Дайындаманы өлшемдік белгілеу және бақылаукорды өңдеу

Ұзындықты бақылау үшін келесі нәтежеліктегі метал өлшеу рулейкаларын қолданады: 1000мм-ге дейін ±0,4мм; 2000мм дейін ±0,8мм; жәнеде 5000мм-ге үшін ±2,0мм. (ГОСТ 7502-69 3ші класстық).Дәл өлшеулерді қажеткен жағдайларда Р3-10 рулиткасын қолданады (ГОСТ 7502-69, 1ші кластық). жәнеде бұл өлшеу құралының жәтежелігі 0,1мм құрауы тиіс.

Приметрі басқаша λ ұзындығы бар жәнеде S қолыңдығы бар, ішкі диаметрі Дв болайын құрыштан жасалған қабықты, цилиндрлік, метал беті Дн басқаша анықтайды:

λ = ПДнт = П(Дв+S).

Диаметірінің өте үлкен дәлдігі қажет болған жағдайда, оның дәлдігіне әсер етуші бірқатар факторларды ескереді. Бұл жағдайда, өлшемге белгілеу ұзындығын келесі анықтау орны басқаша анықтаймыз

α

λ = П(Дв+Sф+ ——)+в₁- в₂+2с.

мұндағы: Sф-табақшаның нақты қалындығы; α-овалдылығы басқаша мүмкін ауытқуы; в₁-пісірлу шегінің айыру шамасы; в₂-пісіру алданғы саңлаулық шамасы; с-қырларды өңдеуге берілген әдіп; Пісру үшін соңылаулық шамасы пісіру түрне, қырын өңдеуге және де пісірліуші метал қалындығына байланысты. Бұл шама пісіру жігіне және пісу жігіне басқысты меміленет аралық стандартпен регламенттелді, мысалы үшін ГОСТ 8713-70 басқаша флюс қабалбы айқындығы автоматты пісіру үшін.

Өлшемге белгілеу операциясын келесіндегідей орындайды: маркировкланған бөлет басқаша метал маркасының сай болуын және оның конструктивті өлшемдеін анықтайды, бөлшек сызбасында көрсетілгендер басқаша.

Табақшаны кесіп-пішу барысында келесі бірқатар талаптар орындалады:

— қабықтар мент құбырлардағы ұзына және көлденен жіктерінің сондай-ақ түптерді, штуцерлерді; люктерді және т.б. Пісіру жіктерінің орналасуы сырткөзбен бақылауға, пісіру жігінің саласын тексеруге және ақаулары қалпына келтіруге мүкіндік беруітиіс;

— аппарат конструкциясында тек бір жағынан сыркөзбен бақылауды жүргізуге мүкінді беретін 1жіктен артық жікке рұқсатетілмейді;

— Әдетте пісіру жіктерін тіктерін жауып шайнауы тиіс; тек қана жіктер ақау көшіру әдістерімен тексерілген жағдайдан басқа жағдайларда;

— 12Х18Н10Т, 10Х17Н13, 08Х17Н15М3Т маркалы және т.б-да. Жоғарғы дәрежедегі қоспалы, сонымен қатар қос қабатты болаттардан жасалған бөлшектердің дайындамаларын өлшемгебелілеу дәісі бөлшек бетінің жарақаттануына жол бермеуі тиіс.

— Керту кесу сызығы басқаша жүруі тиіс:

— Одан әрі гителді қайшыда өңдеуменен қосқабатты болатарды өңдеу барысында өлшемге белгілеуді қаптама қабат орналасқан тұстан жүргізеді:

— Дайын бұйымның қатама қабаты тұсынан өлшемге белгілеуді жүргізу барысында өлшемге белгілеуді сызықтар мен кернеу істерін қалдырмаған жөн. Қос қабатты болатты өлшемге белгілеу, сонан соң газды кесумен жүретін, негізгі метал тұсынан жүргізеді.

— Аппарат қаңқасының ішінде өлшемге белгілеу жұмыстарын жүргізген кезде, атап айтқан кезде, бір мезгілде газды кесу операциясын орындай алатын арнайы көшіру құрлығысын қолданады.

