Курсы: ІІІ семестрі: V тақырыбы

1. Биологиялық қару

2. Жұқпалы ауруларды қоздыратын микробтар

3. Биологиялық заттарды қоладану тәсілі

4. Залалсыздандыру түрлері

5. Карантин ұғымы

6. Дизенсекция мен дератизация

7. « Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» ҚР Кодексі

Н18, 195-198 беттер 2 мин (2%)

(сағат саны: 12сағ -540мин; теория 4сағ-180мин)

№3 Сабақ: Төтенше жағдайдағы психологиялық құбылыстар

Сағат саны: 45 мин (100%)

5. 
   Сабақ түрі: теориялық
   
6. 
   Сабақтың мақсаты:
   

• 
  оқыту:
  

- төтенше жағдайдағы психологиялық құбылыстар ерекшелігін талдау;

• 
  тәрбиелік: төтенше жағдайдағы психологиялық жағдайын анықтай білу
  
• 
  дамыту: топ және топтар арасындағы қарым-қатынасты дамыту.
  

1. Баубеков С. Ж. Өмір қауіпсіздігі негіздерін оқытудың әдістемесі : оқу құралы: 0109000 - Тіршілік қауіпсіздік негіздері және валеология. - Алматы : Эверо, 2013.

2. Нәбиев Е. Н. Тіршілік қауіпсіздігі негіздері: оқу құралы. - Астана:Б.ж 2012.

3. Немеребаев М. Н. Тіршілік қауіпсіздігі: оқу құралы. - Алматы : Эверо, 2012.

4. Тайжанов С. Өмір қауіпсіздігі негіздері: оқу-әдістемелік құрал / С. Тайжанов. - Алматы : Эверо, 2010

5. Төтеншежағдайлардазардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету жөніндегі халыққа арналған жаднама. 1 бөлім. Болуы ықтимал апат оқиғалары (Жер сілкінісі). Бір демалыс күнінің оқиғалары(Сәтсіз сапар) = Памятка населению по оказанию первой помощи пострадавшим в чрезвычайных ситуациях. Ч. 1 : жаднама. - Алматы : Б. ж., 2006.

6. Төтенше жағдайлардан зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету жөніндегі халыққа арналған жаднама. 2-бөлім = Памятка населению по оказанию первой помощи пострадавшим в чрезвычайных ситуациях. Ч. 2 : жаднама . - Алматы : Б. ж., 2006.

7. Төтенше жағдайларда алғашқы медициналық көмек көрсетудi ұйымдастыру : оқулық / О. Д. Дайырбеков [ ж. б.]. - Шымкент : ОөмМА баспаханасы, 2000.

8. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений по курсу "Безопасность жизнедеятельности". Кн. 1: учеб.пособие / сост. А. А. Суровцев. - Алматы : Б. ж., 2005.

9. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений по курсу "Безопасность жизнедеятельности.Кн. 2; учеб. пособие. - Алматы : Б. ж., 2005.

10. Фефилова, Л. К. Безопасность жизнедеятельности и медицина катастроф : учебник для студентов средних мед.учеб. заведений. - М. : Медицина, 2005.

11. АлдешевА. А. Введение в сестринское дело. Безопасная больничная среда. Инфекционная безопасность и контроль:учебное пособие / А. А. Алдешев. - Шымкент : Б. и., 2005.

12. Саудабеков К. Е. Безопасность жизнедеятельности и формирование здорового образа жизни: учебное пособие. - Алматы :КазГЮУ, 1999.

13. ҚР АҚ ұйымдастыру және жүргізу жөніндегі нұсқаулық – Алматы: 2000ж., 196 бет.

14. «Тіршілік қауіпсіздігі» курсы бойынша жоғары оқу орындары студенттеріне арналған оқу құралы, І кітап, Алматы: 2003ж. 240бет

15. «Тіршілік қауіпсіздігі» курсы бойынша жоғары оқу орындары студенттеріне арналған оқу құралы, ІІ кітап, Алматы: 2003ж. 240бет

16. Нәбиев Е. Н.Апат медицинасы: оқу құралы. - Астана : Б. ж., 2012.

17. ҚР Азаматтық қорғау республикалық оқу-әдістемелік орталығының тыңдаушыларына көмек ретінде ұсынылатын оқу құралы, Алматы: 2009ж.

18. Абеуова И.Ә., Ермекбаева Л.К. Әлеуметтік психология: Оқу құралы – Алматы: ЖШС «Эверо», 2012ж., 238бет.

19. Алдамұратов Ә., Рақымбеков Қ. Жалпы психология. Оқулық. – Алматы: «Эверо», 2011ж., 216бет.

1. ҚР ТЖМ Азаматтық қорғау республикалық оқу-әдістемелік орталығының тыңдаушыларына көмек ретінде ұсынылатын оқу құралы: оқу құралы. - Алматы : Б. ж., 2012.

2. Ұйымдардағы төтенше жағдайлар және Азаматтық қорғаныс бойынша сабақтарға арналған оқу құралы: оқу құралы. - Алматы : Б. ж., 2012.

3. Төтенше жағдайлар және азаматтық қорғаныс : энциклопедиялық анықтамалық / бас ред. Б. Ө. Жақып. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2011.

4.ТЖ және Ақ саласындағы басшылық құрамының біліктілігін арттырудың Республикалық курстарының тыңдаушыларына көмек ретінде ұсынылған оқулық: оқулық. - Алматы : Б. ж., 2008.

5.ТЖ-да зардап шеккендерге психологиялық көмек көрсету бойынша жаднама. 3-бөлім = Памятка населению по оказанию психологической помощи пострадавшим в ЧС. Ч. 3-і:жаднама. - Алматы : Б. ж., 2008.

6. Төтенше жағдайлар жүйесінде қолданылатын орысша - қазақша терминдер сөздігі = Русско - казахский словарь терминов, применяемых в системе чрезвычайных ситуаций : сөздік. - Алматы : Б. ж., 2006.

7. Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар саласындағы заңдары : заңдар. - Астана : Б. ж., 2005.

8.Эвакуациялық шараларын ұйымдастыру және өткізу жөніндегі нұсқаулық : нұсқаулық. - Алматы : Б. ж., 2003

9.Пособие в помощь слушателям Республиканских курсов повышения квалифиации руководящего состава в области ЧС и ГО : учеб.пособие. - Алматы : Б. ж., 2008

10.Вандышев, А. Р. Безопасность жизнедеятельности и медицина катастроф : учеб. пособие . - Ростов н/Д : Изд. центр " Март", 2006.

11. Зазулинский, В. Д. Безопасность жизнедеятельности в чрезвычайных ситуациях: учеб.пособие для гуманитарных вузов. - М. : Экзамен, 2006.

12. Учебное пособие для занятий по чрезвычайным ситуациям и Гражданской обороне в организациях : учеб.пособие / сост. А. А. Суровцев. - Алматы : Б. ж., 2006.

13. Практическое руководство по биологической безопасности в лабораторных условиях : практикум. - Третьеизд. - Женева : ВОЗ, 2004

14. Приходько, Н. Г. Безопасность жизнедеятельности: курс лекций. - Алматы : Юридическая лит., 2004.

15. ХванТ. А. Безопасность жизнедеятельности: учеб.пособие. - 4-е изд., перераб. и доп. - Ростов н/Д : Феникс, 2004

16..А.Жаханов, С.Садықов, Медициналық радиобиология негізі, оқулық; -Алматы; «Эворо», 2011ж. -276б.
7.Ұйымдастыру кезеңі: 3 мин (6%)

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  
• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті.
  

Сұрақ-жауап.

Психологиялық ахуал – қызметкердің ұжымның тіршілік қарекетінің әртүрлі факторларына қанағаттану дәрежесі мен өзара қарым қатынас күйінбейнелейтін кешенді психологиялық сипаттама болып табылады.

Психологиялық ахуал мәнін көбіне мынадай психологиялық құбылыстарға теңеп жатады: ұжымдық сананың күйі; топтың эмоциялы – психологиялық көңіл күйі; топтың көңіл-күй і;топ мүшелерінің психологиялық бірлігі; топ пен ұжымдағы өзара қарым-қатынас, т.б. Психологиялық ахуалдың негізгі факторларының ішінде адамдардың қатынасы мен бірлескен іс-әрекеттің жағдайлары ерекше атап көрсетілетін айта кетелік. Сонымен қатар, психологиялық ахуал – сол топ адамдарында басымдырақ болып келетін нормалар, дәстүрлер мен мағыналардың жүйесі деп те саналады. Ахуал топ немесе ұжым мүшелерінің бір-біріне тәуелділігіне (әлеуметтік байланыстар) және адамдардың бірлесіп атқарып отырған қызметтері мен міндеттеріне тәуелді болу тәсілінен байқалады (міндеттер байланысты).

Психологиялық ахуал, бұл – бұл жұмысшылардың тіршілік қарекетінің әртүрлі факторларына қанағаттану дәрежесін бейнелейтін кәсіби ұжымның кешенді эмоциялы психологиялық күйі. Көңіл-күйдің жеке эквиваленті-кәсіби ұжымның тіршілік қарекетінің әртүрлі факторларына қанағаттануы. Зерттеулерде психологиялық ахуалдың қызметтік іс-әрекет тиімділігіне, қызметкерлердің еңбек мотивациясы мен психикалық күйіне әсері байқалады.

Адамдар арасындағы қарым-қатынас ахуалы үш ахуалдық аймақтан тұрады деп саналады:

Бірінші ахуалдық аймақ – осы ұжымда қоғамның мақсаты мен міндеті қаншалықты тұрғыда анықталуымен, бұл жерде қызметкерлердің азамат ретінде консультациялық құқықтары мен міндеттері қаншалықты кепілденгенімен анықталатын арнайы ахуал.

Екінші ахуалдық аймақ – осы ұжымда қандай адамгершілік құндылықтары анықталатын адамгершілік ахуалы.

Үшінші ахуалдық аймақ – психологиялық ахуал, яғни бір бірімен тығыз байланыста болатын қызметкерлер арасындағы ресми емес қарым-қатынастар.

1. Психологиялық ахуал

2. Бірінші ахуалдық аймақ

3. Екінші ахуалдық аймақ

4. Үшінші ахуалдық аймақ

5. Ахуалдық аймақтардың жіктелісі

6. Психологиялық ахуалдың қалыптасуына әсер ететін факторлар
12. Сабақты қорытындылау. 3 мин (2%)

13. Үйге тапсырма беру. Төтенше жағдайда тұрғындарды және құтқарушыларды медициналық - психологиялық тұрғыда дайындау

Н 16, 29 2 мин (2%)

(сағат саны: 12сағ -540мин; теория 4сағ-180мин)

№4 Сабақ: Төтенше жағдайда тұрғындарды және құтқарушыларды медициналық - психологиялық тұрғыда дайындау

Сағат саны: 45 мин (100%)

7. 
   Сабақ түрі: теориялық
   
8. 
   Сабақтың мақсаты:
   

• 
  оқыту:
  

- төтенше жағдайда тұрғындарды және құтқарушыларды медициналық - психологиялық тұрғыда дайындау

• 
  тәрбиелік: төтенше жағдайдағы тұрғындардың психологиялық жағдайын анықтай білу
  
• 
  дамыту: топ және топтар арасындағы қарым-қатынасты дамыту.
  

1. Баубеков С. Ж. Өмір қауіпсіздігі негіздерін оқытудың әдістемесі : оқу құралы: 0109000 - Тіршілік қауіпсіздік негіздері және валеология. - Алматы : Эверо, 2013.

2. Нәбиев Е. Н. Тіршілік қауіпсіздігі негіздері: оқу құралы. - Астана:Б.ж 2012.

3. Немеребаев М. Н. Тіршілік қауіпсіздігі: оқу құралы. - Алматы : Эверо, 2012.

4. Тайжанов С. Өмір қауіпсіздігі негіздері: оқу-әдістемелік құрал / С. Тайжанов. - Алматы : Эверо, 2010

5. Төтеншежағдайлардазардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету жөніндегі халыққа арналған жаднама. 1 бөлім. Болуы ықтимал апат оқиғалары (Жер сілкінісі). Бір демалыс күнінің оқиғалары(Сәтсіз сапар) = Памятка населению по оказанию первой помощи пострадавшим в чрезвычайных ситуациях. Ч. 1 : жаднама. - Алматы : Б. ж., 2006.

6. Төтенше жағдайлардан зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету жөніндегі халыққа арналған жаднама. 2-бөлім = Памятка населению по оказанию первой помощи пострадавшим в чрезвычайных ситуациях. Ч. 2 : жаднама . - Алматы : Б. ж., 2006.

7. Төтенше жағдайларда алғашқы медициналық көмек көрсетудi ұйымдастыру : оқулық / О. Д. Дайырбеков [ ж. б.]. - Шымкент : ОөмМА баспаханасы, 2000.

8. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений по курсу "Безопасность жизнедеятельности". Кн. 1: учеб.пособие / сост. А. А. Суровцев. - Алматы : Б. ж., 2005.

9. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений по курсу "Безопасность жизнедеятельности.Кн. 2; учеб. пособие. - Алматы : Б. ж., 2005.

10. Фефилова, Л. К. Безопасность жизнедеятельности и медицина катастроф : учебник для студентов средних мед.учеб. заведений. - М. : Медицина, 2005.

11. АлдешевА. А. Введение в сестринское дело. Безопасная больничная среда. Инфекционная безопасность и контроль:учебное пособие / А. А. Алдешев. - Шымкент : Б. и., 2005.

12. Саудабеков К. Е. Безопасность жизнедеятельности и формирование здорового образа жизни: учебное пособие. - Алматы :КазГЮУ, 1999.

13. ҚР АҚ ұйымдастыру және жүргізу жөніндегі нұсқаулық – Алматы: 2000ж., 196 бет.

14. «Тіршілік қауіпсіздігі» курсы бойынша жоғары оқу орындары студенттеріне арналған оқу құралы, І кітап, Алматы: 2003ж. 240бет

15. «Тіршілік қауіпсіздігі» курсы бойынша жоғары оқу орындары студенттеріне арналған оқу құралы, ІІ кітап, Алматы: 2003ж. 240бет

16. Нәбиев Е. Н.Апат медицинасы: оқу құралы. - Астана : Б. ж., 2012.

17. ҚР Азаматтық қорғау республикалық оқу-әдістемелік орталығының тыңдаушыларына көмек ретінде ұсынылатын оқу құралы, Алматы: 2009ж.

18. Абеуова И.Ә., Ермекбаева Л.К. Әлеуметтік психология: Оқу құралы – Алматы: ЖШС «Эверо», 2012ж., 238бет.

19. Алдамұратов Ә., Рақымбеков Қ. Жалпы психология. Оқулық. – Алматы: «Эверо», 2011ж., 216бет.

1. ҚР ТЖМ Азаматтық қорғау республикалық оқу-әдістемелік орталығының тыңдаушыларына көмек ретінде ұсынылатын оқу құралы: оқу құралы. - Алматы : Б. ж., 2012.

2. Ұйымдардағы төтенше жағдайлар және Азаматтық қорғаныс бойынша сабақтарға арналған оқу құралы: оқу құралы. - Алматы : Б. ж., 2012.

3. Төтенше жағдайлар және азаматтық қорғаныс : энциклопедиялық анықтамалық / бас ред. Б. Ө. Жақып. - Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2011.

4.ТЖ және Ақ саласындағы басшылық құрамының біліктілігін арттырудың Республикалық курстарының тыңдаушыларына көмек ретінде ұсынылған оқулық: оқулық. - Алматы : Б. ж., 2008.

5.ТЖ-да зардап шеккендерге психологиялық көмек көрсету бойынша жаднама. 3-бөлім = Памятка населению по оказанию психологической помощи пострадавшим в ЧС. Ч. 3-і:жаднама. - Алматы : Б. ж., 2008.

