ТА РИХ ПӘ НІ НЕН ТЕСТ ЕР ҚҰ РУ

197
те рін іс ке асы ру ға, өзін-өзі да мы ту ға жә не адам гер ші лік тұр ғы да 
өз бе тін ше дұ рыс жа уап ты ше шім қа был дау ға қа бі лет ті тұл ға қа-
лып тас ты ру екен ді гі көр се тіл ген.
Қо ғам өз ге ріс те рі не бай ла ныс ты қа зір гі ке зең де әр бір оқу шы-
ға же ке адам ре тін де өзі не тән ой-өрі сі, ер кі, дер бес әре кет жа-
сауға қа бі ле ті бар, ба тыл пі кір айта ала тын тұл ға еке нін ес ке ре 
оты рып тәр бие леу мін де ті қойы лып отыр. Бұ рын ғы оқу шы тек 
тың дау шы, орын дау шы бол са, қа зір гі оқу шы өз ді гі нен бі лім із-
дейт ін же ке тұл ға екен ді гі не ерек ше мән бе руіміз қа жет. Мек теп 
қа быр ға сын да әр оқу шы ны же ке тұл ға деп та нып, оның шы ғар-
ма шы лық қа бі ле тін да мы ту – мұ ға лім нің бас ты мін де ті.
Қа зақ стан Рес пуб ли ка сы ның бі лім бе ру ге ар нал ған мем ле кет-
тік жа ңа бі лім стан дарт та рын да көр се тіл ген дей
, жа ңа бағ дар ла-
ма лар да оқу шы лар дың бі лім, бі лік, дағ ды ла рын да (ББД) қойыла-
тын та лап тар екі дең гей мен бе рі ле ді:
1. Оқу ма те ри алы ның мек теп ұсы на тын ба за лық (ин ва риант-
тық) дең гейі (не ме се мүм кін дік дең гейі).
2. Оқу шы лар да йын ды ғы ның ең аз (ми ни мал ды) қа жет ті дең-
гейі (яғ ни мін дет ті дең гейі).
Жо ға ры да атал ған дең гей лер дің ара сын да әлі де бір не ше дең-
гей лер бо луы мүм кін. Мі не, осы атал ған дең гей лер кө ле мін де са-
па лы бі лім бе ре оты рып, оқу шы лар дың ло ги ка лық, шы ғар ма шы-
лық ой лау қа бі ле тін қа лып тас ты рып, ин те ллек туал ды тұл ға да-
йын дауда тап тыр майт ын әдіс тің бі рі – тест тап сыр ма ла ры. Оқы-
ту дың жа ңа процесіне сай мек теп те бар лық пән дер ден тест әді сі 
ке ңі нен қол да ны лу да. Тест сұ ра ғы оқу шы дан оқу лық та баян дал-
ған бел гі лі бір факт бо йын ша бі лі мін та лап ете ді. Әсі ре се әр та-
рауды, та қы рып ты қо ры тып қайталауда оқу шы лар тес ті қы зы ға 
орын дайды әрі бұл әдіс оқу шы лар дың ес те сақ тау, са лыс ты ра ой-
лау жә не көз ал ды на елес те ту қа бі ле тін да мы та ды
Тест түр ле рі – бар лық пән бо йын ша оқу бағ дар ла ма сын да ғы 
жүйе нің қа таң сақ та луымен бе рі ліп, іс жү зін де жо ға ры да айт ыл-
ған екі дең гейде гі бі лім маз мұ ны ның са па сын анық тау ға ар нал-
ған ди дак ти ка лық құ рал.
Тест (ағылш. – 
test
) – оның қа зақ ша ау дар ма сы тек се ру, сы нау, 
бай қау де ген ма ғы на біл ді ре ді.

198
Тест тө мен де гі дей ерек ше лік те рі мен си пат та ла ды:
1. Қа жет ті жаб дық тау жә не өт кі зу рә сі мі нің қа ра пайым ды лы ғы.
2. Нә ти же сі нің ті ке лей анық та луы.
3. Же ке жә не топ тық жағ дайда қол да ны луы.
4. Ма те ма ти ка лық өң деуге қо лай лы лы ғы.
5. Қыс қа мер зім ді лі гі.
6. Бел гі лен ген стан дарт тың (нор ма ның) бо луы.
7. Ақи қат ты лы ғы.
Тест
– оқу шы ның бі лім дә ре же сі нің қан дай екен ді гін анық-
тайт ын жә не ол бі лім ді түр лі жағ дай да қол да на білуін тек се ру-
ге мүм кін дік бе ре тін тиім ді жол. Тест тап сыр ма ла рын құ рас ты ру 
ке зе ңі үл кен ең бек ті та лап ете ді. Тест тап сыр ма ла ры қо ғам та ну 
ғы лым да ры ның не гіз де рі н оқып үйре ну де ес те сақ тау, ло ги ка-
лық ой лау мен шы ғар ма шы лық пен жұ мыс іс те уіне не гіз дел ген. 
Та ным дық қа бі лет ті да мы ту ға ар нал ған тап сыр ма лар оқу шы ның 
жас ерек ше лі гі не сәй кес да йын да ла ды. Бұл ба қы лау тү рі мұ ға лім 
мен оқу шы ара сын да ке рі бай ла ныс ты қа лып тас ты ра ды жә не тес-
ті к ба қы лауды мұ ға лім қа же ті не қарай жиі қол да ну ға бо ла ды. Әр 
оқу шы бұл ба қы лау тү рі ке зін де өз бі лім дең ге йіне бай ла ныс ты 
түр лі жыл дам дық пен жа уап бе ре ді. Тес тің ая ғын да объек тив ті ба-
ға қойыла ды, бұл мұ ға лім нің кө ңіл күйі нен, әр оқу шы ға қа рым-
қа ты на сы нан тәуел сіз процесс.

жүктеу 10,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: