Монография / Аида Сағынтаева, Әсел Қамбатырова, Лаура Қарабасова

170
Білім беру зерттеулеріне кіріспе: теория, әдістер және тәжірибелер
дайтын әрекеттер жиынтығы» (Diener & Crandall, 1978, 57-б.). Бұл 
анықтама құзыреттілік, еріктілік, толық ақпараттандырылу және 
түсіністік секілді төрт элементтен тұрады (Cohen et al., 2011, 78-б.). 
7.2-кестеде ақпаратты келісім элементінің әрқайсысына қысқаша 
сипаттама беріледі.
Ақпаратты келісім 
элементі
Элемент сипаттамасы 
Құзыреттілік 
Құзыреттілік
жауапты, кемел, есейген адамдардың тиісті 
ақпарат берілген жағдайда дұрыс шешім қабылдайтынын 
білдіреді. Зерттеушілер әлі жас немесе психологиялық 
күйзелістің қандай да бір түріне байланысты мұндай шешім 
қабылдай алмайтын тұлғалардың зерттеу жұмысына тар-
тылмауын қадағалап отыруға міндетті.
Еріктілік
Еріктілік
ақпаратты келісімді қабылдауды, сөйтіп зертте-
уге қатысуды (немесе қатыспауды) өз еркімен таңдауды 
шешуді, сондай-ақ саналы да ерікті тәуекелге бару кепілді-
гін қамтиды. Бұл элемент әсіресе медициналық зерттеулер 
саласында проблемалы болуы мүмкін, себебі онда ешнәрсе-
ден хабарсыз науқастар «тәжірибе жасалатын қоян» ретінде 
зерттеуге тартылады.
Толық 
ақпараттандырылу

жүктеу 2,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: