Жұмыс бағдарламасы пән: Геронтология, гериатрия Пән коды gg 3217 Мамандық 051101 «Мейірбике ісі» Оқу сағатының

№2 есеп

Көрсетіген ісіну қандай синдромға тән?

• 
  Альцгеймер ауруымен ауыратын қарт адамдардың жағдайын бағалау үшін терең білімді қалыптастыру.
  
• 
  Теориялық және тәжірибелік білімдерін нығайту.
  
• 
  Қарттарға үйде және стационарда медициналық көмек көрсетуге машықтандыру.
  
• 
  Гериатрияда кәсіптік этика және деонтология принциптерін үйрету.
  

• 
  Қарттардағы психиканың өзгерісінің ерекшеліктері
  
• 
  Альцгеймер ауруының даму сатылары
  
• 
  Деменция симптомын күшейтетін факторлар
  
• 
  Альцгеймер ауруының этиологиясы, патогенезі
  
• 
  Альцгеймер ауруының клиникалық көрінісі
  
• 
  Науқастарды емдеу принциптері
  
• 
  Үй жағдайында күту ерекшеліктері
  
• 
  Альцгеймер ауруымен ауыратын науқасты күту жағдайында жанұяда стресс болдырмаудың негізгі принциптерін үйрету
  

• 
  ауызша сұрау
  
• 
  тест тапсырмаларды шешу
  
• 
  жағдайлық есеппен жұмыс жасау
  
• 
  медбикенің пациентпен жұмыс жасауында әр түрлі мәселелерді бағалау және талқылау;
  
• 
  шағын топтармен жұмыс жасау, рольдік ойындар, симуляцияланған пациенттермен жұмыс жасау.
  
• 
  
  

6. 
   Бақылау (сұрақтар,тесттер, жағдайлық есеп)
   

12. 
    Қарттардың психикасының өзгерісінің себебін атаңыз.
    
13. 
    Альцгеймер ауруына анықтама беріңіз.
    
14. 
    Үй жағдайында қарт адамдарды күтуді ұйымдастыруды атаңыз.
    

5. 
   Альцгеймер ауруы ... жаста болады
   

б) 55-60

г) 40-45

д) 35-50

6. 
   ... Альцгеймер ауруының ошақты симптомы болады
   

б) иіс сезудің бұзылысы

в) сөйлеудің бұзылысы

г) ұйқының бұзылысы

д)тәбеттің бұзылысы

7. 
   Сөйлеудің бұзылысы – бұл ...
   

б) афакия

в) диспепсия

г) анорексия

д) асфиксия

8. 
   Альцгеймер ауруы кезінде ... атрофияланады
   

б) алдыңғы мидың милық заты

в) қалқанша безі

г) мидың қыртысты заты

д) ұйқы безі

9. 
   Галлюцинациясы бар науқастарда қолданылатын нейролептикалық препарат . . . :
   

б) но-шпа

в) эуфиллин

г) фуроселид

д) аминазин

10. 
    Макроскопиялық зерттеуде . . .
    

б) ми кішірейген, қарыншалар үлкейген

в) мида ешқандай өзгерістер жоқ

г) мида қан құйылулар

д) ми мен жұлынның зақымдалуы

11. 
    Микроскопиялық зерттеуде . . . :
    

б) нерв клеткаларының саны көбейген

в) атипикалық клеткалардың пайда болуы

г) Фибрилдердің санның жоғарлауы

д) қосымша клеткалардың пайда болуы

12. 
    Апраксия дегеніміз . . . :
    

б) ойлаудың бұзылысы

в) күнделікті іс-қозғалысының бұзылысы

г) есте сақтаудың бұзылысы

д) естудің бұзылысы

13. 
    Альцгеймер ауруының этиологиясы . . . :
    

б) инфекция

в) вирус

г) бактерия

д)аралас

14. 
    Альцгеймер ауруын емінде ... қолданылады
    

б) диуретиктер

в) психотропты препараттар

г) анальгетиктер

д)спазмолитиктер.

N 1 есеп
Сіз 78 жастағы артериалды гипертониясы бар науқасқа күтім жасайсыз. Соңғы айларда науқас мінезі адекватты, ұмытшақ, бей жай екенін аңғардыңыз. Сөйллескен уақытта басқа тақырыпқа сөйлейді. Бөлмеден шығу жолды ұмытып кеиеді.