6. Төтенше жағдайлар жүйесінде қолданылатын орысша - қазақша терминдер сөздігі = Русско - казахский словарь терминов, применяемых в системе чрезвычайных ситуаций : сөздік. - Алматы : Б. ж., 2006.

7. Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар саласындағы заңдары : заңдар. - Астана : Б. ж., 2005.

8.Эвакуациялық шараларын ұйымдастыру және өткізу жөніндегі нұсқаулық : нұсқаулық. - Алматы : Б. ж., 2003

9.Пособие в помощь слушателям Республиканских курсов повышения квалифиации руководящего состава в области ЧС и ГО : учеб.пособие. - Алматы : Б. ж., 2008

10.Вандышев, А. Р. Безопасность жизнедеятельности и медицина катастроф : учеб. пособие . - Ростов н/Д : Изд. центр " Март", 2006.

11. Зазулинский, В. Д. Безопасность жизнедеятельности в чрезвычайных ситуациях: учеб.пособие для гуманитарных вузов. - М. : Экзамен, 2006.

12. Учебное пособие для занятий по чрезвычайным ситуациям и Гражданской обороне в организациях : учеб.пособие / сост. А. А. Суровцев. - Алматы : Б. ж., 2006.

13. Практическое руководство по биологической безопасности в лабораторных условиях : практикум. - Третьеизд. - Женева : ВОЗ, 2004

14. Приходько, Н. Г. Безопасность жизнедеятельности: курс лекций. - Алматы : Юридическая лит., 2004.

15. ХванТ. А. Безопасность жизнедеятельности: учеб.пособие. - 4-е изд., перераб. и доп. - Ростов н/Д : Феникс, 2004

16..А.Жаханов, С.Садықов, Медициналық радиобиология негізі, оқулық; -Алматы; «Эворо», 2011ж. -276б.
7.Ұйымдастыру кезеңі: 3 мин (6%)

• 
  Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
  
• 
  Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
  
• 
  Сабақтың мақсаты мен міндеті.
  

Сұрақ-жауап.

ТЖ ошағында адамдар моральді-психологиялық дайындықтың болмауынан бір қатар психологиялық бұзылыстар туындайтыны.Олар болдырмау үшін ТЖ-да жұмыс атқаратын кұтқарушылардың психикасының тұрақтылығың және жігерлігің қалыптастыру (түзу) қажет.Әсіресе оларды сабырлыққа,өзін-өзі устай білуге,қауіпты жағдайларда айқын ой-өрісін дамытуға тәрбиелеу керек.

Адамдарды психлогиялық тұрғыда даярлау аса маңызды фактор болып саналады. ТЖ ошағындағы адамдар арасында пайда болған сәл үрей, абыржу, әсіресе көлемді зілзала, өрттер, апат басталғанда өте ауыр, тіпті түзелмес зардаптар туындатуы мүмкін. Ол бірінші кезекте басқарушы адамдарға байланысты болады, олар ұжымды ұйымдастырып, шұғыл әрекеттер атқарып, оларға өз тәртібімен өнеге болып, қайсарлық танытуы керек.

Халықты дайындау мемлекеттік міндет, яғни, тұрғындарды моральды-психологиялық дайындау ұйымдасқан түрде, көпшілікпен және барлық жерде орындалып, осы мәселені жаңа сатыға көтеру қажет.

Халықты дайындау ҚР үкіметінің «ТЖ тұрғындарды дайындау тәртібі» жарлығына сәйкес анықталады. Осындай дайындық жалпы мемлекеттік деңгейде орындалуы тиіс. Ол жас және әлеуметтік ерекшеліктеріне сәйкес, мектепке дейінгі мекемелерден басталып, тұрғылықты жерлердегі жұмыстармен аяқталуы қажет. Жастарды дайындау оқу орындарда арнайы бағдарлама бойынша жүргізілуі керек.
11. Жаңа тақырыпты бекіту. 5мин (10%)

Сұрақтар:

1. Психологиялық бұзылыстар

2. Адамдарды психологиялық тұрғыда даярлау

3. ҚР үкіметінің «ТЖ тұрғындарды дайындау тәртібі» жарлығы