

б)80, 100 мм.

в)15,20 мм.

г)40,60 мм.

д)20,40 мм.

3)Қандай жағдайда науқаста анафилактикалық шок болуы мүмкін?

а)егер дәрілік заттың сақталу мерзімі өтсе

б)егер дәрілік заттың әсері қатты болса

в)егер дәрі тым ащы болса

г)егер сынақ алынбаса

д)егер дәрілік зат ас акөп қолданылса

4) Спиртке батырылған мақталы шариігі қандай егудің орнына қоймайды?

а)тері астына егу

б)тері ішіне егу

в)бүлшықетке егу

г)көктамырға

5)Тері асты егулерді көп жағдайда қай аймаққа жасайсыз?

г)санның сыртқы беті, иықтың сыртқы беткейі

б)цедраны теріге сівдірсе

в)сары ауру жағдайында

г)акрихинді қолданылғанда

г) абсцесс,инфильтрат

9. Бір ретті қолданылатын шприцтер зауыттан қанша сыйымдылықта шығарылады:

А.1, 2, 5, 10, 20 мл

Б.1, 5, 10, 15, 20 мл

В.3, 5, 10, 15 мл

Г.2, 5, 10, 15, 20 мл

10. Шприц құралған:

А.корпус, конус, ұштықтан

Б.цилиндр конусымен, поршень

В.поршень, конус, ұштықтан

Г.ұштықтан, қалпақтан, цилиндрден

Ситуациялық есептер:

Науқасқа тері ішілік егу тағайындалған, науқас терісін манипуляцияға даярлау қажет. Егу үшін науқас терісін қалай дайындайды?
Медбике ампула ішіндегі дәрілік ерітіндіні бұлшықетке енгізу қажет.
Манипуляция кезіндегі медбикенің іс-әрекеті?

13. Сабақты қорытындылау. 4 мин (4%)

14. Үйге тапсырма беру. 4 мин (4%)

Н-1, 6 – бөлім , 332 – 349 бет

4 - сабақ

1 Сабақтың тақырыбы: Теріге, тері астына дәрі енгізу алгоритмі.

2. Сағат саны: 180 мин (100%)

3.Сабақ түрі: практикалық

4.Сабақтың мақсаты:

оқыту: оқушыларға теріге, тері астына, бұлшықетке егу жасауды үйрету.

тәрбиелік: оқушыларды жұмыс істеу кезінде этика және деонтологиялық заңдылықтарды ұстануға тәрбиелеу.

дамыту: оқушыларда теріге, тері астына, бұлшықетке егу жасау қабілеттілігін дамыту.

5. Оқыту әдісі: көрме, пікірталас.

6. Материалды-техникалық жабдықталуы:

а) техникалық құралдар: компьютер, мультимедиялық құрылғы, плакат.

ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, буклеттер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.

б) оқыту орны: № 2, 3, 4 бөлмелер.

7. Әдебиеттер:

Негізгі (Н)

Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.

Қосымша (Қ)

8.Ұйымдастыру кезеңі: 10 мин (12%)

Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
Сабақтың мақсаты мен міндеті.

9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 28 мин (30%)

Дәрілік заттардын негізгі топтары
Организмге дәрілердін түсу жолдары, олардын басылымдылғы және жетіспеушілігі
ЕПҰ емдеу бөлімшесінін дәріханадан дәрілік заттарды жаздырып алу ережелері
Жалпы талаптар, бөлісмшеде ұсынатын дәрілерді сактау
Наркотикалык,психотроптык және катты әсер ететін дәрілерді сақтау ережелері
Емдеу бөлімшелерінде наукастарға дәрілерді тарату ерекшеліктері және ережелері
Дәрігердің тағайындау кағазы
Дәрімен емдеуді тіркеу және бакылау.

10. Жаңа сабақты түсіндіру : 54 мин (60%)

Жоспар:

- бүл инъекцияларды егетін анатомиялық аймақтар

- тері ішіне, тері астына, бұлшық етке егу орындау техникасы

- қолданылған қүралдарды өңдеу

Егу аймақтары: білектің (үштен бір бөлігі) ішкі беткейі,

Қүрал — жабдықтар: бүл егуді жасау үпгін көлемі 1 мм. инесінің үз.15мм, ал ішкі диаметрі 0,4 мм. шприцті қолданады.

Дайындаңыз: Инесі бар шприц дәрілік зат, этил спирті, мақталы тампондар

Әдісі:

шприцке дәрілік заттың қажетті мөлшерін жинаңыз
науқасқа енгізілеіін дәрілік зат туралы мағлүмат беріңіз
науқасты жайлы отырғызыңыз
қолғап киіңіз

егу орнын спиртке батырылған мақталы шарикпен бір бағыттағы
қимылмен өңцеп, кебуін күтіңіз

егу орнының терісін жинаңыз

5 градус бағытга иненің үшын терінің астына ине қиығын теріге
параллель кіргізіңіз
сол қолды шприцтің поршеніне ауыстырып, оны басу арқылы
дәрілік затты енгізіңіз

канюлясынан үстап,жылдам инені қимылмен шығарып алыңыз
спиртке батырылған мақталы шарикпен теріні өвдеңіз

екі тампонмен теріні өндеген соң шприцті тері ішіне егуді жасаған секілді оң қолға алады
сол қолдың 1 және 2 саусақтарымен теріні тартуға мүмкіндік жасайтындай қатпар түзеді
пайда болған қатпардың ортасына 45 градус бүрышпен инені жылдам енгізеді.
инені 1,5-2см-ге артық енгізуге болмайды, иненің толық енгізілуін толық қадағалау қажет
тері бетінде ине үзындығының 0,5см. қалу қажет. Ине енгізген соң тері қатпарын босату, шприц цилиндрін оң қолмен фиксірлеп, сол қолмен поршеньді басу арқылы дәрілік ерітіндіні баяу енгізеді
ерітіндіні енгізгеннен кейінегу орнын спиртке батырылған мақталы тампонды басып, инені жылдам тартып алады
егу орнын біраз уақыт дәрілік зат жақсы сіңірілуі үшін жаймен уқалайды

жүктеу 2,07 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4