- Көрсетілген мәселе немен байланысты ?

- Бұл жағдайдағы күтушінің және жаұя тұрғындарының іс әрекеті.

N 2 есеп

Қарттар үйінде тұратын 82 жастағы науқас сан алуан шағым айта бастады. Екі күннен бері аш екенін, оған тамақ бермейцтінін, оны ешкім жақсы көрмейтінін айтып шағымданды. Интернаттың қызметкерлерінің айтуына қарағанда науқас ұйқысыздыққа ұшыраған, тыным таппайды, ұмытшақтық пайда болған. Кейде өз атын ұмытып кетеді.

- диагнозыңызды құрастырыңыз.

- интернат қызметкерлері науқасты күтуде не істеу керек ?

1. 
   Тақырыбы: Инсульт. Түрлері, себебі. Негізгі клиникалық симптомдар.
   
2. 
   Мақсаты: Геронтология және гериатриядағы қарт науқастарда инсульт кезінде медбикелік процесті жоспарлау және ұйымдастыру және науқаста туындаған мәселелерді өздігінен шешу жолдарын қарастырудың білімін жетілдіру.
   

3. 
   Оқыту мақсаты:
   

• 
  қарт адамдардың инсультпен ауырғанда жағдайын бағалау үшін терең білімді қалыптастыру
  
• 
  инсультпен ауырған науқастарды күтуде теориялық және практикалық білімдерін нығайту
  
• 
  үйде және стационарда қарттарға медициналық көмек көрсетуді машықтандыру
  
• 
  егде және қарт науқастар инсультпен ауырғанда үйде және стационарда емдеуде, күтуде, реабилитациялық шараларды ұйымдастыруда кәсіптік этика және деонтология прициптерін үйрету.
  

• 
  Клиникалық практикада инсульттің қандай негізгі түрлері кездеседі?
  
• 
  Инсульттің себептері
  
• 
  Инсульттың көрінісі
  
• 
  Негізгі клиникалық симптомдары
  
• 
  Стационарда науқасқа күтім жасау ерекшелігі
  
• 
  Инсульт болған науқастарды амбулаториялық-емханалық реабилитациялау
  

• 
  ауызша сұрау
  
• 
  тест тапсырмаларды шешу
  
• 
  жағдайлық есеппен жұмыс жасау
  
• 
  медбикенің пациентпен жұмыс жасауында әр түрлі мәселелерді бағалау және талқылау(созылмалы гастрит және асқазан мен ұлтабардың ойық жара ауруының тексерілуінің дұрыстығы);
  
• 
  шағын топтармен жұмыс жасау, рольдік ойындар, симуляцияланған пациенттермен жұмыс жасау оқытушының бақылауында.
  

6. 
   Бақылау (сұрақтар,тесттер, жағдайлық есеп)
   

2. Инсульттың түрлері.

3. Инсульттың негізгі клиникалық симптомдарын атап шығыңыз.

1. 
   ... - жедел ми-қан айналым бұзылысы.
   

в) инфаркт

с) атрофия

д) гипертрофия

е) гипоплазия

2. 
   Ишемиялық инсульт ... дамуы мүмкін
   

в) гипертониялық ауруда

с) артритте

д) қан ауруларында

е) а, в, с, д

3. 
   Геморрагиялық инсульт көбінесе ... кенеттен, жиі дамиды
   

в) күндіз

с) әр кезде әр түрлі

д) а, в

4. 
   Геморрагиялық инсульттің ишемиялық инсульттан ажырататын негізгі тест бұл ...
   

в) ЖНА

д) асқазан сөлі

е) церебральды сұйықтық

5. 
   Инсультте кездесу мүмкін асқыну
   

в) тромбоэмболия

с) жауыр

д) а, в, с

е) с, д

6. 
   Бастапқы кезде инсульттік науқастарды ... палатасында емдейді
   

в) урология

с) интенсивті терапия

д) неврология

е) нейро-хирургия

7. 
   Жүрек қызметін жақсарту үшін ... қолданады
   

в) лазикс

с) анальгин

д) эуфилин

е) NaCI

8. 
   Қозғалыс қызметінің бұзылысында ... көмектеседі
   

в) жуыну

д) с, д

9. 
   Қан қысымын төмендететін препарат ....
   

в) лазикс

с) анальгин

д) эуфилин

е) NaCI

10. 
    Қан тамыр ішіне 5% глюкоза ерітіндісі, реополиглюкин ... енгізіледі
    

в) қозғалыс бұзылғанда

с) жүрек қызметін жақсарту үшін

д) тілдің түсуі

е) науқас коматозды және сопорозды жағдайда болғанда.
N 1 есеп

65 жастағы науқас инсультпен ауырғаннан кейін реабилитациялық ем қабылдауда. Науқаста оң жақты оң қол және оң аяқтың парезі, моторлы афазияның қалдық белгілері. Соңғы 4 күннен бері үлкен дәреті жүрмейді.

- Осы мәселенің дамуының қандай себептері бар?

- Көрсетілген жағдайды шешу үшін жоспар құрыңыз.

N 2 есеп

• 
  Осы науқаста қандай ерекшеліктер дамуы мүмкін?
  
• 
  Науқасты күту ерекшеліктері қандай?
  

• 
  Қарта адамдардың денсаулығын бағалау бойынша терең жүйелі білімді қалыптастыру.
  
• 
  Қарт адамдарды күту және тасымалдаудың практикалық және теориялық негізін үйрету.
  
• 
  Қарт адамдарға стационарда немесе үйде медициналық көмек көрсетуге машықтандыру.
  
• 
  Гериатрияда кәсіптік этика және деонтология принциптерін үйрету.
  

• 
  Стационарда гериатриялық науқастарға медициналық күтім жасау
  

• 
  Науқасты кереуеттен, орындықтан, каталкедан ауыстыру әдістері;
  
• 
  Егде және қарт жастағы науқастарда несептің тоқтамауында жасалатын күтім;
  
• 
  Ауыр геронтологиялық науқастарда ойылудың алдын алу;
  
• 
  Гериатриялық науқасқа үй жағдайында күтім жасау принциптері.
  
• 
  Қарт науқасқа тұрмыстық жағдай жасау.
  

• 
  Гериатриялық науқасқастарда реабилитация түрлері.
  

• 
  ауызша сұрау
  
• 
  тест тапсырмаларды шешу
  
• 
  жағдайлық есеппен жұмыс жасау
  
• 
  медбикенің пациентпен жұмыс жасауында әр түрлі мәселелерді бағалау және талқылау(созылмалы гастрит және асқазан мен ұлтабардың ойық жара ауруының тексерілуінің дұрыстығы);
  

6. 
   Әдебиеттер
   

Р. С. Яцемирская: «Социальная геронтология» Владос,1999

6. 
   Бақылау (сұрақтар,тесттер, жағдайлық есеп)
   

15. 
    Стационарда қарт адамдарды медициналық күту принциптерін атаңыз.
    
16. 
    Үй жағдайында кәрі адамдарды күту принциптерін атаңыз.
    
17. 
    Гериатриялық реабилитацияның түрлерін көрсетіңіз.
    

1. 
   Қартарда тәуліктік несеп мөлшері:
   

б) 2л

г) 1,5л

2. 
   Қарттарда шомылатын судың температурасы ... жоғары болмау керек:
   

б) 35⁰

в) 40⁰

г) 32⁰

3. 
   Гериатриялық науқастың төсегі ... см аспауы керек
   

б) 65

г) 20

4. 
   Гериатриялық науқастардың төсегі ... болмау керек
   

б) қатталу

в) өте қатты

г) өте қатты

5. 
   Төсектік режимде жатқан науқастардың бөлімесінің салыстырмалы температурасы:
   

б) 24⁰

в) 22⁰

г) 20⁰

6. 
   Жасына байланысты терісінің өзгерісі қай жастан басталады:
   

б) 50

г) 30

7. 
   Жасқа байланысты дермографизм түрі:
   

б) қызғыш, ұзақ сақталады

в) қызыл, тез жойылады

г) қызғыш, тез жойылады

8. 
   Қарттарда шомылу ... болу қажет:
   

б) аптасына 3 рет

в) аптасына 1-2 рет

г) қарттардың қалауы бойынша

9. 
   Қарт адамдардың бас терісінде қайызғақ пайда болғанда ... қолданылады
   

б) айран

г) кастор майы

10. 
    Төсекте ұзақ жату алып келеді:
    

б) депрессияға, диареяға

в) метеоризмге

г) ықылыққа, қыжылдауға.

