Н. К. Алпысбаева та рих ты оқыту

93
мақ сат та ры на, оқу шы лар дың жас ерек ше лік те рі не сай болуын
ба ға лаудан бас та ла ды. Сонан соң идея лық жә не оқы ты ла тын 
пән нің ғы лы ми-теория лық (не ме се ма те ри ал дық) дең гейі, пә на-
ра лық бай ла ныс тар дың қол да ны луы, ғы лы ми-тех ни ка лық өр-
леудің за ман ға сай дең ге йін ашып көр се ту, өмір мен бай ла ны сы, 
са бақ құ ры лы мы, оның ұйым дас ты ры луы, уа қыт тың ұтым ды 
қол да ны луы қа ра ла ды. Мұ ға лім әр түр лі бі лім көз де рін (оқу лық, 
үкі мет, ғы лы ми құ жат тар, саяси-қо ғам дық, тех ни ка лық, анық та-
ма лық әде биет, тіз бе лер, үл гі лер, кес те лер, оқы ту дың тех ни ка лық 
құ рал да ры, т.б.) қол да на оты рып, өтіл ген ма те ри ал дың те рең де 
мық ты ұғы нылуына қол жет кі зуі ке рек, оқу шы лар дың ой-са на-
сын оя тып, ын та лан ды рып, олар ды өз бет те рі мен жұ мыс іс теуге 
үйретуіне ерек ше кө ңіл бө лу қа жет. Са бақ та қол да ныл ған оқу 
көр не кі, есеп теу құ рал да ры ның тек көр се ту ге пай да ла ныл ға нын не-
ме се оқу шы лар дың өз бет те рі мен жа ңа тұ жы рым ға ке ліп, бі лім ді 
алу кө зі бол ған ды ғын тал қы лау да ма ңыз ды бо лып та бы ла ды. 
Са бақ ты тал қы лауды ке ле сі үл гі мен жүр гі зу ге бо ла ды:
1. Са бақ ту ра лы жал пы мә лі мет:
кү ні, топ, мұ ға лім нің аты-
жө ні, оқы тыл ған пән, са бақ тың өт кі зі лу ор ны, мұ ға лім нің оқу-
шы лар ға са бақ мақ сат та рын ха бар лауы, қа ты су мақ са ты.
2. Са бақ тың құ ры лы мы мен тү рі:
бағ дар ла ма ның маз мұ-
ны на жә не ғы лым ның да му дең ге йіне сай ке луі, оқу шы лар 
дү ниета ны мы ның жә не идея лық-саяси бағ дар ла ма ла ры ның 
қа лып та суы, оқу ма те ри алы ның за ман мен, жер гі лік ті ма те ри-
ал дар мен, оқу шы лар дың өмір лік тә жі ри бе сі мен сай ке луі, пә-
на ра лық бай ла ныс тар дың қол да ны луы, оқу шы лар дың ой-өрі-
сін қа лып тас ты ру жә не да мы ту, ди дак ти ка лық ма те ри ал дар ды 
қол да ну, бі лім ді жал пы лау жә не жүйе леу, оқу про це сін пе да го-
ги ка лық бас қа ру тә сіл де рі.
3. Оқы ту тә сіл де рі мен әдіс те рі:
қол да ныл ған әдіс тер жүйесі, 
олар дың үйле сім ді лі гі, ма те ри ал дық маз мұ ны на, са бақ тү рі не, оқу-
шы лар дың жас ерек ше лік те рі не сай ке луі, оқы ту жә не тәр бие леу 
мақ сат та ры ның орын далуына қол да ныл ған әдіс тер дің сәй кес ті гі, 
са бақ қа қойыла тын не гіз гі та лап тар дың орын да луы (тәр бие лік, 
ди дак ти ка лық, пси хо ло гия лық, са ни тар лық-ги гиена лық), көр не кі 

94
құ рал дар мен тек пай да ла ну дың қа жет ті лі гі; оқу шы лар дың өз бе-
тін ше та ным дық жә не шы ғар ма шы лық бел сен ді лік те рін арт ты ру 
жол да ры; оқу шы лар дың қи сын ды ой лау, бай қа ғыш тық қа сиет те-
рін да мы ту; өз індік жұ мыс тар дың түр ле рі мен ала тын ор ны; ұғы-
ну про це сін бас қа ру үшін ке рі бай ла ныс ор на ту тә сіл де рі, өз-өзінің 
ба қы лау әдіс те рін қа лып тас ты ру; оқу шы лар ға тап сыр ма лар ды өз 
ерек ше лік те рі мен да йын дық дең ге йіне қа рай же ке ше леп бе ру; 
оқу шы лар дың бі лі мін ба ға лау; үй тап сыр ма сы ның кө ле мі.
4. Оқу шы лар дың іс-әре кет те рі: 
оқы ты ла тын ма те ри ал ды бел-
сен ді шы ғар ма шы лық ұғы ну үшін олар ды қы зық ты ру, ын та лан-
ды ру жә не тәр тіп сақ тау ла ры.
5. Мұ ға лім нің іс-әре кет те рі: 
жұ мыс ке зін де гі пе да го ги ка лық 
ұс та нымы, са рын, стиль, бай қаушы лық, тап қыр лық, тіл мә де-
ниеті, мұ ға лім нің оқу шы лар ал дын да ғы бе де лі.

жүктеу 10,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: