Казахская головная архитектурно-строительная академия

3. Г. ГЕГЕЛЬ ФИЛОСОФИЯСЫ

• Гегель философиясының үшінші сатысы – алдыңғы екеуінің синтезі есебіндегі рух философиясы. Мұнда абсолюттік идея оянып, сергігендей болып, табиғат бұғауынан босанып, өз көрінісін абсолюттік рухтан табады. Адам – табиғаттың бөлшегі, ал адам рухы – табиғаттың емес, абсолютті рухтың жемісі.

• Рухтың өздігінен дамуы үш түрлі бағытта жүреді.
• Біріншісі – «Субъективтік рух» – адамның өзіндік санасы,
• ол өз жағынан үшке: антропологияға, феноменологияға, психологияға бөлінеді.
• Екіншісі – «Объективтік рух» – адамзат қоғамы. Оның басты түрлері:
• құқық, өнегелілік , азаматтық қоғам, мемлекет.
• Үшіншісі – «Абсолюттік рух» – рухтың ең жоғарғы көрінісі, мәңгілік ақиқат.
• Ол өнер, дін, философиядан тұрады.
• Философия — ең жоғарғы білім, абсолюттік идеяның соңы мен бастамасының
• қосындысы немесе «Дүниенің оймен көркемделуі» («Мир, схваченный мыслью»).
• Философия пәні мыналарды қамтуы қажет:
• 1. Табиғат философиясын; 2. Антропологияны; 3. Психологияны; 4. Логиканы;
• 5. Мемлекет философиясын; 6. Азаматтық қоғам философиясын; 7. Құқық
• философиясын; 9. Тарих философиясын; 9. Диалектиканы.

3. Г. ГЕГЕЛЬ ФИЛОСОФИЯСЫ

• Г.Гегель ДИАЛЕКТИКАҒА классикалық анықтама берді.
• Г.Гегель бойынша диалектика процесі триада бойынша дамиды:
• «ТЕЗИС (бекіту) – АНТИТЕЗИС (терістеу) – СИНТЕЗ (қарама-қайшылықтарды жою»).
• Гегель диалектикалық логика категорияларының, принциптерінің,
• үш заңдарының жүйесін алғаш болып негіздеген. Олар:
• 1. «САННЫҢ САПАҒА АЙНАЛУЫ»,
• 2. «ҚАРАМА-ҚАРСЫЛЫҚТАРДЫҢ БІРЛІГІ ЖӘНЕ КҮРЕСІ»,
• 3. «ТЕРІСТЕУДІ ТЕРІСТЕУ».

• Г.Гегельдің тағы бір онтологиялық ұғымы – ЖАТСЫНУ.
• Абсолюттік рух мына нәрселерден жатсынады:
• 1. қоршаған дүниеден; 2. табиғаттан; 3. адамнан.

• Гегель абсолюттік рухтың тарихи дамуында үш саты болды дейді:
• ШЫҒЫСТЫҚ, ГРЕК-РИМДІК және ГЕРМАНДЫҚ.
• Шығыста (Ежелгі Египет, Қытай жіне т.б.) тек бір адам ғана еркін дамиды,
• Грек-рим дүниесінде кейбіреулер ғана еркіндамиды,
• Герман дүниесінде барлық адамдар еркін дамиды,  деді.
• Осыған байланысты Г.Гегельдің айтқан әйгілі сөзі:
• «ФИЛОСОФИЯ ШЫҒЫСТА ПАЙДА БОЛЫП, БАТЫСТА АЯҚТАЛАДЫ».