Аппарат жасауда саңлауларды түрлі әдістермен өңдейді: бұрғылауменен, штамтаумен, газ жалынды кесумен жәнеде т.б әдістермен.

Аталған саңылау өңдеу әдісінің нақты бірін таңдап алу ең алдымен өңделуші табақшаның қалындығына механикалық қасйетіне, дәлдігіне (өңделу) жәнеде беттегістігіне (адырлығына) байланысты болады.

Техологиялық просесті орындау мақсатында қолданылмайтын аппараттарда келте құбырларды және есік-тесіктерді орналастыруға орыналған көптеген саңылауларды кездестіруге болады. Бұл соңлаулардың дарлығында алдын ала өлшемге белгілеп сонан соң газды кескіш көмегімен өңдеуге болады. 1.[21-23 беттерде] бұл туралы мысалдар мен орындау технология ал көптен келтірілген. Сонымен қатар онда цилиндірлік пішіндегі бөлшектерде соңылауды көшірусіз аюдын көшірусіз әдістеріне көптеген мысалдар келтірілген.

Химия және мұнай өндірісіндегі аппараттарды жасау кезінде бөлшекті (базалық) дайындаудың негізгі әдісі, бұл табақша игіш машинада табақшалы

прокетты ию. Жәнеде бұл оператцияны орындаудың технологиясын дұрыс таңдап қабылдау аппараты дайындаудың еңбекшындылығы мен оның эксплоталциялық сипаттамаларын анықтаиды.

Ию, дайындаманы айнала тұрған білікшелер арсынан өткізе отырып жұмысақ ию мен жүзеге асырылады. Ию процесінде матералдың механикалық қасиеті өзгереді, оның беріктіктік сипаттамалары жоғарлайды, ал жұмсақтық қасиетінің көрсетікішітері нашарлайды.

Бұл кезде ию моментінің шамасы сыртық және ішкі күзштердің тепе-теңдік, өзара, өрнегінен анықталады да, ол өрнек келесіге тең:

вS ^Ш+2 А

М = ———————:

2 ^Ш+1 R ^Ш (м+2)

Мұндғы: R– ию родиусі; в – табақша ені; S – табақша қалыңдығы:
А

Өрнектегі—————— шама белгілі бір қарастырп отырған материал үшін

2 ^Ш+1 (Т+2)

тұрақты, жәнеде ол алдын ала анықталынып қоюы мүмкін. Сондықтанда оны n¹ арқылы белгілейін, онда өрнек келесі түрді қабылдайды:

вS ^Т+2 А

М = ———————:

2 ^М+2 R ^М (Т+2)

Өрнектегі ию радиусы R және серпілуден соң қалған ию радиусі R₀ келесі өрнектер көмегімен анықталады.

R₀

R= —————;

1+n r₀^{1- м}
R

R= —————;

1– n r^{1 - м}

Салыстырмалы иілу радиустері r₀ және r₁ регламентелінген жәнеде оның мәнін болат материалы мен темпертураға байланысты анықтаймыз. Көрсетілген өрнек қыздырылған жағдайдағы болаттар үшін ақиқат онда,

R₀

R₀= —————;

1+n_t r₀¹ –м ^t
R

R₀= —————;

1– n_t r¹ –м

Табақша ию машинасының тимын таңдап қабылдау.

Табақшалы игіш тігіншелі машинада негізнен келесі үш операция орындалады: қырларды ию,щеңбермен ию, қабықты түзету.

Машина типін таңдап қабылдау барысында бір қатар талаптар қойлады, яғни бұл кезде келесі келесі шарттар қамтамасыз етілед қажет:

— Ұштарын игеннен соң түзу участкелердің минимал ені қалуы тиіс;

— щеңбермен ию барысында минимал өту шамасы қамтамасыз етілуі тиіс;

— түзету барысында қажет етілген дәлдік қамтамасыз етілуі тиіс;

— Тігіншелердің минимал иілуі (майысуы) қамтамасыз етілу тиіс.