Көбекова Ж. С. Психология негіздері Оқу қуралы

§5.3 Тұлғаның бағыттылығы. Мінез

жүктеу 0,53 Mb.

бет	145/203
Дата	07.06.2020
өлшемі	0,53 Mb.
	#30874

1 ... 141 142 143 144 145 146 147 148 ... 203

Psikhologia negizderi-1

Қызығу
Терең қызығу

§5.3 Тұлғаның бағыттылығы. Мінез
Жеке тұлғаның негізгі сипаты оның бағыттылығы болыптабылады. Бағыттылық адам алдына қойған мақсатты анықтайды, сол мақсатты орындауға ұмтылысы тән, түрткілер арқылы адам іс-әрекеттер жасайды, қызығуларды адам іс-әрекетте басшылыққа алады.

Қажеттілік адам тарапынан белгілі бір затқа мұқтаждық, бірнәрсенің жетіспеуі, белгілі бір нәрсеге қанағаттанбау тұрғысындаіске асады, ал жеке тұлғаның белсенділігі қажеттіліктер қанағаттандыруға бағыттылады. Адам қажеттілігі әртүрлі. Еңалдымен адамның өмір сүруін тікелей қамтамасыз ететін табиғи қажеттіліктерді атап өтуге болады: тамаққа, ұйқыға, киімге, суықтан және ыстықтан сақтау құралы ретінде тұрғын үйгеқажеттілік. Адамда табиғи қажеттіліктермен қатар таза адами,рухани немесе әлеуметтік қажеттіліктер болады.

Түрткілер - қажеттіліктің нақты көрінуі. Түрткілер (мотивтер - бұл қажеттіліктерді қанағаттандырумен байланысты іс-әрекеткеитермелеу. Түрткілер мақсатты және мақсатсыз болып бөлінеді. Ғылыми психология осы түрткілердің бір-бірімен жеке тұлға дамуының қоғамдық-тарихи жағдайы бір-бірімен байланысты екендігін атап көрсетті.

Адамның танымдық қажеттіліктерінің көрінісі қызығу деп аталады. Қызығу - бұл адамның белгілі бір затқа, құбылысқа немесе іс-әрекетке, жағымды эмоциялық қатынасқа байланыстыбелсенді танымдық бағыттылығы. Қызығулар өзінің мазмұны, ауқымы, тереңдігі, тұрақтылығы және тиімділігі бойыншасипатталады. Жан-жақты, ауқымды және тар қызығулар болып бөлінеді.

Жеке тұлғаны жан-жақты дамыту үлкен ауқымды және жан-жақты қызығуды қажет етеді. Қызығудың тарлығы адамда бір немесе екі шектеулі және тұйықталған қызығу ғана болады. Терең қызығу нысанды, оның барлық бөліктерін жеткілікті зерттеу қажеттілігі болып табылады. Ол атүсті, жеңіл-желпі қызығуға қарсы бағытталады, адам құбылыстарды атүсті қарастырады, зерттеу нысаның терең пайымдамайды.

жүктеу 0,53 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 141 142 143 144 145 146 147 148 ... 203