47
Қорытынды
Мемлекетіміздің әрбір азаматы – ұлттық құндылық, әрбір баласы –
еліміздің ертеңі екенін ескерсек, әрбір ерекше білім беру қажеттілігі бар
оқушылар сапалы білім алып, азамат болып қалыптасуына жағдай жасау
міндетіміз болып табылады.
Осыған байланысты, инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім
беруде қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін критериалдық
бағалау жүйесі қолданылады.
Ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыларды бағалау кезінде ҚР
МЖМБС-2015 көрсетілген білім алушылардың дайындық деңгейіне қойылатын
талаптарға негізделеді. Алайда, кейбір білім алушыларда бағдарламаны
меңгеру мерзімі ұзағырақ, оның нәтижесінде олар қалыпты дамыған
балалардың бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру деңгейіне
сәйкес келетін деңгейге жетеді.
Білім алушылар жетістіктерін бағалауда ең маңызды құрал, бағалау
жүйесі білім беру процесін жетілдіруді жалғастыру үшін объективті және
тиімді болуы қажет.
Білім берудің қазіргі жүйесінде білім алушылардың білім жетістіктерінің
сапасын бағалаудың критериалды-бағдарлы көзқарасы негізіндегі қадағалау
және бағалау өзекті болып табылады.
Бұл әдістемелік құралда бастауыш, негізгі орта, жалпы орта мектептегі
инклюзивті білім беру жағдайында білім берудің жаңартылған мазмұнын
МЖМБС талаптарын жүзеге асырудың ерекшеліктері, инклюзивті білім беру
жағдайында ерекше білім беруде қажеттіліктері бар оқушылардың оқу
жетістіктерін критериалдық бағалаудың психологиялық-педагогикалық
негіздері, инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім беруде
қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін педагогикалық бағалаудың
міндеттері мен функциялары, инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім
беруде қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін критериалдық
бағалау жүйесіне қойылатын талаптар, инклюзивті білім беру жағдайында
ерекше білім беруде қажеттіліктері бар оқушылардың оқу жетістіктерін
бағалаудың критериилері мен тәртібі қарастырылған.
«Инклюзивті білім беру жағдайында ерекше білім беруде қажеттіліктері
бар оқушылардың оқу жетістіктерін критериалдық бағалау жүйесі» атты
әдістемелік құрал жалпы білім беретін және арнайы мектептердің
мұғалімдеріне оқушылардың жеке жетістіктерін оқу процесінде бағалауда
практикалық нұсқау болып табылады.
48
ГЛОССАРИЙ
1.
Виктимдік балалар
бұл дезадаптация, әлеуметтік
ауытқулар, әлеуметтендіруге қайшы
жағдайларға әкелетін өмір
шарттарының құрбаны болуға бейім
балалар;
2.
Бақылаусыз қалған балалар
тұратын жері бар, бірақ ата-аналар
тарапынан қамқоршылықсыз қалған
балалар
3.
Мүмкіндіктері шектеулі
балалар
18 жасқа толмаған, дене және/немесе
психикалық кемшіліктері бар,
заңнамамен қарастырылған тәртіппен
расталған туа біткен, тұқым қуалаған,
кейін пайда болған аурулар немесе
жарақат салдарынан тіршілік әрекеті
шектеулі балалар
4. 4
Девиантты мінез-құлық
бұл нақты қоғамдастықтардың белгілі
даму кезеңіндегі жалпы қабылданған,
әлеуметтік тарапынан қолданған,
кеңінен тараған және қалыптасқан
нормалардан ауытқыған мінез-құлық
5.
Қосымша білім
білім алушылар мен
тәрбиеленушілердің жан-жақты
қажеттіліктерін қанағаттандыру
мақсатымен жүзеге асырылатын
тәрбиелеу және оқыту үдерісі
6.
Оқытудың жеке бағдарламасы оқушының өзекті даму деңгейін,
меңгеріп жатқан пән саласы және
дамудың жақын аймағындағы
білімдері мен дағдыларын есепке алу
арқылы оқушы үшін жасалатын
бағдарлама
7.
Инклюзивті білім
бұл ерекше оқытуды қажет ететін
барлық тұлғаларды олардың дене,
психикалық, зияткерлік, мәдени-
этникалық, тілдік және басқа
ерекшеліктеріне қарамастан жалпы
білім беру үдерісіне қосуды көздейтін
жалпы білімді дамыту үдерісі
8.
Қашықтықтан білім беру
технологиясы
білім алушы мен педагог қызметкердің
жанама (алыстан) немесе толық емес
жанама өзара іс-қимылы кезінде
ақпараттық-коммуникациялық
49
технологияларды және
телекоммуникациялық құралдарды
қолдана отырып жүзеге асырылатын
оқыту
9.
Білім алушыларды қорытынды
аттестаттау
тиісті білім беру деңгейінің
мемлекеттік жалпыға міндетті
стандартында көзделген оқу пәндерінің
көлемін олардың меңгеру дәрежесін
айқындау мақсатында жүргізілетін
рәсім
10.
Қабылдау квотасы
техникалық және кәсiптiк, орта
бiлiмнен кейiнгi және жоғары бiлiмнің
білім беру бағдарламаларын іске
асыратын бiлiм беру ұйымдарына
қабылдау үшiн бөлiнетiн мемлекеттiк
бiлiм беру тапсырысы, оның iшiнде
бiлiм беру гранттары көлемiнiң шектi
саны
11.
Түзету сабақтары
оқушылардың дене және (немесе)
психикалық кемшіліктерінің орнын
толтыруды немесе төмендетуді
қамтамасыз ететін сабақтан тыс
уақытта білім беру үдерісін
ұйымдастыру формасы
12.
Инклюзивті оқыту сыныптары бұл мүмкіндіктері шектеулі балалар
және мұндай шектеулері жоқ балалар
бірге оқитын жалпы білім беру
мектептерінің қалыпты сыныптары;
13.
Арнайы сыныптар
жалпы білім беру мектебінде оқуға
қайшы көрсеткіштері жоқ,
мүмкіндіктері шектеулі балаларға
арналған жалпы білім беретін
мектептер құрылымындағы сыныптар
14.
Инклюзивті білім беруді
жүзеге асыратын білім беру
ұйымы
білім беру ұйымы: жалпы білім беретін
мектепте шектеуліктері жоқ
оқушылармен бірге оқуға қайшы
көрсеткіштері жоқ даму мүмкіндіктері
шектеулі және ерекше қажеттіліктері
бар балалардың білім алуы үшін
арнайы жағдайлар құрылған мектепке
дейінгі ұйым, жалпы білім беретін
мектеп
15.
Жалпы білім беру
бағдарламасы
типтік оқу жоспарының инвариантты
компонентіне кіретін әр оқу пәні
бойынша меңгеруге арналған білімдер,
Достарыңызбен бөлісу: |