Михеева е. В информатика пәні бойынша жаттықтыру сабағЫ

74
 
 
Ашылған
 
мәзірден Көшіру пунктін таңдаңыз. 
Ауыстыр (тасу) әдісі арқылы мәтінді көшіру 
a) 
Көшірілуі тиіс мәтінді және оның орналасу бағытын анықтыңыз. 
b) 
Мәтінді  белгілеп,  оны  тінтуірдің  көмегімен  жаңа  орынға  ауыстыры-ңыз. 
Көшірілетін  фрагмент  орналасуы  тиіс  жерде  тінтуірдің  батырмасын 
жіберіңіз. 
c) 
Ашылған мәзірден Көшіру пунктін таңдаңыз. 
Ауыстыру (тасу) әдісі арқылы мәтінді көшіру 
1) 
Көшірілуі тиіс мәтінді және оның орналасу бағытын анықтыңыз. 
a) 
Мәтінді  белгілеп,  оны  тінтуірдің  көмегімен  жаңа  орынға  ауыстыры-
ңыз. Көшірілетін фрагмент орналасуы тиіс жерде тінтуірдің батырма-
сын жіберіңіз. 
i) 
Ашылған мәзірден Көшіру пунктін таңдаңыз. 
 
Ауыстыру (тасу) әдісі арқылы мәтінді көшіру 
 
A. 
Көшірілуі тиіс мәтінді және оның орналасу бағытын анықтыңыз. 
B. 
Мәтінді белгілеп, оны тінтуірдің көмегімен жаңа орынға ауыстырыңыз. 
Көшірілетін  фрагмент  орналасуы  тиіс  жерде  тінтуірдің  батырмасын 
жіберіңіз. 
C. 
Ашылған мәзірден Көшіру пунктін таңдаңыз. 
 
Ауыстыру (тасу) әдісі арқылы мәтінді көшіру 
I. 
Көшірілуі тиіс мәтінді және оның орналасу бағытын анықтыңыз. 
II. 
Мәтінді  белгілеп,  оны  тінтуірдің  көмегімен  жаңа  орынға  ауыстырыңыз. 
Көшірілетін  фрагмент  орналасуы  тиіс  жерде  тінтуірдің  батырмасын 
жіберіңіз. 
III. 
Ашылған мәзірден Көшіру пунктін таңдаңыз. 
12.3 тапсырма. Үлгі бойынша тапсырманы орындау. 
Кесте  құрыңыз  (Кесте/Кесте  қосу)  және  белгіленген  тізім  элементтерін 
жеке элементтер ретінде енгізіңіз (мәтін бірінші бағанға енгізіледі, ал қалған 
элементтер  көшіріледі).  Мәтінді  берілген  нұсқа  бойынша  тізімнің  әртүрлі 
түрлерімен безендіріңіз. 
 
 

75
 
Тізім түрлері 
Бюллетень 
Нөмірленген 
Иерархиялық 
• Компьютерлік 
құрылғы 
* 
Жүйелі блок 
* 
Монитор 
* 
Пернетақта 
* 
Басып шығарғыш 
• Бағдарламалық 
жасақтама 
* 
Операциялық 
жүйелер 
* 
Қолданбалы 
бағдарламалар 
• Ақпараттық 
материалдар мен 
құжаттар 
I. Компьютерлік 
құрылғы 
Жүйелі блок 
Монитор 
Пернетақта 
Басып шығарғыш 
II. 
Бағдарламалық 
жасақтама 
Операциялық 
жүйелер 
Қолданбалы 
бағдарламалар 
III. 
Ақпараттық 
материалдар 
материалдар мен 
құжаттар 
1. Компьютерлік 
 
құрылғы 
 
1.1. Жүйелі блок 
 
1.2. Монитор 
 1.3. 
Пернетақта 
 
1.4. Басып 
шығарғыш 
2. Бағдарламалық 
жасақтама 
2.1. Операциялық 
жүйелер 
2.2. Қолданбалы 
бағдарламалар 
3. Ақпараттық 
 
материалдар мен 
 
құжаттар 
 
 
13-практикалық сабақ  
 
Тақырып: БАҒАНАЛАР. ӨРНЕКӘРІП. ТІРКЕЛІМДЕРДІ 
ПІШІМДЕУ. 
 
Сабақтың мақсаты. MS Word мәтіндерді безендіру және бағаналар көме-
гімен мәтін құрудың ақпараттық технологиясын игеру. 
13.1 тапсырма. Көпбағаналы құжаттарды құру.  
Жұмыс тәртібі 
 
1. 
Microsoft Word мәтіндік редакторын іске қосыңыз. 
2. 
Төменде берілген үлгі бойынша мәтіннің бір абзацын теріңіз (құралдар 
тақтасының  батырмаларымен  қаріп  гарнитурасын  орнатыңыз  —  Times New 
Roman, 
қаріп өлшемі — 14). 
Мәтінді теру үлгісі 
Егер сізге газет, бюллетень және кітапша түріндегі бағаналар құру керек 
болса, онда Word бағдарламасын сіздің мәтініңізді тиісті деңгейде пішімдей-

76
 
тіндей  етіп  құрылымдау  қажет.  Құжаттың  барлық  мәтінін  немесе  оның 
белгіленген  бөлігін  бірнеше  бағаналар  түрінде  безендіруге  болады.  Құжат 
мәтінін бірнеше бағаналарға бөлінгенге дейін теру керек. 
3. 
Мәтіннің терілген фрагментін екі рет көшіріңіз (Түзету/Көшіру,Түзету 
/Қою). 
 
 
 
13.1 
сурет. Мәтінде бағаналарға бөлу 
4. 
Бірінші  фрагментті  белгілеп,  оны  екі  бағанаға  бөлгіш  көмегімен 
бөліңіз (Формат/Бағаналар) (13.1 сурет).  
5. 
Мәтіннің  екінші  фрагментін  белгілеп,  оны  үш  бағанаға  бөліңіз  (Фор-
мат/Бағаналар). 
13.2 
тапсырма. Құжаттарды өрнекәріппен безендіру.  
Қ ы с қ а ш а   а н ы қ т а м а .   Өрнекәріпті  қосу  үшін,  меңзерді  мәтіннің 
алғашқы жолына апарып, одан кейін Формат/Өрнекәріп пәрменін басыңыз, 
Келесі параметрлерді таңдаңыз: жолдың биіктігі бойынша — 2 см, мәтін-
нен қашықтығы — 0,5 см (13.2 сурет).  
 
 
 
13.2.сур. Өрнекәріп тапсырмасы
 

77
 
13.3 тапсырма. Қаріп тіркелімін өзгерту және мәтінді бағыттау. 
Жұмыс тәртібі 
1. 
Мәтіннің  үшінші  фрагментінің  жеке  жолдарын  белгілеңіз  және 
Формат/Тіркелім  пәрменін  пайдаланыңыз  (13.3  сурет),  мәтінді  келесі 
тәсілмен пішімдеңіз:  
Алғашқы жолы — «Барлығы бас әріптен»;  
екінші жол — «Барлығы кіші әріптен»;  
үшінші жол — «Бас әріптерден бастау»;  
төртінші жол — «Тіркелімді өзгерту»;  
бесінші жол — «Сөйлемдердегідей». 
2. 
Кестені  ашыңыз  (13.1  кесте),  кестедегі  мәтінге  пішімдеу  жүргізіңіз, 
мәтіннің бағытын өзгертіңіз (Формат/  
 
13.1 
к е с т е  
 
Бағ
ы
тт
ау
 
Бағ
ы
тт
ау
 
БАҒ
Ы
ТТ
АУ
 
Ба
ғы
тта
у 
Бағыттау
 
 
Бағыттау
 
Бағ
ы
тт
ау
 
БА
ҒЫ
ТТА
У
 
Ба
ғы
тта
у
 
Ба
ғы
тта
у