Материалдары

 
120 
Сабаққа дайындалу кезінде мұғалімге үлкен мүмкіншіліктер береді: 
-сабақты  жүйелеу  және  қажет  болса  бірнеше  тақырыпты  топтастырып  
оқушыға сабақтың жоспарын көрсету 
-берілген материалды  жүйелеу 
-негізгі материалды қосымша ақпараттпен толықтыру 
-жаңа  материалды  беруде  оқушылардың  жас  ерекшелігіне  және  жеке 
оқушылардың  қабылдауына қарай дайындалу 
-уақытты үнемді және тиімді пайдалану 
-сабақтың негізгі мәселесіне  тоқталып  қайта қарастыруға 
-оқу материалдарының қорын  көбейту 
Оқу 
процесінде 
оқытудың 
ақпараттық 
– 
коммуникациялық 
технологияларын  тиімді  пайдалану  және  қолдану  айтарлықтай  оң  тәжірибе 
беріп  отыр.  Атап  айтсақ,оқушылардың  өз  бетімен  ізденісі,пәнге  деген 
қызығушылығын  арттырып,  шығармашылығын  дамытуға,  оқу  қызметінің 
мәдениеті 
қалыптастыруға, 
дербес 
жұмыстарын 
ұйымдастыруға 
өте 
маңызды.Сонымен,  интеративтік  тақта  сабаққа  қатысушылардың  барлығының 
ойын  бір  ортаға  жинақтап,  қажет  ақпаратты  өңдеу  арқылы  жалпыланған 
ақпараттық  біліктілікті  қалыптастыратын  тиімді  құрал  болып  табылады  алдын 
ала  дайындалған  оқу  материалдар-презентациялар,  мәтіндік,  графикалық 
ақпараттық  объектілер-сабақтың  жақсы  өтуін  және  барлық  ақпарат  түрлерін 
қолдануды қамтамасыз етеді.  
Біз  бейбіт  елде,  мемлекеттік  білімді  жетілдіруге  аса  мән  берген  елде 
тұрамыз.  Жалпы  білім  берудің  мақсаты  –терең  білімнің,  кәсіби  дағдылардың 
негізінде  еркін  бағдарлай  білуге,  өзін-өзі  дамытуға  адамгершілік  тұрғысынан 
жауапты  шешімдерді  қабылдауға  қабілетті  жеке  тұлғаны  қалыптастыру,  яғни 
жеке  тұлғаны  қалыптастыруға  негізделген,  ақпаратты  технологияны  терең 
меңгерген,  жылдам  өзгеріп  жататын  бүгінгі  заманға  лайықты  тұлғаны 
қалыптастыру.  Бәсекеге  қабілетті  болу  тікелей  білімге  байланысты.  Біз  жаңа 
технологияға,  жаңа  өркениетті  дамуға  байланысты  басқа  өркенді  елдердің 
көптен 
бері 
пайдаланып 
келе 
жатқан 
ақпараттық-коммуникациялық 
технологиялар  құралдардың  қолданып  отырмыз.  Бұл-біздің  Қазақстанның  алға 
қарай жылжуының нышаны болып табылады. Ғылыми білім беруде интеративті 
тақтаның  мүмкіндігі  мол.  Интерактивті  құралдарды  қолдану  арқылы  оқушы 
білім кеңістігіне еркін бойлай алады. Оқу процесінде, оның ішінде практикалық 
сабақтарда  ақпараттық  коммуникациялық  технологиялар  құралдарды  қолдану 
мұғалімнің 
жеке-тәжірибесіне, 
шығармашылық 
ізденісіне 
байланысты. 
Интерактивті  құралдар  оқыту  формасын  ұйымдастыруды  түрлендіруге, 
дәстүрлі  оқыту  әдістеріне  жаңа  элементтер  енгізуге  мүмкіншіліктер  жасайды. 
Бұл оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырады. 
Қорытындылай  келе  интерактивті  құралдарды  орынды  қолдану  оқыту 
сапасын жетілдіруге көмектеседі. 
 
 
 
 

 
121 
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ӨЗДІГІНЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ ҚАБІЛЕТІ 
 
Искакова Г.Б. 
Көкшетау қаласы, ММ «№1 орта мектебі» 
gulnar.75.09@mail.ru
 
 
Оқушылардың  өздігінен  жұмыс  істеу  қабілетін  арттыру  үшін,  олардың 
оқу  әрекетінің  әрбір  тәсілін  (міндет  қою,  тәсілдерді  қолдану,  өзін-өзі  бақылау) 
жеке-жеке  бағалап,  ескертулер  жасап  отыру  орынды.  Осы  мақсатта 
оқушылардан: 
«Алдыңда 
қандай 
міндет 
тұр?», 
«Өзіңді-өзің 
қалай 
бақылайсың?» деген сұрақтарға жауап беруді талап ету керек. Өзіндік жұмысты 
ұйымдастырғанда,  мұғалім  оқушылардың  дара  ерекшеліктерін  ескеріп,  соған 
қарай  беретін  тапсырмаларды  өзгертіп,  түрлендіріп  отырғаны  жөн  және 
орындалған  жұмыстың  жалпы  қорытындысына  ғана  баға  қоймай,  сонымен 
қатар  оқушы  оны  қалай  жоспарлады,  қандай  тәсілдер  қолданып  орындады,  өзі 
қалай  тексеріп  отырды,-  осының  бәрін  ескеріп,  бағалаған  жөн.  Оқушылардың 
өзіндік  жұмыстарының  сапасын  арттыру  мақсатын  іске  асыру  үшін,  мұғалім 
жоғарыда баяндалған оқу әрекетінің психологиялық ерекшеліктерін біліп, соған 
сәйкес  өзінің  әдістемелік  шеберлігін  жетілдіріп  отыруы  қажет.  Осы  тұрғыдан 
алғанда,  оқушылардың  әрекетін  ұйымдастыру  үшін,  мұғалім  мынадай  үш 
жағдайды ескергені жөн:  
1)  оқушылардың  өзіндік  жұмысының  мазмұнын  анықтау  (берілетін  білім 
және оны оқыту міндеттері).  
2) өзіндік жұмысты ұйымдастырудың жоспарын жасау, қолданатын амал-
тәсілдерді белгілеу. 
3)  оқушыларға  жұмысты  ойдағыдай  аяқтауға  дұрыс  бағыт  беріп, 
көмектесу  (жұмыстың  жүйелі  барысына  басшылық  ету,  тиісті  түзетулер  жасап 
отыру).        
Оқушылардың  өзіндік  жұмыс  қабілетін  арттыруда  жеке  оқушымен 
жүргізілетін  жұмыстардың  да  маңызы  зор.  Осы  мақсатта  мұғалім  оқушыға 
«Маған  ұнаған  кітап»,  «Көңілді  өткен  каникул»  т.б.  тақырыптар  мен  суреттер 
бойынша  әңгіме  өткізу  үшін  үйге  тапсырма  береді.  Әңгімеге  қысқаша  жоспар 
жасаудың  үлгісін  көрсетеді.Оқушылар  қалаған  тақырыбын  таңдап  алады. 
Мұндай жұмыстар арқылы мұғалім оқушыны шығармашылық ізденуге баулып, 
ой белсенділігін арттырады. [1:72] 
Оқушылардың  өздігінен  істейтін  жұмыстарының  ең  күрделі  түрі- 
шығарма жазу. Ол – оқушылар үшін ғана емес, мұғалім үшін де күрделі жұмыс. 
Өйткені  жұмыстың    жемісті  болуы  мұғалімнің  шеберлігіне,  шығарма  жазу 
процесіне оқушыларды қызықтырып, оны жазудың тиімді тәсілдерін үйретуіне 
байланысты. Оқушыларды шығарма жазуға бірте-бірте машықтандыру, үйрету, 
төселдіру- 
ұзақ 
процесс. 
Профессор 
Т.С.Сабыров 
өзіндік 
жұмысты 
ұйымдастырудың  негізгі  жолдары  мен  шарттарын  былай  деп  көрсеткен: 
«Оқушылардың өздігінен білім алуға деген қажеттері мен дағдылары өзінен-өзі 
пайда  болмайды,  мұндай  қасиеттер  мектепте  мұғалім  мен  оқушылардың  сабақ