Н. С. Сейітов г-м.ғ. д., профессор Оқулықта «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау»

суға калцийлендірілген сода (Nа
2
СО
2
) немесе тринатрийфосфат (Nа
2
Р
2
О
7
) 
қосады. 
Балшық ерітіндісін жасау үшін кесек немесе ұнтақталған балшықтар 
қолданылады. 
Кесек балшықтардың мөлшерлері 150-200 мм аспауы керек. 
Балшық ұнтақтары механикалық немесе физико-химиалық әдістермен 
арнайы зауыттарда дайындалады. Механикалық әдісте табиғи балшықтарды 
алып кұрғатады да, содан кейін оларды кажетті мөлшерге дейін ұнтақтайды. 
Ұнтақталған балшықтың сапасы алғашқы шикізаттың сапасына байланысты. 
Сондықтан 
көптеген 
жағдайда, 
оларды 
жоғары 
сапалы 
бентонит 
балшықтарынан дайындайды. 
Балшық ұнтақтарын физико-химиялық жасау әдістері қазіргі кезде көп 
қолданылмайды. Өйткені олар көп еңбек сіңіруді қажет етеді. Бірак, бұл әдіспен 
сапасы төмен балшықтардан ұнтақтар жасауға болады. 
Балшык ұнтақтарының сапасын көтеру үшін, оларды ұнтақтап жатқан 
кезде модификациялау қажет. Ол үшін балшық ұнтақтарының құрамына 
кальцийлік соданы, алюминаттарды, полиакрилаттарды қосу қажет. 
Балшықтар ұнтағының сапасын сақтау үшін оларды зауытта тығыз қағаз 
қаптарға бөлшектеп салады. 
Ұнтақталған балшықтарды қолданудың үш жолы бар: 
- балшықсыз қатты фазасы бар жуу ерітінділеріне коллоидтық қоспа 
ретінде; 
- 
жергілікті 
сапасы 
төмен 
балшықтардан 
жасалған 
балшық 
ерітінділердің коллоидтық фракциясын көбейтуге арналған қоспа 
ретінде; 
- жұмыс ауданында балшық ерітіндісін жасайтын балшықтар болмаса, 
немесе оларды әкелу қиынға түссе, онда ерітіндінің тек қана қатты 
фазасы ретінде. 
Ерітінді жасауға қажетті балшықтардың жарамдылығын бірнеше әдістер 
арқылы бағалауға болады. Ең жеңіл әрі оңай әдіс ол балшықтың үлгісінен 
ертінді жасап соны жан-жақты зерттеу. Ол үшін тұтқырлықтары бірдей бірнеше 
үлгі жасап алып, басқа параметрлерін өлшеп тексереді Сонымен қатар 
ерітінділердің қасиеттерін өзгерту мүмкіншілігі де зерттеледі. 

жүктеу 8,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: