Шығарманың поэтикалық тілі:
«Жабайы алма» повесінде теңеулердің қолданысы:
Қарақаншық көзімізге оттай басылып ұшырай кетті [7 б.]
Үстеріне ауыр кесектер құлаған жас күшіктер жылаған жас балалардай баж-баж шұңылдасып қыңсылайды. [ 9 б.]
Басқа алмалар сарғылданып піскенде,әлгі биіктегі алмалардың бір биірлері шиқандай боп қызарып,көздің жауын алады [10 б.]
Жоңғардың жықпыл-жықпылдарында шашылған тарыдай қысы-жазы бытырап көшіп жүрген көшпелі жұрт... [10 б.]
Егер адамның алманы үзіп жатқанын көріп қалса, қазандай тасты көтеріп ап,ақырып қуатын көрінеді. [11 б.]
Осыдан үш жыл бұрын ілмиген ап-арық қыз еді, бүгінде қол-аяғы балғадай бойжеткен болды [12 б.]
Біз ұсақ балалар тауықтың балапандарынша шүпірлеп кеп әжеміздің бауырына кіреміз [13 б.]
Өзі қара қайыстай боп қатып- семіп,түрі адам шошырлық күйге түсті. [15 б.]
Е,Алла-ай ,тал шыбықтай бұралып енді жеткендеріңде сендерге де ауыз салды ма? [16 б.]
Апыр-ай,әлгі Шымырбайдың баласы мұрты өсіп, зіңгіттей азамат болыпты,-деген тамсанып. [16 б.]
Тіпті алпамсадай ғой. [17 б.]
Қол-аяғыма бөргөздің тікендері инеше қадалғанына қарамастан... [18 б.]
Шыдай алмай кеттім жұдырықтай тас алдым да екеуінің дәл ортасына лақтырып жібергем... [18 б.]
Кәдімгі,Мұқан ағайдың біздің дәптерімізге баға қойып жүрген бояу қарандашы сияқты. [21 б.]
Екеуі тас боп қатып қалған сияқты. [22 б.]
Небір жүген - құйрық тимеген құр асауларға тақымы тиді-ақ болды,жалына мысықша жабысады да,тастай қатып айрылмайды. [24 б.]
Тақымды қысуым-ақ мұң екен құстай ұша жөнелді. [26 б.]
Жиренқасқа жұлдыздай аққан күйде кеп қалың жылқының ортасына қойып кетті де қақ жарып өте шықты. [28 б.]
Көзім әжеме түскен,бет-аузынан сау-тамтық жоқ, жосадай боп тырналған,көгеріп ісіп көлкілдеп тұр... [ 30 б.]
..деген кезде,көз алдыма беліне белбеу буынған көкем келді, со күйі түсі суық,артынан жылап-сықтаған бізге еш қайырылмастан,адымдай басып бел асып кете барады;дәл бір отынға баратын адамша жайбырақат адымдайды,бірақ енді бізге еш уақыт қайтып оралмайтындай боп кетіп барады; өзі жападан-жалғыз... [31 б.]
Бір кездері колхоз ұйымдастыру жылдарында оны байқұлақтар өшігіп,тірідей жерге көмген екен,содан аурулы боп қалған. [ 32 б.]
Бүкіл өне бойы қалақай шаққандай қып-қызыл боп бөрте бастаған. [ 39 б.]
Қотырдан жазылып нанды қылағандарыңша жеп,мынау ит талағандай алым-жұлым шоқпыттарыңды тастап,әп-әдемі киініп,гүлдей жайнап ойнап жүрсеңдер,одан артық қандай мұрат болмақ адамда. [40 б.]
Біліп қойыңдар!-деп, бәрімізді өзіне құдайдай бір табындырып алды да,әрқайсымызға бұйрық бере бастады. [42 б.]
Белуардан кеп қалған астық масақ жара бастаған, үлп еткен жел үрлеп өтсе-ақ болғаны судың бетіндей жыбырлап, толқын-дала жөнеледі [46 б.]
Арам шөптер астықтан гөрі биіктеу өсіп кетіпті: алабота, сасыр қурай, сиырқұйрықтар мен мұндалап анадайдан көрініп тұрады, орақты қылышша сермеп қиып түсіреміз де мәз боламыз: өзіміз ұрыс даласындағы батырлармыз да, арам шөптер - фашистер. [46 б.]
Кемпір-шалдың күнделікті толып жатқан шаруасын тындырып, баласындай боп кетеміз. [50 б.]
Әрқайсысы тайыншадай, адамның зәре-құтын ұшыратын төбеттер еді. [51 б.]
Опай, өздерің былтырғыға қарағанда дырдай жігіт боп есіп қапсыңдар ғой,- деп қойды. [51 б.]
Жаңа ғана ұйыған, әлі шеті ойылмаған уыздай боп мөймілдеп тұрған айран екен. [14, 52 б.] Жазушы шығармасында бұдан басқа да теңеулер көрініс тапты. (ары қарай ҚОСЫМША А)
Достарыңызбен бөлісу: |