Мемлекеттік тілді үйрету: әдіс, тәжірибе, инновация

97
(3- минут)
4.Тыңдалым 
әрекеті.
(5- минут)
5. «Синквейн» 
әдісі
Құрметті  жолаушылар  біз  Франция  еліне 
келіп жеттік. Ең алдымен не істейміз? Аман-
дасамыз,  иә  дұрыс.  Қалай  амандасамыз? 
Французша олар 
«Бонжур!» дейді, «Са ва?» 
«Қалың қалай?» деп сұрайды. Олар  «Мерси 
са ва» деп жауап айтады. Ал айтып көрелік. 
Мен  тыңдаушыларға  сөздерді  айтқызып, 
Эйфель мұнарасына да сәлем бергіздіремін. 
«Алорс он данс» әніндегі сөздерді екі топқа 
1-ші топқа «о шанс», 2-ші топқа «о-данс» 
сөздерін кейін 
«ла-ла-ла-ла» деп әндеткізіп 
жаттықтыртамын.  Әуен  қосылып  сертгіту 
сәтін орындатып аламын.
Францияға келіп жеттік. Видеоро-
лик  арқылы  Францияның  симво-
лы  «Эйфель  мұнарасы»  туралы 
шағын  таныстыру  жасап  өтемін. 
Тыңдаушыларға  «Эйфель  мұнарасын»  тұр-
ғызу ға  көмек  беремін.  Ол  үшін  мұнара  үш 
бөлікке бөлініп қиылады.  3 топқа таратыла-
ды. «Эйфель мұнарасының» қиылған бөлік-
теріне  берілген  тапсырмаларды  орындап, 
ватманға  жабыстыру керек.
1-бөлікте, шығу тарихы туралы кесте жасай-
сыздар.
2-бөлікте,  екінші  топқа  франция  тағамда-
ры, жалпы ерекшеліктері жайлы постер құру 
тапсырмасы беріледі. 
3-бөлікте, үшінші топ-
қа 
«Франция - арман» тақырыбында тірек 
сөздерді  пайдалана  отырып, 
«Синквейн» 
әдісін  қолданамын.  Яғни  тыңдаушы-
лар  5  тармақ  өлең  жолдарын  құрастыру

98
тапсырмасын  орындау  арқылы  ватмандар-
дағы 3 бөлікке бөлінген мұнараны құрайды.
6. Мәтінмен 
жұмыс
Мәтінді квант-
теу 
(2- минут)
«ЖАПОНИЯ» бойынша кванттелген мәтін-
дерді  беремін.  Шағын  бөліктерге  бөлінген 
мәтіндерге  ат  қойып,  мәтін  бойынша  ашық 
формадағы  тест  тапсырмасын  орындата-
мын.  «Немесе мәтінді кванттеу тапсырмасы 
беріледі»
Осындай  стратегияларды  орындай  отырып, 
тыңдаушылар  туристтік  агенттікке  келіп 
сая хатқа  шығатын  елдермен  толықтай  ты-
нысады.  Яғни,  сабақта  айтылым,  жазылым, 
оқылым, сөйлесім дағдыларын орындай оты-
рып, сабақты меңгереді.
Экранға назар аударайық. Бейне фильм көр-
сетілгеннен  соң  «не  үшін  көрсетілді»  деп 
ойлайсыздар?  деген  сауал  қойылады.  Біз 
өзімізді  (Қазақстанды)    шет  ел  ретінде    қа-
лай таныстырар едік? Біз де оларға шет мем-
лекетпіз  ғой.  Шетелдіктерге  Қазақстанның 
бейнесін  елестетіп  көріңіздерші.  Несімен 
ерекшенеді екен? Өзіміз Отандық өнімімізді 
осылай жарнамалай аламыз.
Рефлексия
(1- минут)
Сабақтан  алған  әсерлеріңді  жазу.  Нысана-
ның 4 бөлігіне: 
белсенді, қызықты болды, 
түсінікті, жаңашыл деген сөздер жазылып, 
тыңдаушылар  қай  бөлікке  жақын  болғанда-
рын сабақты магнитті тастар арқылы қоры-
тындылайды.

99
Қорытынды 
(5- минут)
  Сабақ  өз  мақсатына  жету  үшін  әртүрлі 
әдіс-тәсілдерді  қолдандым.  Тілдік  дағды-
ларды  қолдана  отырып  жаңа  сабақты  мең-
герте алдым деп ойлаймын. Бөлімді немесе 
жаңа  сабақты  бастар  алдында    аудиторияға 
қызығушылық  оята  алдым.  Себебі  басқа 
елдердің  амандасу  үлгілерін  көрсетіп,  әуен 
тыңдату  арқылы жаңа сабақты бастауға ой 
шақырып алдым. Жаңа сөздер мен сөз тіркес-
терін сабақпен байланыстыру үшін диагнос-
тикалық  тест  алдым.  А2  деңгейдің  тыңдау-
шылары үшін қарым-қатынас тақырыбы тың 
тақырып  емес.  Диагностикалық  тесттің  ар-
тықшылығы  сол  оқытушының  жоспарына 
өзгерістер  енгізуге  мүмкіндік  береді.  Кейін 
жаңа  сөздер  жазылған  заттарға  танысты-
ру  жасайды.  Бұл  тапсырма  тыңдаушыларға 
жазылым және айтылым дағдысын орындау 
бойынша  өнім  береді.  Ал  өнімнің  сапалы 
болып шығуы оқытушының ұйымдастырған 
тапсырмалары негізінде жасақталады. Келе-
сі  кезекте  топпен  жұмыс  жүргізіледі.  Топ-
қа  бөлінген  тыңдаушыларға  мәтінмен  жұ-
мыс  беріледі.  «Пазл  құру»,  «Сергіту  сәті», 
«Видео  ролик»  көрсету  арқылы  тақырып 
ашылды деп ойлаймын. «Мәтінмен жұмыс-
та»  әр  топқа  әртүрлі  тапсырмалар  беріледі. 
Тыңдаушыларға  оқылым  тапсырмаларын 
жасату  үшін  бірнеше  тәсілдерді  қолдануға 
тура  келді.  Себебі  оқылым  дағдысындағы 
тапсырманы  бірден  орындау  өте  қиындық 
тудырады. Сол себепті мәтіндерді бөліктер-
ге бөлу, тест тапсырмалары, постер құру т.б. 

100
стратегиялар, жалпы сабақ барысында орын-
далған  барлық  тапсырмалар  жазылымның,  
сапалы  жазылуына,  айтылымның  сәтті  шы-
ғуына    мүмкіндік  туғызады.  Сергіту  сәтін 
өткізу  тыңдаушылардың  көңілдерін  көте-
руге септігін тигізеді. Бір ескерер жәйт жа-
зылым  дағдысын  басқа  дағдылардан  бөліп 
жарып алуға келмейді. Оқытушы әлсіз деген 
жұмыстардың  өзінен  тыңдаушының  жақсы 
тұстарын  анықтап,  ең  алдымен  тыңдаушы-
ның ойын бөліскені үшін алғысын білдіруге 
болады не болмаса смайл бейнелерді тарату 
арқылы  тыңдаушыны  демеуіне  болады.  Са-
бақта  тыңдаушылармен  жүргізілген  талқы-
лаулар  мен  ойындардар  жұмыстың  сапалы 
жүруіне септігін тигізеді. Тыңдаушылар бір-
бірін бақылап, өз пікірлерімен бөлісті. Кері 
байланыс тыңдаушыларға шабыт берді. Және 
олар өздерінің қателік жібергендіктерін бай-
қайды. Тыңдаушыларға жұмысты орындауда 
қиындық  туған  жоқ  деп  ойлаймын.  Бүгінгі 
танысу  мақсатында  өткізілген  саяхат  –  са-
бағымыз  аяқталды.  Саяхат  жасай  отырып, 
біз,  Сіздермен  бірге  таныстық,  амандастық, 
қарым-қатынасқа  түстік  деп  толықтай  айта 
аламын. Менімен бірге болғандарыңыз үшін 
рақмет! Сау болыңыздар.