N 1 есеп

Сіз учаскелік медбикесіз. Сіздің учаскеңізде 73 ж. науқас екі аяғының тізе буынының остеоартрозы және қантамыр жетіспеушілігімен ауыратын науқас тұрады. Науқас бірөзі тұрмыс кешеді.

• 
  Көрсетілген науқастың травмасының алдын алуы.
  
• 
  Кереуеттен дұрыс тұрудың техникасын көрсетіңіз.
  

N 2 есеп
Қарттар үйіне ревматойдты артритпен ауыратын 76 жастағы науқас түсті. Науқаста сағат 11- ге дейін таңертеңгілік құрысу.

- Травманың алдын алуыдың жоспары қандай?

- Кереуеттен дұрыс тұрудың техникасын көрсетіңіз ?

- Науқасты жуындыру техникасын көрсетіңіз?

Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтикалық Академиясы

Кафедра Терапия бакалавриат

Мамандық: 051101« Мейірбике ісі»
Пән: Геронтология,гериатрия


КУРС : 3
СТУДЕНТТІҢ ӨЗ БЕТІНШЕ АТҚАРАТЫН ЖҰМЫСЫНА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУ ҚҰРЫЛЫМЫ

ШЫМКЕНТ, 2013 ж.


Кафедра мәжілісінде талқыланған

Хаттама №___«____»2013ж.

Кафедра меңгерушісі

м.ғ.д.,проф. Бекмурзаева Э.К.

1) 1Тақырып: Геронтология мен гериатрияның даму тарихы.

2) Мақсаты:

Егде және қарттық шақта туындайтын мәселелерді өз бетінше шешу үшін геронтология мен гериатрияда мейірбике процесін жоспарлау, іске асыру, ұйымдастыру туралы білім қалыптастыру.

1. 
   Егде және қарт науқастың денсаулығының жағдайын бағалау туралы терең, жүйелі білім беру.
   
2. 
   Егде және қарт науқастраға күтім көрсетуге қажеттігі теориялық және практикалық негіздерді оқыту.
   
3. 
   Қарттарға стационарда және үйде медициналық көмек көрсетудің принциптерін оқыту.
   
4. 
   Кәсіби этика және гериатрия деонтологиясының принциптерін оқыту.
   

• 
  
  • 
    Презентация
    
  • 
    Интеллект-карта
    
  
  

  «Кейс-стадия»

  
  
• 
  Постерлі баяндама
  
• 
  Тақырып бойынша эссе
  
• 
  Кластерлер
  
• 
  Тақырып бойынша глоссарий ж/е т.б.
  

1. 
   Жазылған реферат сабақ тақырыбы бойынша өзіндік мәліметпен қамтылған;
   
2. 
   Тақырыптың презентациясы және мазмұны толық және көркем болуы керек;
   
3. 
   Әдістемелік нұсқаулардағы шешілген тесттер мен ситуациялық есептердің дұрыстығы;
   
4. 
   Өзіндік тесттер мен ситуациялық есептердің сауатты түрде құрастырылуы;
   
5. 
   СӨЖ- дің сауатты жазылғанын рецензиясы;
   
6. 
   Студенттердің, дәрігердің пациентпен және бейне, бейне- аудио басылымдары;
   
7. 
   Меңгерген коммуникативті дағдылар жазылған күнделік арнау;
   
8. 
   Әр тақырыпқа қатысты индивидуалды өз ойын жазуы;
   
9. 
   Рольдік ойындар қойылымы;
   

Студентпен өзіндік жұмыстың орындалу сипаты: 1-3 пуектегі 1- пункт, 4-9 пунктен – 1.

-«өте жақсы» бағасы 1,5 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын толық меңгергенін, еш қателік жібермегенін, СӨЖ уақытылы тапсырғанын, сонымен қатар тапсырмаларды орындап, өз уақытымен , қателіксіз тапсырғанын, өз бетінше қосымша әдебиеттер қолданғанын, бағдарлама материалдарын өз бетінше жүйелей алғанын көрсетеді.

- «жақсы» бағасы 1,2 балға сәйкес, яғни ол студенттің СӨЖ тақырыбын 75%- дан кем емес меңгеріп, соған қарамастан қатаң қателіктер жібергенін, СӨЖ уақытылы еш ескертусіз орындап тапсырғанын, тапсырманы уақытылы ескертусіз орындағанын, оқытушының нұсқауымен қосымша әдебиеттерді қолданғанын, студенттің өздігімен түзетілген принципиалды емес қателіктердің жібергенін, бадарламалық материалдарды оқытушының көмегімен жүйеленгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлық» баға 0,8 балға сәйкес, яғни ол, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен емес меңгергенін, жұмысты орындау барысында оқытушының көмегін қажет еткенін, жұмысын уақытылы орындап тапсырғанын, жұмысты тапсыру кезінде принципиалды емес қателіктердің жібергенін, жұмысқа белсенділік танытпағанын, материалды жүйелеуде қиындықтар сезінгенін көрсетеді.

- «қанағаттанарлықсыз» баға 0- сәйкес, ол яғни, студент СӨЖ тақырыбын 50%- дан төмен меңгергенін, СӨЖ тақырыбы бойынша білімінің нашарлағанын, жұмыста және жауаптарында принципиалды қателіктердің жібергенін, тапсврманы орындамағаны, жұмысты мерзімінен кейін тапсырғанын, әдістемелік нұсқауларда барлық негізгі әдебиеттерді қолданбағанын көрсетеді.
6) Тапсыру мерзімдері: Тақырып жоспаы бойынша 2 сабақтан кшікпеу керек.
7) Әдебиеттер
8) Бақылау (сұрақтар,тесттер, есеп):

1. 
   Геронтологияға түсініктеме беріңіз.
   
2. 
   Геронтологияның негізгі этаптарын атаңыз.
   
3. 
   Гериатрия туралы түсінік.
   

1. 
   Қартаю кезінде зақымдалу факторы:
   

б) липидтер

в) бос радикалдар

г) ақ ұыздар

д) майлар

2. 
   Геронтология - бұл ... ғылымы.
   

б) қарт адамдардың тыныс алу жүйесінің өзгеруін зерттейтін

в) асқазан-ішек жолдарының ауруларын зерттейтін

г) несеп жолдарын ауруларын зерттейтін

д) организмдегі өзгерістерді зерттейтін

4. 
   Қартаю кезеңдері:
   

б) 4

г) 6

5. 
   Қартаю кезінде организмдегі өзгерістер:
   

б) глюкозаға толеранттылықтың төмендеуі

в) ақ ұыздарға толеранттылықтың төмендеуі

г) минералдарға толеранттылықтың төмендеуі

6. 
   Қарт адамдарда өлімнің жиі себебі:
   

б) панкреатит

в) атеросклероз

г) артериалды гипертензия

7. 
   Қартаю кезінде синдромдар:
   

б) астеновегетативті

в) сарғаю

г) кәрілік қышыма

а) белсенді ұзақ өмір суруге жету

б) мәреге жету

в) жоғары шығармашылық жетістіктерге жету

г) зейнеткерлікке жету

д) шекараға жету

а) геронтофармакология

б) клиникалық фармакология

в) фармакогнозия

г) терапия

д) эндокринология

Үшеуінде тыныс жүйесінің патологиясы және қант диабеті бар. Физикалық активтілігі төмен.

Қалғандарында қан қысымының жоғарылауы, Альцгеймер аурының көріністері байқалады.
Оларды биологиялық, күнтізбелік, психологиялық жастары бойынша бөліңіз.
2 жағдайлық есеп
Участкідегі тұрғындар арасында жылдық есепте төменде келтірілген аурулар анықталды:

1. 
   Эпидемиялық паротит;
   
2. 
   Варикоцеле;
   
3. 
   жатыр қосалқыларының қабынуы;
   
4. 
   Гастрит;
   
5. 
   Артериалды гипертония;
   
6. 
   Альцгеймер ауруы;
   

Геронтологиялық жасқа тән ауруды көрсетіңіз.