Курсы және оқу семестрі: курс, семестр



жүктеу 1,51 Mb.
бет3/15
Дата25.11.2017
өлшемі1,51 Mb.
#1311
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15

Студент білуге тиіс:


  • Термометрдің жұмыс істеу принциптерін;

  • Термометрлер түрлерін;

  • Температура өлшемдерін;

Студент істей алуға тиіс:

  • Жұмысшы сұйықтың температурасын анықтай алу;

  • Жұмысшы сұйықтың температурасын әртүрлі шкалаларда алу;

Тақырыптың негізгі сұрақтары:

  1. Температураны анықтау

  2. Температура өлшемі.

  3. Газдардың температурасы.

Білім берудің және оқытудың әдістері:

Студенттер температура өлшеуге арналған аспабтардың жұмыс істеу принциптерімен және түрлерімен танысуы керек. Ауаның температурасын өлшеу керек.



Құрал – жабдықтар: термометрлер, терможұптар, пирометрлер.

Теориялық мәліметтер.

  1. Дененің қызулық дәрежесін көрсететін физикалық шаманы температура деп атайды. Температура жылудың берілу бағытын анықтайды.

  2. Газдардың молекулалық - кинетикалық теориясы бойынша температура молекулалардың жылулық қозғалыстарының өлшемі болады. Оның мәні жылулық қозғалыстағы молекулалардың кинетикалық энергиясына тура пропорционал

  3.  (*)

Мұнда k = 1,380662×10-23 Дж/К - Больцман тұрақтысы, m – бір молекуланың массасы,  - молекуланың орташа жылдамдығының квадраты. (*) теңдеуі бойынша анықталған температураны T- абсолюттік температура деп атайды.

  1. Температураларды өлшеу температуралық шкалалар бойынша жүргізіледі. Жиі қолданылатын температуралар шкалалары: абсолют температура Т, Кельвин градустарында өлшенеді (К), және практикалық температура t, Цельсий градустарында өлшенеді (°С). Олардың арасындағы байланыс мына мына теңдеулермен өрнектеледі

  2.  

  3. Аталған температуралық шкалалармен қатар Фарангейт, Реюмер температуралық шкалалары қолданылады.

  4. Өндірістік және зертханалық жағдайларда температура сұйықтық термометрлермен, терможұптармен, пирометрлермен, кедергілік термометрлермен т.б. аспабтармен өлшенеді.

Термометр (гр. θέρμη — тепло; μετρέω — өлшеймін) — ауаның, жердің судың, газдың, сұйықтың температурасын өлшеуге арналған аспаб. Термометрлердің бірнеше түрлері бар:

Сұйықтық, механикалық, электрлік, оптикалық, газдық, инфрақызыл сәулелік.



Сұйықтық термометрлер. Сұйықтық термометрлер қоршаған орта температурасының өзгеруіне байланысты, термометрге құйылған сұйық (әдетте спирт немесе сынап) көлемінің өзгеруіне негізделген.

Механикалық термометрлер. Бұл термометрлерде металл серіппе немесе биметалл таспасы қоршаған орта температурасының өзгеруіне байланысты өз өлшемдерін өзгертеді.

Электрлік термометрлер. Электрлік термометрлердің жұмыс істеу принципі ток өткізгіштің кедергісі қоршаған орта температурасының өзгеруіне байланысты өзгеруіне негізделген.

Кең диапазонды электрлік термометрлер терможұптарға негізделген. Терможұптарда әртүрлі электртерістігі бар жанасқан металлдарда туындайтын потенциалдар айырмашылығы температураға тәуелділігі қолданылады.



Ең дәлі және уақыт бойынша тұрақтысы платиналық өткізгішке немесе керамикаға жағылған платиналық негізделген кедергілік термометрлер.

  1. Оптикалық термометрлер. Оптикалық термометрлер жарықтану, спектр және басқа параметрлердің температура өзгергенде өзгеруін тіркеуге негізделген аспабтар. Мысалы, дене температурасын инфрақызыл сәулемен өлшеу.

Әдебиет:

негізгі:

  1. Павлов К.Ф., Романков П.Г., Носков А.А. Примеры и задачи по курсу процессов и аппаратов химической технологии - Л.: Химия, 1987

  2. Промышленная технология лекарств, Том 1. Под ред. Чуешова В.И. – Х.: МТК-Книга, Издательства НФАУ, 2002 – 560 с.

  3. Касаткин А.Г. Основные процессы и аппараты химической технологии.9-е изд. - М.: Химия, 1973

  4. Плаксин Ю.М., Малахов Н.Н., Ларин В.А. Процессы и аппараты пищевых производств. – М.: КолосС, 2008. – 760 с.

  5. Ақбердиев Ә.С. Тамақ өндірісінің процестері және аппараттары, Алматы; 1998 ж.

  6. Кавецкий Г.Д. Процессы и аппараты пищевой технологии. - М.: Колос, 2000.

қосымша:

  1. Романков П.Г., Курочкина М.И. Гидромеханические процессы химической технологии.3-е изд. - Л.: Химия,.

  2. Фармацевтическая технология. Под ред. И.И. Краснюка и Г.В. Михайловой–Москва, Академия – 2006 г.

  3. Баскаков. Теплотехника – М.: Высшая школа 1986


Бақылау (сұрақтар, тестілер, есептер және т.б.)

  1. Температура дегеніміз не?

  2. Цельсий шкаласы бойынша тіреу нүктелерін көрсетіңіз.

  3. Фарангейт шкаласы бойынша тіреу нүктелерін көрсетіңіз.

  4. Реюмер шкаласы бойынша тіреу нүктелерін көрсетіңіз.

  5. Сұйықтық термометрлердің жұмыс істеу принципін сипаттаңыз.

Тапсырма:

  1. Ауа температурасын өлшеудің тәжірибелік нәтижелерін кестеге енгізіңіз, және оларды Кельвин және Фарангейт шкалалары бойынша анықтаңыз.



Ауа температурасы , ºС

Ауа температурасы, К

Ауа температурасы, ºF




















































  1. Төменде көрсетілген температураларды Цельсий шкаласында анықтаңыз.

15 К, 45К, 260К, 273К, 373К.

45 ºF, 100 ºF, 150 ºF, 245 ºF



3-тақырып: Сұйықтың тығыздығын өлшеу.

Мақсаты:

  • Ареомеирдің көмегімен әртүрлі сұйықтардың тығыздығын өлшеу.

Оқыту мақсаты:

жүктеу 1,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау